عضویت در یونسکو و آینده فلسطین

۱۱ آبان ۱۳۹۰ | ۱۹:۵۲ کد : ۱۷۵۸۳ نگاه ایرانی
گفتاری از محمد ایرانی، سفیر سابق ایران در لبنان و کارشناس مسائل خاورمیانه برای دیپلماسی ایرانی.
عضویت در یونسکو و آینده فلسطین
دیپلماسی ایرانی: تصویب عضویت فلسطین در سازمان علمی، فرهنگی و آموزشی یونسکو یک امر مثبت تلقی می‌شود. این اقدام که از سوی دولت خودگردان فلسطین دنبال شد و به نتیجه رسید، با هر هدفی که صورت گرفته باشد، یک گام به جلو محسوب می‌شود. سازمان یونسکو اصولا یک سازمان غیر سیاسی است که هدف آن حمایت از علوم، فرهنگ و ملل تاریخ جهان است. حداقل این سازمان قادر خواهد بود من بعد آثار باستانی پربار مناطق فلسطینی را که مهد تاریخ و ادیان بوده است، به ثبت برساند و بر نگهداری و بازسازی یا مرمت آن نظارت کند. بنابراین ثبت این آثار نه تنها کمک به حفظ و نگهداری آن می‌کند بلکه حضور رسمی‌یونسکو در فلسیطین می‌تواند مانع از تخریب این آثار از سوی رژیم صهیونیستی باشد. به عنوان مثال مسجد الاقصی و مساجد کوچکتر تاریخی در اطراف مسجد الاقصی سالهاست در معرض تجاوز و تخریب اسرائیلی‌ها قرار دارند. حتی کلیساهای اصیل و تاریخی مسیحیان از جمله کلیسای "مهد" در بیت لحم همواره در معرض این تهدیدات قرار داشته است. بنابراین نکته اول این است که هر اقدامی‌که بتواند حقوق مردم فلسطین را به رسمیت بشناسد و یا تاریخ طولانی و عمیق این ملت را تثبیت کند، مثبت تلقی می‌شود. از همین زاویه است که جریانات مقاومتی فلسطین مانند جنبش حماس نیز از پذیرش عضویت در یونسکو استقبال کرده و برخورد مثبتی با آن داشته اند.

نکته دوم این است که این اقدام دولت خودگردان یعنی عضویت در سازمان یونسکو، البته در راستای تلاش محمود عباس برای به رسمیت شناختن فلسطین در سازمان ملل متحد است که از نظر وی اهمیت زیادی دارد و می‌تواند نقطه عطفی در دوره ریاست او بر دولت خودگردان و سازمان آزادی بخش فلسطین باشد. اما باید در نظر داشت که این قبول عضویت، جنبه سیاسی ندارد و به طور مستقیم کمکی به عضویت رسمی‌فلسطین در سازمان ملل نمی‌کند. بلکه می‌تواند به عنوان یک مرحله محدود مورد استفاده قرار گیرد. عضویت در یونسکو کارکرد محدود دارد و البته بار سیاسی برای آینده فلسطین ندارد. به عبارت دیگر زمانی کار مشکل می‌شود که سخن از تعیین سرنوشت ملت فلسطین در داخل سرزمین‌های تاریخی آن و یا موضوع عقب نشینی نیروهای اسرائیلی ویا توقف شهرک سازی در کرانه باختری و بیت المقدس شرقی به میان آید. با طرح این موضوع که یک بحث جدی محسوب می‌شود حساسیت‌ها برانگیخته شده و چون منافع اسرائیل را هدف قرار می‌دهد میزان و سطح مخالفت‌ها متفاوت می‌گردد والا بحث حمایت از فلسین در یونسکو قبلا و زمانی که یونسکو تلاش کرد که کلیسای تاریخی مهد را ثبت کند به صورت دوفاکتو مورد شناسایی قرار گرفته بود.

نکته سوم که باید به آن اشاره کرد این است که پذیرش عضویت فلسطین در سازمان یونسکو موجب واکنش شدید آمریکایی‌ها شده است. آنها بلافاصله اعلام کرده اند که بخشی از کمک‌های خود به این سازمان را قطع خواهند کرد. موضع گیری آمریکایی‌ها در پافشاری برای عدم اقدام دولت خودگردان نشان از توافق و هماهنگی ایالات متحده آمریکا و اسرائیل علیه هرگونه اقدام فلسطینی‌ها در صحنه بین الملل دارد و گویای این مسئله است که آمریکا مایل است که محمود عباس تمام تحرکاتش را در چارچوب استراتژی آمریکا در خاورمیانه پیگیری کند و به عبارت دیگر بدون اجازه یا هماهنگی آمریکا اقدامی‌انجام ندهد. این امر نشان می‌دهد که اوباما تا چه حد تحت تاثیرلابی صهیونیستی است. در حالی که به نظر می‌رسد می‌توانست از این برگه علیه نتانیاهو که از ابتدای روی کار آمدن در تلاویو و از ابتدای حضور دموکرات‌ها در کاخ سفید حاضر به مذاکره با فلسطینی‌ها نشده و ظاهرا نارضایتی آمریکایی‌ها را نیز در اوایل برانگیخته بود، به خوبی استفاده کند. مخصوصا این که همیشه شعار حمایت از تشکیل دو دولت را داده است. به هر حال این قبول عضویت اگر چه از نظر فلسطینی‌ها یک گام به جلو محسوب می‌شود درعین حال می‌تواند این تحلیل را به ذهن نزدیک کند که آمریکایی‌ها با عدم فشار جدی در این مرحله و پذیرش خودگردان در یونسکو تلاش خواهند کرد به طور جدی مانع طرح عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل شوند و در نهایت امر شناسایی دو فاکتو شاید بهترین گزینه آنها باشد.  

 

نظر شما :