لزوم حل تنش با اعراب
آرمان: در شرایطی که اختلافات میان ایران و کشورهای عرب و علی‌الخصوص عربستان و بحرین افزایش پیدا کرده، قرار است اجلاس کشورهای عضو جنبش عدم تعهد تا یک ماه و نیم دیگر در تهران برگزار شود. در حالی که پیش‌تر تردیدهای جدی درمورد دعوت سران عربستان و بحرین به این اجلاس وجود داشت، اکنون شنیده میشود مسئولان وزارت امور خارجه تحت فشاری هستند که خواهان عدم دعوت از مقامات کشورهای یادشده به این اجلاس است. در سیاست یک اصل مهم وجود دارد که به نام اصل تفکیک امور از یکدیگر مشهور است. بنابر این اصل هر مساله‌ای در سیاست منطق خاص خودش را دارد و باید سعی کرد از ارتباط بی‌مورد رویدادها به یکدیگر پرهیز کرد. بر این اساس اگر قرار است اجلاسی بین‌المللی در تهران برگزار شود، دعوت از سران کشورهای عضو باید بدون در نظر گرفتن مناسبات و اختلافات فی‌مابین انجام شود، همان‌گونه که در دیگر اجلاسهای بین‌المللی چنین است. به‌طور مثال اگر قرار بود در همه دنیا بر این اساس رفتار شود، هیچگاه مقامات ایرانی نمیتوانستند در اجلاسهای سازمان ملل در آمریکا شرکت کنند.
مساله دعوت از کشورهای عربستان و بحرین در اجلاس غیرمتعهدها خود میتواند به فرصتی تبدیل شود تا در این رویداد زمینه گفت‌وگو و رفع برخی اختلافات بیشتر فراهم شود. از سوی دیگر در صورت عدم دعوت از مقامات عربستانی و بحرینی، به دلیل نفوذ این دو کشور در میان اعراب، امکان آنکه فرآیند عدم شرکت قسمت عمدهای از جهان عرب را به دلیل اعتراض به عدم شرکت عربستان و بحرین در پی داشته باشد کاملا محتمل است. پیش‌تر نیز چنین اتفاقاتی در اجلاسهای بین‌المللی مشابه پیش آمده است و این مساله ضربهای به اعتبار کشور میزبان است. این همه در حالی است که باقی ماندن اختلافات ایران با کشورهای عرب و علی‌الخصوص عربستان در همان مناسبات دوطرفه نیز آثار منفی زیادی به دنبال دارد و باید برای رفع آن دست به اقداماتی جدی بزنیم. عربستان نشان داده در صورت اختلاف نظر با ما توان بر هم زدن معادلات سیاسی و اقتصادی را به نفع خودش در چارچوب این اختلافات ندارد هرچند اخیرا نیز این کشور برای تامین کمبود صادرات نفت ایران در بازارهای بین‌المللی بعد از افزایش تحریمها اقداماتی انجام داده است.
نزدیک به دو دهه قبل، ایران در دوره ریاست‌جمهوری آقای هاشمی‌رفسنجانی توانسته بود اختلافات مشابه خود با عربستان را با در پیش گرفتن یک سیاست متفاوت حل و فصل و آن را به حد روابطی برساند که آسیبی به منافع کشور ما وارد نشود. در آن زمان میشد این فرآیند را به ابتکار عمل طرف ایرانی مربوط دانست. در شرایط کنونی برای بهبود روابط با عربستان و دنیای عرب به دلیل تغییر معادلات منطقهای و جهانی نمیتوان به شکل مستقیم عمل کرد و تغییر این روابط در گرو تغییر روابط با دیگر کشورهاست. اکنون شاهدیم عربستان در منطقه به یکی از ابزارهای تشدید تحریمها علیه ایران و همکار کشورهای غربی و آمریکا برای اعمال آنها تبدیل شده است. تعهد عربستان به کشورهایی چون چین، کره و هند برای تامین سوخت یکی از نشانههای همین امر است. اکنون میتوان گفت معادلات مرتبط با ایران به معادلاتی فرامنطقهای تبدیل شدهاند و نمیتوان تنها در حد کشورهای منطقه برای آن دنبال راه حل پایدار بود. بنابراین نه‌تنها ایران نباید درمورد دعوت از عربستان و بحرین برای شرکت در اجلاس غیرمتعهدها تردید به خود راه دهد، بلکه باید جدای از این مساله هم در فکر تعدیل اختلافات با کشورهای منطقه و علی‌الخصوص عربستان باشد البته بر اساس مصالح و منافع ملی.
مساله دعوت از کشورهای عربستان و بحرین در اجلاس غیرمتعهدها خود میتواند به فرصتی تبدیل شود تا در این رویداد زمینه گفت‌وگو و رفع برخی اختلافات بیشتر فراهم شود. از سوی دیگر در صورت عدم دعوت از مقامات عربستانی و بحرینی، به دلیل نفوذ این دو کشور در میان اعراب، امکان آنکه فرآیند عدم شرکت قسمت عمدهای از جهان عرب را به دلیل اعتراض به عدم شرکت عربستان و بحرین در پی داشته باشد کاملا محتمل است. پیش‌تر نیز چنین اتفاقاتی در اجلاسهای بین‌المللی مشابه پیش آمده است و این مساله ضربهای به اعتبار کشور میزبان است. این همه در حالی است که باقی ماندن اختلافات ایران با کشورهای عرب و علی‌الخصوص عربستان در همان مناسبات دوطرفه نیز آثار منفی زیادی به دنبال دارد و باید برای رفع آن دست به اقداماتی جدی بزنیم. عربستان نشان داده در صورت اختلاف نظر با ما توان بر هم زدن معادلات سیاسی و اقتصادی را به نفع خودش در چارچوب این اختلافات ندارد هرچند اخیرا نیز این کشور برای تامین کمبود صادرات نفت ایران در بازارهای بین‌المللی بعد از افزایش تحریمها اقداماتی انجام داده است.
نزدیک به دو دهه قبل، ایران در دوره ریاست‌جمهوری آقای هاشمی‌رفسنجانی توانسته بود اختلافات مشابه خود با عربستان را با در پیش گرفتن یک سیاست متفاوت حل و فصل و آن را به حد روابطی برساند که آسیبی به منافع کشور ما وارد نشود. در آن زمان میشد این فرآیند را به ابتکار عمل طرف ایرانی مربوط دانست. در شرایط کنونی برای بهبود روابط با عربستان و دنیای عرب به دلیل تغییر معادلات منطقهای و جهانی نمیتوان به شکل مستقیم عمل کرد و تغییر این روابط در گرو تغییر روابط با دیگر کشورهاست. اکنون شاهدیم عربستان در منطقه به یکی از ابزارهای تشدید تحریمها علیه ایران و همکار کشورهای غربی و آمریکا برای اعمال آنها تبدیل شده است. تعهد عربستان به کشورهایی چون چین، کره و هند برای تامین سوخت یکی از نشانههای همین امر است. اکنون میتوان گفت معادلات مرتبط با ایران به معادلاتی فرامنطقهای تبدیل شدهاند و نمیتوان تنها در حد کشورهای منطقه برای آن دنبال راه حل پایدار بود. بنابراین نه‌تنها ایران نباید درمورد دعوت از عربستان و بحرین برای شرکت در اجلاس غیرمتعهدها تردید به خود راه دهد، بلکه باید جدای از این مساله هم در فکر تعدیل اختلافات با کشورهای منطقه و علی‌الخصوص عربستان باشد البته بر اساس مصالح و منافع ملی.
نظر شما :