دعوت از پادشاه بحرین و چند نکته
آرمان:اجلاس غیرمتعهدها اوایل شهریور در تهران برگزار می‌شود. وزرا و مشاوران رئیس‌جمهور در چند هفته اخیر سفرهایی به کشورهای عضو سازمان غیرمتعهدها داشته‌اند و از سران آن برای شرکت در اجلاس ایران دعوت کرده‌اند. دعوت از پادشاه اردن نیز از جمله موضوعاتی بود که در فضای رسانه‌ای و در میان برخی نمایندگان مجلس با رویکرد اعتراضی مواجه شده است. به یادآورن فهرست بلندبالای جنایات آل‌خلیفه، موضوعی است که هیچ‌کس نمی‌تواند فراموشش کند و از این نظر است که دعوت از پادشاه بحرین، اقدامی خلاف سیاست‌های رسمی جمهوری اسلامی به حساب می‌آید. این مسئله به صورت جنبی نیز به حکومت آل خلیفه در بحرین مشروعیت می‌دهد. درباره این موضوع تذکر نکاتی شایسته می‌نماید. نخست اینکه سیاست رسمی جمهوری اسلامی، بر عدم مشروعیت آل‌خلیفه بنا شده است و در بحرانی که در یک سال اخیر در بحرین اتفاق افتاد، همواره از گروه‌هایی که دنبال تحولات دموکراتیک بوده‌اند حمایت کرده است. این نوع حمایت دال بر این است که حکومت آل‌خلیفه از نظر ایران مشروعیت سیاسی نداشته، هرچند مشروعیت حقوقی به عنوان یک کشور داشته است. به نظرم برای اینکه ایران از مواضع دیپلماتیک رسمی گذشته‌اش عقب‌نشینی نکند، ضروری است از پادشاه بحرین برای چنین اجلاسی دعوت نکند. مضاف بر اینکه ممکن است دولت مقابل به دلیل اختلافاتش با ایران در اجلاس تهران حضور نیابد و این عدم پاسخگویی به ضرر ایران تمام شود. باید دقت داشت که حکومت‌های منطقه عمدتا در حال حرکت به سمت راه‌های مسالمت‌آمیز و کم‌هزینه در انتقال قدرت هستند.
از جمله کشور‌هایی که این حرکت‌ها در آن موفقیت‌آمیز بوده است، مصر و تونس بوده‌اند. البته در لیبی و مصر وضع به گونه دیگری است که نیاز به تفصیل بیشتری دارد. در بحرین به پاره‌ای دلایل با وجود فجایعی که رخ داده است، این قضایا بسیار به ندرت انعکاس نظامی یافته است. درست است که نهادهای غیردولتی بین‌المللی مثل عفو بین‌الملل در این زمینه بیانیه‌هایی صادر کرده‌اند، اما ما سند‌ی یبن‌المللی که این جنایات را محکوم کند نداریم. متاسفانه سازمان ملل و شورای امنیت نیز درباره بحرین قطعنامه‌ای صادر نکرده‌اند. رژیم آل‌خلیفه متهم به جنایت علیه بشریت است و تنها دلیلی که برای سانسور شدن این قضیه وجود دارد، پشتیبانی بین‌المللی و منطقه‌ای از حکومت بحرین است. از سویی برخی دولت‌های منطقه مثل عربستان و قطر، حامی بحرین هستند و در سطح بین‌المللی نیز کشورهای غربی، پشتیبانی از بحرین و سانسور اخبار آن را به نفع خود می‌دانند. کشورهای غربی برای اینکه بحران به خارج از بحرین درز نکند، سیاست سکوت درباره بحرین را با انتقال محورهای رسانه‌ای خود به «بحران سوریه» و «پرونده هسته‌ای ایران» دنبال کرده‌اند. در این فضا، دعوت از پادشاه بحرین می‌تواند عقب‌نشینی از دیپلماسی رسمی منطقه‌ای ایران تلقی شود. این در حالی است که ایران در گذشته هیچ‌گونه دخالتی در بحران بحرین نداشته و همیشه دیدگاه انتقادی خود را حفظ کرده است. انتقاد از وضع بحرین تا حدی جدی بوده است که اغلب کشورمان متهم به دخالت در بحرین می‌شد لذا در شرایط کنونی که ایران یک کشور شناخته‌شده منطقه‌ای در ضدیت با بحرین است، دعوت از پادشاه بحرین می‌تواند اقدامی مخالف سیاست‌های رسمی جمهوری اسلامی تلقی شود و قطعا به نفع ایران نخواهد بود.
* استاد روابط بین‌الملل
از جمله کشور‌هایی که این حرکت‌ها در آن موفقیت‌آمیز بوده است، مصر و تونس بوده‌اند. البته در لیبی و مصر وضع به گونه دیگری است که نیاز به تفصیل بیشتری دارد. در بحرین به پاره‌ای دلایل با وجود فجایعی که رخ داده است، این قضایا بسیار به ندرت انعکاس نظامی یافته است. درست است که نهادهای غیردولتی بین‌المللی مثل عفو بین‌الملل در این زمینه بیانیه‌هایی صادر کرده‌اند، اما ما سند‌ی یبن‌المللی که این جنایات را محکوم کند نداریم. متاسفانه سازمان ملل و شورای امنیت نیز درباره بحرین قطعنامه‌ای صادر نکرده‌اند. رژیم آل‌خلیفه متهم به جنایت علیه بشریت است و تنها دلیلی که برای سانسور شدن این قضیه وجود دارد، پشتیبانی بین‌المللی و منطقه‌ای از حکومت بحرین است. از سویی برخی دولت‌های منطقه مثل عربستان و قطر، حامی بحرین هستند و در سطح بین‌المللی نیز کشورهای غربی، پشتیبانی از بحرین و سانسور اخبار آن را به نفع خود می‌دانند. کشورهای غربی برای اینکه بحران به خارج از بحرین درز نکند، سیاست سکوت درباره بحرین را با انتقال محورهای رسانه‌ای خود به «بحران سوریه» و «پرونده هسته‌ای ایران» دنبال کرده‌اند. در این فضا، دعوت از پادشاه بحرین می‌تواند عقب‌نشینی از دیپلماسی رسمی منطقه‌ای ایران تلقی شود. این در حالی است که ایران در گذشته هیچ‌گونه دخالتی در بحران بحرین نداشته و همیشه دیدگاه انتقادی خود را حفظ کرده است. انتقاد از وضع بحرین تا حدی جدی بوده است که اغلب کشورمان متهم به دخالت در بحرین می‌شد لذا در شرایط کنونی که ایران یک کشور شناخته‌شده منطقه‌ای در ضدیت با بحرین است، دعوت از پادشاه بحرین می‌تواند اقدامی مخالف سیاست‌های رسمی جمهوری اسلامی تلقی شود و قطعا به نفع ایران نخواهد بود.
* استاد روابط بین‌الملل
نظر شما :