سلطانیه: آژانس درباره فردو دیگر سوالی ندارد
بحث بر سر چگونگی رفع ابهام‌های آژانس درباره ادعاهای مطرح شده بر سر ابعاد احتمالی نظامی و آخرین تحولات در این‌باره، وضعیت ایران در آژانس و گزارش‌های آمانو از جمله موضوعاتی است که در فرصت کوتاه گفت‌وگوی خبرنگار ایسنا با نماینده دائم ایران در دیده‌بان هسته‌یی بین‌المللی مطرح شد.
نماینده پر جنب و جوش و خستگی‌ناپذیر ایران در وین در حالی که تجربه گزارش‌های دو پهلوی مدیرکل پیشین آژانس را در کارنامه دارد به صراحت معتقد است که موضع‌گیری‌های آمانو درباره ایران منفی‌تر است.
او رویکرد آژانس در دوره آمانو را نامتوازن می‌داند و در عین حال معتقد است رویکرد منفی آمانو باعث شده تا ناخواسته واکنش ایران هم شدیدتر و علنی‌تر شود و در این مسیر کشورهای غیرمتعهد در آژانس با ایران همراهی کرده‌اند.
وی درباره انتظار ایران از آژانس در قبال همکاری برای رفع ابهام‌ها می‌گوید: "همه این بحث برای این است که پرونده هسته‌یی ایران در آژانس عادی شود."
علی‌اصغر سلطانیه در گفت‌وگو با ایسنا در پاسخ به این پرسش که چارچوب مد نظر ایران برای رفع ابهام‌های آژانس بر اساس ابعاد نظامی احتمالی در برنامه هسته‌یی ایران چیست؟ با بیان این‌که در این رابطه موضع ایران بارها در شورای حکام تبیین و به طور روشن بیان شده است، گفت: در سال‌های گذشته و بر اساس گزارش‌های البرادعی و اسناد آژانس ثابت شده است اتهامات و ادعاهایی که بارها آمریکایی‌ها در رابطه با سایت‌های نظامی با جوسازی به راه انداخته‌اند، بی‌اساس بوده است. از این رو ما طرح ادعاها و اتهامات دیگر را هم در همین راستا می‌دانیم.
از ابهام‌زدایی دریغ نداریم
وی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران بیش از پنج هزار نفر روز بازرسی از تاسیسات هسته‌یی‌اش داشته است که در بین کشورهای دیگر عضو آژانس بی‌سابقه و به نوعی مداخله‌جویانه‌ترین بازرسی‌ها بوده است و تاکنون مواد هسته‌یی با اهداف نظامی در کشورم دیده نشده است که این نشان دهنده پاک دستی ایران است. با این حال برای اثبات همین مساله برای برخی کسانی که هنوز ابهام‌هایی دارند و برای آگاهی افکار عمومی از ابهام‌زدایی دریغ نداریم. به عنوان عضو آژانس می‌خواهیم به کشورهای جهان نشان دهیم همان‌طور که لحظه‌ای فعالیت هسته‌یی و غنی‌سازی‌مان را متوقف نمی‌کنیم، لحظه‌ای هم از رفع ابهام‌های آژانس در چارچوب تعهدات‌مان دریغ نداریم.
تعامل ایران با آژانس در راستای رفع ابهام‌ها باید در چارچوبی تعریف شده باشد
نماینده دائم ایران در آژانس تاکید کرد: ما انتظارات خود را مبنی بر این که هر نوع تعامل ما با آژانس باید در چارچوب تعریف شده باشد اعلام کرده‌ایم. باید مشخص شود که در این چارچوب گام‌های دو طرف در چه مدت زمانی و با کدامیک از ضوابط و مفاد NPT است. حتی اگر گام‌هایی فراتر از تعهدات‌مان در چارچوب NPT برمی‌داریم، چارچوب آن باید مشخص باشد، هم‌چنین آژانس باید آن را به دیگر کشورها منعکس کند تا مشخص شود ایران گامی را فراتر از تعهداتش برداشته است.
باید ملاحظات امنیت ملی ایران در رفع ابهام‌ها در اولویت باشد
سلطانیه تاکید کرد: در چنین چارچوبی باید ملاحظات امنیت ملی ایران به عنوان اولویت اول مورد توجه قرار گیرد، چرا که در تعامل با آژانس در سال‌های گذشته در مواردی آژانس بی‌دقتی کرده است که در برخی موارد اطلاعات محرمانه درباره ایران و دیگر کشورها نشر پیدا کرده است. ما نسبت به این روند در آژانس اعتراض کردیم و خوشبختانه اعتراض ما مورد توجه کشورهای عضو جنبش غیرمتعهدها در آژانس نیز قرار گرفت، به طوری که این کشورها نیز به طور رسمی به مدیرکل پیشین و فعلی آژانس نامه نوشتند و خواستار حفظ اطلاعات محرمانه کشورها شدند. مدیرکل فعلی آژانس هم‌چنین در پاسخ به درخواست رسمی این کشورها اطمینان داده است که گام‌هایی را برخواهد داشت، از جمله درباره اصلاح قراردادهای پرسنلی و تعهدات پرسنل آژانس نسبت به رعایت کامل قوانین و حفظ اسرار و اسناد آژانس.
وی در این‌باره با اشاره به مصاحبه "گلداشمیت"، معاون مدیرکل پیشین آژانس با برخی رسانه‌ها و اظهاراتش درباره ایران پس از آن‌که وی آژانس را ترک کرد، خاطرنشان کرد: مدیرکل آژانس اطمینان داد تا به این مساله رسیدگی کند که افراد و پرسنل آژانس پس از ترک کار خود ملزم به حفظ اطلاعات آژانس باشند.
گفت‌وگوهای فنی و جزئی درباره نحوه پرداختن به سوالات آژانس انجام می‌شود
نماینده دائم ایران در آژانس اظهار کرد: این انتظارات و نگرانی‌های ما عوامل و عناصری هستند که در چارچوب تعامل با آژانس در رفع ابهام‌ها باید مورد توجه قرار گیرد. هنوز با مدیرکل آژانس به چارچوب مشخصی درباره چگونگی ورود به بحث رفع ابهام‌ها نرسیده‌ایم.
وی گفت: متعاقب دیداری که رییس سازمان انرژی اتمی با مدیرکل آژانس هفته گذشته در وین داشتند، قرار شد گفت‌وگوهایی با مشخصات فنی و جزئی بیش‌تر در رابطه با نحوه تعامل و پرداختن به سوالات آژانس با رعایت تمام ملاحظات کشورمان انجام شود و طرفین نتیجه را به مقامات دو طرف منعکس کنند تا گام بعدی بر اساس صلاحدید هر دو طرف برداشته شود.
اجازه بازدید از تاسیسات هسته‌یی گام مهمی در جهت همکاری و شفافیت بود
سلطانیه درباره بازدید معاون آمانو در امور پادمان‌ها گفت: پس از بازدیدی که معاون مدیرکل و همکارانش به طور رسمی از تاسیسات هسته‌یی ایران داشتند، اعلام شد که ایران گام مهمی در جهت همکاری و شفافیت برداشته است و ما انتظار داریم طرف مقابل چه مقامات آژانس و چه کشورهای عضو قدردان این گام ایران باشند و گام‌هایی را به طور متقابل بردارند. البته مدیرکل آژانس در گزارش اخیرش اعلام کرد که ایران بیش از گذشته شفافیت از خود نشان داده است و هرمن ناکارتس، معاون وی در گزارشی به کشورهای عضو تاکید کرد که ایران اجازه یک بازدید شفاف را به آژانس داده است. البته ما انتظار داشتیم آمانو بیش‌تر از این به گزارش اخیرش رنگ و بویی مثبت دهد.
وی خاطرنشان کرد: البته انتقاداتی هم به گزارش اخیر مدیرکل داشتیم که جداگانه منتشر و به عنوان سند آژانس ثبت خواهد شد.
موضع‌گیری‌های آمانو روی هم رفته منفی‌تر و از مسیر معمولی خارج شده است
نماینده دائم ایران در پاسخ به این که گزارش‌هایی که تاکنون آمانو درباره ایران ارائه کرده است رویکردی منفی دارد و احساس می‌شود رویکرد مدیرکل به این سمت است که موضوع هسته‌یی ایران را به 8 سال قبل بازگرداند، گفت: در یک موضوع روند چند سال گذشته کاملا مشترک است و آن این که کشورهای غربی به ویژه آمریکا و هم‌پیمانانش تلاش داشته‌اند که در آژانس به بهانه موضوع ایران، آژانس را دگرگون کرده و آن را تبدیل به زیرمجموعه شورای امنیت سازند و هر بار این اقدام را به یک بهانه انجام دادند، مثلا پروتکل الحاقی را در دهه‌ی 90 به بهانه عراق و کره شمالی مطرح کردند و ایران بهانه‌ای است برای هدفی خطرناک‌تر و بالاتر که به پروتکل الحاقی چیز دیگری را نیز اضافه کنند که تا به حال موفق نبوده‌اند.
وی گفت: موضع‌گیری‌های آمانو روی هم رفته منفی‌تر بوده است، اما همین منفی بودن باعث شده واکنش ما هم با وجود تمایل نداشتن به این کار شدیدتر و علنی‌تر شود. این مساله هم‌چنین در انتقاد کشورهای دیگر از جمله کشورهای غیرمتعهد در آژانس از دبیرخانه درباره نحوه گزارش‌دهی مدیرکل درباره ایران وجود دارد، مبنی بر این که گزارش‌های مدیرکل از مسیر معمولی خارج شده و متوازن نیست.
سطلانیه با بیان این که مدیرکل آژانس در نحوه گزارش‌دهی استدلال‌هایی دارد که برای ما قابل قبول نیست، تصریح کرد: در ملاقات‌هایی که با مدیرکل داشته‌ایم وی اطمینان داده است که در گزارش‌هایش متوازن و متعادل باشد، کما این که با اصرار ما یک بار گزارشش را به دو بخش تعهدات ایران در چارچوب NPT و خواسته‌های خارج از NPT تقسیم کرد، اما در گزارش‌های بعدی مجددا به رویکرد قبلی بازگشت.
نماینده دائم ایران در آژانس تاکید کرد: ما به عنوان عضو آژانس می‌خواهیم با این نهاد تخصصی بین‌المللی همکاری کنیم، اما آنجا که اقدامات و گزارش‌های آژانس مخالف منافع ملی‌مان باشند و جو سیاسی نادرست ایجاد کند، برخورد می‌کنیم.
انتظار داریم مدیرکل و پرسنلش بی‌طرف باشند
وی با اشاره به دیدار مدیرکل آژانس با رییس سازمان انرژی اتمی کشورمان در وین اظهار کرد: امیدواریم آژانس از فرصت همکاری با ایران استفاده کرده و به نفع مطلوبی به موضوعات ایران بدون این که اجازه داده شود دیگران آژانس را تحت فشار قرار دهند، بپردازد. البته مدیرکل اعلام کرده است که تحت فشار قرار نمی‌گیرد و می‌خواهد مستقل باشد، ما هم انتظار داریم بی‌طرفی مدیرکل و پرسنلش را شاهد باشیم. امیدواریم در عمل این بی‌طرفی را روز به روز بیش‌تر نشان دهند.
برای بازرسی از تاسیسات هسته‌یی ایران به کسی چک سفید امضا نمی‌دهیم
نماینده دائم ایران در آژانس درباره افزایش فعالیت‌های بازرسان در ایران، اظهار کرد: هر اقدامی در افزایش بازرسی‌ها و یا نصب دوربین‌ها باید در چارچوب ضوابط پادمان باشد. ما برای هر درخواست آژانس ماه‌ها مذاکره می‌کنیم و بعد از آن که قانع شدیم درخواست آژانس قابل توجیه و منطقی است و به شرط آن که درخواست‌های از آن دست اضافه نشود، آن را می‌پذیریم.
ما درباره تعداد نفر روز بازرسی‌ها و یا بازرسی‌های سرزده پس از مذ اکراتی طولانی و با رعایت ضوابط به توافق رسیده‌ایم.
وی با اشاره به توافق ایران و آژانس بر سر نوع بازرسی‌ها از غنی‌سازی 20 درصد ایران گفت: درباره غنی‌سازی 20 درصد بازرسی‌ها و تجهیزات بازرسی و تعداد این تجهیزات با بازرسی که در غنی‌سازی تا سقف 5 درصد وجود دارد متفاوت است که امری منطقی است و ما آن را پذیرفتیم، اما برای بازرسی‌ها چک سفید امضا به کسی نداده‌ایم و نخواهیم داد.
تا به حال هیچ مشکلی با بازرسان آژانس نداشته‌ایم
سلطانیه گفت: در حال حاضر بازرسی‌ها به طور منظم و در چارچوب مشخص شده انجام می‌شود، البته آژانس هم با ما همکاری دارد و ما هیچ گونه مشکلی با بازرسان تا به حال نداشته‌ایم.
آژانس قبول کرد درباره فردو سوالی وجود ندارد
وی درباره درخواست‌های آژانس برای کسب اطلاعات در خصوص تاسیسات غنی‌سازی فردو، گفت: گزارش اخیر آژانس تفاوت‌هایی با گزارش‌های قبلی دارد. آنها قبول کردند که درباره فردو سوال خاص دیگری وجود ندارد و بازرسی‌ها هم در حال انجام است. ایران اطلاعات مربوط به سانتریفیوژهایی که قرار است در فردو نصب شود را به آژانس ارائه کرده است و آژانس هم پس از دریافت اطلاعات مربوطه گفته‌های ما را تایید کرد.
وی در پاسخ به این پرسش که بر اساس چه قانونی اکنون به آژانس اجازه بازرسی از فردو داده شده است؟ تصریح کرد: وقتی ما خودمان تاسیسات فردو را به آژانس اعلام کردیم، از آن زمان به بعد ملزم به ارائه‌ی اطلاعات (پرسشنامه‌ی طراحی) به آژانس هستیم و هر نوع تغییر و تحول در رابطه با آن تاسیسات را باید به اطلاع آژانس برسانیم.
فعالیت‌های هسته‌یی‌مان را تعلیق نمی‌کنیم
نماینده دائم ایران در آژانس در پاسخ به این پرسش که نماینده آمریکا در آژانس و دیگر کشورها نسبت به موضع‌گیری مقامات ایران مبنی بر این که در صورت لغو تحریم‌ها همکاری بیش‌تری با آژانس خواهیم داشت، ایران را به وقت‌کشی و سخره گرفتن قوانین بین‌المللی متهم کرده‌اند، اظهار کرد: این ادعاها مبنی بر این که ایران وقت‌کشی می‌کند، بی‌اساس است. ما کارمان را انجام می‌دهیم و اعلام کرده‌ایم فعالیت‌های هسته‌یی‌مان را تعلیق نمی‌کنیم. در عین حال با وجود آن که تمام ادعاها در رابطه با برنامه هسته‌یی ایران مبنی بر انحراف از مسیر صلح‌آمیز را بی‌اساس می‌دانیم، اما یک‌بار دیگر برای اثبات بی‌اساس بودن این ادعاها آماده‌ایم مثل قبل (مدالیته 2007) در چارچوبی تعریف شده پاسخ‌شان را بدهیم. این گونه اظهارنظرها جز تخریب فضای موجود چیز دیگری در بر ندارد.
در برابر "باید"ها پاسخ ما "نه" است
وی تاکید کرد: اگر زبان تهدید و "باید" در کار باشد پاسخ ما هم "نه" است.
نماینده دائم ایران در آژانس ادامه داد: ما حاضریم برای رفع ابهام‌ها به شرطی که آژانس و مدیرکل در چارچوب تعریف شده و با رعایت ملاحظات امنیتی‌مان و با عنایت و احترام به توافق‌ها بر اساس مدالیته 2007 وارد شود، مدالیته دیگری را تعریف کنیم و در چارچوب آن باید اطمینان حاصل کنیم که در این مسیر آژانس به تعهدات خود کاملا عمل می‌کند.
مدالیته 2007 کماکان مورد احترام آژانس است
پیش شرط ایران برای ورود به "چگونگی پاسخ به ابهامات" محقق شده است
وی در پاسخ به این که پیش شرط ایران این بود که آژانس ابتدا توافق‌ها در چارچوب مدالیته 2007 را بپذیرد و سپس ایران وارد پاسخ به ابهامات باقی مانده برای آژانس شود؟ گفت: در دو گزارش قبلی و بر اساس اصرار ما و رایزنی‌هایی که صورت گرفت، توضیحات نسبتا مشروحی در رابطه با مدالیته 2007 نوشته شد و مدیرکل آژانس در سند رسمی (گزارش درباره ایران به شورای حکام) به مدالیته 2007 اذعان کردند که به این شکل خواست ایران محقق شد و این موضوع که – اکثر مسائل حل شده است – در گزارش آمد. هم‌چنین مشخص شد که سند مدالیته 2007 کماکان مورد احترام آژانس قرار دارد و در گزارش به صراحت اذعان شد که اکثر موارد و سوال‌های قبلی آژانس حل شده است.
در صورتی که ملاحظات ایران از سوی آژانس رعایت شود با آژانس گفت‌وگو می‌کنیم
سلطانیه تاکید کرد: با وجود فشارها به دبیرخانه در صورتی که ملاحظات ایران از سوی آژانس رعایت شود با آژانس گفت‌وگو می‌کنیم تا ببینیم نحوه پرداختن به مسائلی که از سوی آژانس درباره ایران مطرح می‌شود چگونه است و تا زمانی که توافق اولیه به دست نیاید وارد بحث اصلی و پاسخ به ابهامات نمی‌شویم.
نماینده دائم ایران در آژانس که یک روز پس از پایان پنجاه و پنجمین کنفرانس عمومی سالانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با ایسنا گفت‌وگو می‌کرد، درباره فضای حاکم بر آژانس به ویژه بحث هسته‌یی ایران گفت: مساله مهم این است که دشمن تلاش کرد با طرح موضوع هسته‌یی فشار سیاسی تبلیغاتی به ایران بیاورد و ما را نزد دنیا و آژانس منزوی کند، اما نتیجه برعکس شده است. در هر جلسه شورای حکام ما بر مواضع اصولی‌مان تاکید می‌کنیم. این‌ها با دست خود محفلی را برای ایران فراهم کرده‌اند که مواضع اصولی خود را به گوش دنیا برساند.
وی تاکید کرد که این نشان می‌دهد ایران کاملا در آژانس به طور برجسته حضور دارد.
همکاری‌ها ما با آژانس در هفت زمینه فنی و تخصصی ادامه دارد
سلطانیه در پاسخ به این پرسش که همکاری‌های علمی و فنی ایران با آژانس در چه وضعیتی است؟ تصریح کرد: پروژه‌های علمی و فنی مختلفی با آژانس در زمینه‌های متفاوت داریم که در حال اجرا شدن است. اگر چه در برخی موارد آنها مانع شرکت متخصصان ما در جلسات فنی، آ‌موزشی و علمی می‌شوند که مورد اعتراض کتبی ما قرار گرفته است؛ با این حال روند همکاری‌های ما با آژانس در هفت زمینه فنی و تخصصی ادامه دارد.
وی یکی از این پروژه‌ها را در بحث ایمنی هسته‌یی در نیروگاه بوشهر عنوان کرد و افزود: در چند سال گذشته با حضور مجرب‌ترین متخصصان دنیا از طریق آژانس بر ایمنی نیروگاه اتمی بوشهر نظارت صورت گرفته است.
نماینده دائم ایران در آژانس درباره درخواست آژانس برای اجرای کد اصلاحیه 1/3 تصریح کرد: ایران به طور داوطلبانه اجرای کد 1/3 را از 2003 آغاز کرد و متعاقب آن پروتکل الحاقی را برای دو سال و نیم به اجرا درآورد. این رویکرد ایران نشان دهنده آن است که هیچ فعالیت پنهانی نداریم، اما پس از اشتباه تاریخی چند کشور غربی در ارجاع موضوع هسته‌یی ایران به شورای امنیت مجلس شورای اسلامی ایران پس از مصوبه‌ای دولت را به تعلیق همکاری‌های داوطلبانه و ادامه همکاری‌ها در چارچوب NPT موظف کرد.
تا وقتی شورای امنیت در موضوع ایران درگیر است، ایران کد اصلاحیه 1/3 را اجرا نمی‌کند
وی افزود: بی‌شک تا زمانی که شورای امنیت در این موضوع درگیر است و در امور آژانس دخالت می‌کند، تغییری در موضع ایران نسبت به اجرای کامل اصلاحیه‌ی 1/3 دیده نخواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: تصور نمی‌کنم امکان اجرای کد اصلاحیه 1/3 امکان‌پذیر باشد، در عین حال یادآور می‌شوم که ایران به اصل کد اصلاحیه 1/3 متعهد بوده و هست؛ یعنی تاسیسات جدید را به آژانس اعلام خواهیم کرد.
انتظار داریم در برابر رفع ابهام‌ها، آژانس موضوع ایران را از دستور کار خارج کند
سلطانیه در پاسخ به این پرسش که انتظار ایران در برابر همکاری با آژانس برای رفع ابهام‌های آن برای بار دوم چیست؟ گفت: همه این بحث برای این است که پرونده هسته‌یی ایران در آژانس عادی شود. البته در حال حاضر در تمام فعالیت‌های هسته‌یی ایران از جمله غنی‌سازی، بازرسی‌ها به طور عادی انجام می‌شود و این یک واقعیت است که درباره ایران وجود دارد. در هیچ یک از گزارش‌های مدیرکل نمی‌بینیم سوال‌هایی نسبت به فعالیت‌های معمول ایران وجود داشته باشد.
وی تصریح کرد: آژانس نسبت به برخی اتهامات و ادعاهایی که از سوی برخی کشورها مطرح شده است، بحث‌هایی دارد که می‌خواهد آنها را با ما مطرح کند، در عین حال شرط و انتظار ما برای گفت‌وگو با آژانس درباره این مسائل این است که موضوع ایران پس از رفع ابهام‌ها از دستور کار خارج شود.
نماینده پر جنب و جوش و خستگی‌ناپذیر ایران در وین در حالی که تجربه گزارش‌های دو پهلوی مدیرکل پیشین آژانس را در کارنامه دارد به صراحت معتقد است که موضع‌گیری‌های آمانو درباره ایران منفی‌تر است.
او رویکرد آژانس در دوره آمانو را نامتوازن می‌داند و در عین حال معتقد است رویکرد منفی آمانو باعث شده تا ناخواسته واکنش ایران هم شدیدتر و علنی‌تر شود و در این مسیر کشورهای غیرمتعهد در آژانس با ایران همراهی کرده‌اند.
وی درباره انتظار ایران از آژانس در قبال همکاری برای رفع ابهام‌ها می‌گوید: "همه این بحث برای این است که پرونده هسته‌یی ایران در آژانس عادی شود."
علی‌اصغر سلطانیه در گفت‌وگو با ایسنا در پاسخ به این پرسش که چارچوب مد نظر ایران برای رفع ابهام‌های آژانس بر اساس ابعاد نظامی احتمالی در برنامه هسته‌یی ایران چیست؟ با بیان این‌که در این رابطه موضع ایران بارها در شورای حکام تبیین و به طور روشن بیان شده است، گفت: در سال‌های گذشته و بر اساس گزارش‌های البرادعی و اسناد آژانس ثابت شده است اتهامات و ادعاهایی که بارها آمریکایی‌ها در رابطه با سایت‌های نظامی با جوسازی به راه انداخته‌اند، بی‌اساس بوده است. از این رو ما طرح ادعاها و اتهامات دیگر را هم در همین راستا می‌دانیم.
از ابهام‌زدایی دریغ نداریم
وی ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران بیش از پنج هزار نفر روز بازرسی از تاسیسات هسته‌یی‌اش داشته است که در بین کشورهای دیگر عضو آژانس بی‌سابقه و به نوعی مداخله‌جویانه‌ترین بازرسی‌ها بوده است و تاکنون مواد هسته‌یی با اهداف نظامی در کشورم دیده نشده است که این نشان دهنده پاک دستی ایران است. با این حال برای اثبات همین مساله برای برخی کسانی که هنوز ابهام‌هایی دارند و برای آگاهی افکار عمومی از ابهام‌زدایی دریغ نداریم. به عنوان عضو آژانس می‌خواهیم به کشورهای جهان نشان دهیم همان‌طور که لحظه‌ای فعالیت هسته‌یی و غنی‌سازی‌مان را متوقف نمی‌کنیم، لحظه‌ای هم از رفع ابهام‌های آژانس در چارچوب تعهدات‌مان دریغ نداریم.
تعامل ایران با آژانس در راستای رفع ابهام‌ها باید در چارچوبی تعریف شده باشد
نماینده دائم ایران در آژانس تاکید کرد: ما انتظارات خود را مبنی بر این که هر نوع تعامل ما با آژانس باید در چارچوب تعریف شده باشد اعلام کرده‌ایم. باید مشخص شود که در این چارچوب گام‌های دو طرف در چه مدت زمانی و با کدامیک از ضوابط و مفاد NPT است. حتی اگر گام‌هایی فراتر از تعهدات‌مان در چارچوب NPT برمی‌داریم، چارچوب آن باید مشخص باشد، هم‌چنین آژانس باید آن را به دیگر کشورها منعکس کند تا مشخص شود ایران گامی را فراتر از تعهداتش برداشته است.
باید ملاحظات امنیت ملی ایران در رفع ابهام‌ها در اولویت باشد
سلطانیه تاکید کرد: در چنین چارچوبی باید ملاحظات امنیت ملی ایران به عنوان اولویت اول مورد توجه قرار گیرد، چرا که در تعامل با آژانس در سال‌های گذشته در مواردی آژانس بی‌دقتی کرده است که در برخی موارد اطلاعات محرمانه درباره ایران و دیگر کشورها نشر پیدا کرده است. ما نسبت به این روند در آژانس اعتراض کردیم و خوشبختانه اعتراض ما مورد توجه کشورهای عضو جنبش غیرمتعهدها در آژانس نیز قرار گرفت، به طوری که این کشورها نیز به طور رسمی به مدیرکل پیشین و فعلی آژانس نامه نوشتند و خواستار حفظ اطلاعات محرمانه کشورها شدند. مدیرکل فعلی آژانس هم‌چنین در پاسخ به درخواست رسمی این کشورها اطمینان داده است که گام‌هایی را برخواهد داشت، از جمله درباره اصلاح قراردادهای پرسنلی و تعهدات پرسنل آژانس نسبت به رعایت کامل قوانین و حفظ اسرار و اسناد آژانس.
وی در این‌باره با اشاره به مصاحبه "گلداشمیت"، معاون مدیرکل پیشین آژانس با برخی رسانه‌ها و اظهاراتش درباره ایران پس از آن‌که وی آژانس را ترک کرد، خاطرنشان کرد: مدیرکل آژانس اطمینان داد تا به این مساله رسیدگی کند که افراد و پرسنل آژانس پس از ترک کار خود ملزم به حفظ اطلاعات آژانس باشند.
گفت‌وگوهای فنی و جزئی درباره نحوه پرداختن به سوالات آژانس انجام می‌شود
نماینده دائم ایران در آژانس اظهار کرد: این انتظارات و نگرانی‌های ما عوامل و عناصری هستند که در چارچوب تعامل با آژانس در رفع ابهام‌ها باید مورد توجه قرار گیرد. هنوز با مدیرکل آژانس به چارچوب مشخصی درباره چگونگی ورود به بحث رفع ابهام‌ها نرسیده‌ایم.
وی گفت: متعاقب دیداری که رییس سازمان انرژی اتمی با مدیرکل آژانس هفته گذشته در وین داشتند، قرار شد گفت‌وگوهایی با مشخصات فنی و جزئی بیش‌تر در رابطه با نحوه تعامل و پرداختن به سوالات آژانس با رعایت تمام ملاحظات کشورمان انجام شود و طرفین نتیجه را به مقامات دو طرف منعکس کنند تا گام بعدی بر اساس صلاحدید هر دو طرف برداشته شود.
اجازه بازدید از تاسیسات هسته‌یی گام مهمی در جهت همکاری و شفافیت بود
سلطانیه درباره بازدید معاون آمانو در امور پادمان‌ها گفت: پس از بازدیدی که معاون مدیرکل و همکارانش به طور رسمی از تاسیسات هسته‌یی ایران داشتند، اعلام شد که ایران گام مهمی در جهت همکاری و شفافیت برداشته است و ما انتظار داریم طرف مقابل چه مقامات آژانس و چه کشورهای عضو قدردان این گام ایران باشند و گام‌هایی را به طور متقابل بردارند. البته مدیرکل آژانس در گزارش اخیرش اعلام کرد که ایران بیش از گذشته شفافیت از خود نشان داده است و هرمن ناکارتس، معاون وی در گزارشی به کشورهای عضو تاکید کرد که ایران اجازه یک بازدید شفاف را به آژانس داده است. البته ما انتظار داشتیم آمانو بیش‌تر از این به گزارش اخیرش رنگ و بویی مثبت دهد.
وی خاطرنشان کرد: البته انتقاداتی هم به گزارش اخیر مدیرکل داشتیم که جداگانه منتشر و به عنوان سند آژانس ثبت خواهد شد.
موضع‌گیری‌های آمانو روی هم رفته منفی‌تر و از مسیر معمولی خارج شده است
نماینده دائم ایران در پاسخ به این که گزارش‌هایی که تاکنون آمانو درباره ایران ارائه کرده است رویکردی منفی دارد و احساس می‌شود رویکرد مدیرکل به این سمت است که موضوع هسته‌یی ایران را به 8 سال قبل بازگرداند، گفت: در یک موضوع روند چند سال گذشته کاملا مشترک است و آن این که کشورهای غربی به ویژه آمریکا و هم‌پیمانانش تلاش داشته‌اند که در آژانس به بهانه موضوع ایران، آژانس را دگرگون کرده و آن را تبدیل به زیرمجموعه شورای امنیت سازند و هر بار این اقدام را به یک بهانه انجام دادند، مثلا پروتکل الحاقی را در دهه‌ی 90 به بهانه عراق و کره شمالی مطرح کردند و ایران بهانه‌ای است برای هدفی خطرناک‌تر و بالاتر که به پروتکل الحاقی چیز دیگری را نیز اضافه کنند که تا به حال موفق نبوده‌اند.
وی گفت: موضع‌گیری‌های آمانو روی هم رفته منفی‌تر بوده است، اما همین منفی بودن باعث شده واکنش ما هم با وجود تمایل نداشتن به این کار شدیدتر و علنی‌تر شود. این مساله هم‌چنین در انتقاد کشورهای دیگر از جمله کشورهای غیرمتعهد در آژانس از دبیرخانه درباره نحوه گزارش‌دهی مدیرکل درباره ایران وجود دارد، مبنی بر این که گزارش‌های مدیرکل از مسیر معمولی خارج شده و متوازن نیست.
سطلانیه با بیان این که مدیرکل آژانس در نحوه گزارش‌دهی استدلال‌هایی دارد که برای ما قابل قبول نیست، تصریح کرد: در ملاقات‌هایی که با مدیرکل داشته‌ایم وی اطمینان داده است که در گزارش‌هایش متوازن و متعادل باشد، کما این که با اصرار ما یک بار گزارشش را به دو بخش تعهدات ایران در چارچوب NPT و خواسته‌های خارج از NPT تقسیم کرد، اما در گزارش‌های بعدی مجددا به رویکرد قبلی بازگشت.
نماینده دائم ایران در آژانس تاکید کرد: ما به عنوان عضو آژانس می‌خواهیم با این نهاد تخصصی بین‌المللی همکاری کنیم، اما آنجا که اقدامات و گزارش‌های آژانس مخالف منافع ملی‌مان باشند و جو سیاسی نادرست ایجاد کند، برخورد می‌کنیم.
انتظار داریم مدیرکل و پرسنلش بی‌طرف باشند
وی با اشاره به دیدار مدیرکل آژانس با رییس سازمان انرژی اتمی کشورمان در وین اظهار کرد: امیدواریم آژانس از فرصت همکاری با ایران استفاده کرده و به نفع مطلوبی به موضوعات ایران بدون این که اجازه داده شود دیگران آژانس را تحت فشار قرار دهند، بپردازد. البته مدیرکل اعلام کرده است که تحت فشار قرار نمی‌گیرد و می‌خواهد مستقل باشد، ما هم انتظار داریم بی‌طرفی مدیرکل و پرسنلش را شاهد باشیم. امیدواریم در عمل این بی‌طرفی را روز به روز بیش‌تر نشان دهند.
برای بازرسی از تاسیسات هسته‌یی ایران به کسی چک سفید امضا نمی‌دهیم
نماینده دائم ایران در آژانس درباره افزایش فعالیت‌های بازرسان در ایران، اظهار کرد: هر اقدامی در افزایش بازرسی‌ها و یا نصب دوربین‌ها باید در چارچوب ضوابط پادمان باشد. ما برای هر درخواست آژانس ماه‌ها مذاکره می‌کنیم و بعد از آن که قانع شدیم درخواست آژانس قابل توجیه و منطقی است و به شرط آن که درخواست‌های از آن دست اضافه نشود، آن را می‌پذیریم.
ما درباره تعداد نفر روز بازرسی‌ها و یا بازرسی‌های سرزده پس از مذ اکراتی طولانی و با رعایت ضوابط به توافق رسیده‌ایم.
وی با اشاره به توافق ایران و آژانس بر سر نوع بازرسی‌ها از غنی‌سازی 20 درصد ایران گفت: درباره غنی‌سازی 20 درصد بازرسی‌ها و تجهیزات بازرسی و تعداد این تجهیزات با بازرسی که در غنی‌سازی تا سقف 5 درصد وجود دارد متفاوت است که امری منطقی است و ما آن را پذیرفتیم، اما برای بازرسی‌ها چک سفید امضا به کسی نداده‌ایم و نخواهیم داد.
تا به حال هیچ مشکلی با بازرسان آژانس نداشته‌ایم
سلطانیه گفت: در حال حاضر بازرسی‌ها به طور منظم و در چارچوب مشخص شده انجام می‌شود، البته آژانس هم با ما همکاری دارد و ما هیچ گونه مشکلی با بازرسان تا به حال نداشته‌ایم.
آژانس قبول کرد درباره فردو سوالی وجود ندارد
وی درباره درخواست‌های آژانس برای کسب اطلاعات در خصوص تاسیسات غنی‌سازی فردو، گفت: گزارش اخیر آژانس تفاوت‌هایی با گزارش‌های قبلی دارد. آنها قبول کردند که درباره فردو سوال خاص دیگری وجود ندارد و بازرسی‌ها هم در حال انجام است. ایران اطلاعات مربوط به سانتریفیوژهایی که قرار است در فردو نصب شود را به آژانس ارائه کرده است و آژانس هم پس از دریافت اطلاعات مربوطه گفته‌های ما را تایید کرد.
وی در پاسخ به این پرسش که بر اساس چه قانونی اکنون به آژانس اجازه بازرسی از فردو داده شده است؟ تصریح کرد: وقتی ما خودمان تاسیسات فردو را به آژانس اعلام کردیم، از آن زمان به بعد ملزم به ارائه‌ی اطلاعات (پرسشنامه‌ی طراحی) به آژانس هستیم و هر نوع تغییر و تحول در رابطه با آن تاسیسات را باید به اطلاع آژانس برسانیم.
فعالیت‌های هسته‌یی‌مان را تعلیق نمی‌کنیم
نماینده دائم ایران در آژانس در پاسخ به این پرسش که نماینده آمریکا در آژانس و دیگر کشورها نسبت به موضع‌گیری مقامات ایران مبنی بر این که در صورت لغو تحریم‌ها همکاری بیش‌تری با آژانس خواهیم داشت، ایران را به وقت‌کشی و سخره گرفتن قوانین بین‌المللی متهم کرده‌اند، اظهار کرد: این ادعاها مبنی بر این که ایران وقت‌کشی می‌کند، بی‌اساس است. ما کارمان را انجام می‌دهیم و اعلام کرده‌ایم فعالیت‌های هسته‌یی‌مان را تعلیق نمی‌کنیم. در عین حال با وجود آن که تمام ادعاها در رابطه با برنامه هسته‌یی ایران مبنی بر انحراف از مسیر صلح‌آمیز را بی‌اساس می‌دانیم، اما یک‌بار دیگر برای اثبات بی‌اساس بودن این ادعاها آماده‌ایم مثل قبل (مدالیته 2007) در چارچوبی تعریف شده پاسخ‌شان را بدهیم. این گونه اظهارنظرها جز تخریب فضای موجود چیز دیگری در بر ندارد.
در برابر "باید"ها پاسخ ما "نه" است
وی تاکید کرد: اگر زبان تهدید و "باید" در کار باشد پاسخ ما هم "نه" است.
نماینده دائم ایران در آژانس ادامه داد: ما حاضریم برای رفع ابهام‌ها به شرطی که آژانس و مدیرکل در چارچوب تعریف شده و با رعایت ملاحظات امنیتی‌مان و با عنایت و احترام به توافق‌ها بر اساس مدالیته 2007 وارد شود، مدالیته دیگری را تعریف کنیم و در چارچوب آن باید اطمینان حاصل کنیم که در این مسیر آژانس به تعهدات خود کاملا عمل می‌کند.
مدالیته 2007 کماکان مورد احترام آژانس است
پیش شرط ایران برای ورود به "چگونگی پاسخ به ابهامات" محقق شده است
وی در پاسخ به این که پیش شرط ایران این بود که آژانس ابتدا توافق‌ها در چارچوب مدالیته 2007 را بپذیرد و سپس ایران وارد پاسخ به ابهامات باقی مانده برای آژانس شود؟ گفت: در دو گزارش قبلی و بر اساس اصرار ما و رایزنی‌هایی که صورت گرفت، توضیحات نسبتا مشروحی در رابطه با مدالیته 2007 نوشته شد و مدیرکل آژانس در سند رسمی (گزارش درباره ایران به شورای حکام) به مدالیته 2007 اذعان کردند که به این شکل خواست ایران محقق شد و این موضوع که – اکثر مسائل حل شده است – در گزارش آمد. هم‌چنین مشخص شد که سند مدالیته 2007 کماکان مورد احترام آژانس قرار دارد و در گزارش به صراحت اذعان شد که اکثر موارد و سوال‌های قبلی آژانس حل شده است.
در صورتی که ملاحظات ایران از سوی آژانس رعایت شود با آژانس گفت‌وگو می‌کنیم
سلطانیه تاکید کرد: با وجود فشارها به دبیرخانه در صورتی که ملاحظات ایران از سوی آژانس رعایت شود با آژانس گفت‌وگو می‌کنیم تا ببینیم نحوه پرداختن به مسائلی که از سوی آژانس درباره ایران مطرح می‌شود چگونه است و تا زمانی که توافق اولیه به دست نیاید وارد بحث اصلی و پاسخ به ابهامات نمی‌شویم.
نماینده دائم ایران در آژانس که یک روز پس از پایان پنجاه و پنجمین کنفرانس عمومی سالانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با ایسنا گفت‌وگو می‌کرد، درباره فضای حاکم بر آژانس به ویژه بحث هسته‌یی ایران گفت: مساله مهم این است که دشمن تلاش کرد با طرح موضوع هسته‌یی فشار سیاسی تبلیغاتی به ایران بیاورد و ما را نزد دنیا و آژانس منزوی کند، اما نتیجه برعکس شده است. در هر جلسه شورای حکام ما بر مواضع اصولی‌مان تاکید می‌کنیم. این‌ها با دست خود محفلی را برای ایران فراهم کرده‌اند که مواضع اصولی خود را به گوش دنیا برساند.
وی تاکید کرد که این نشان می‌دهد ایران کاملا در آژانس به طور برجسته حضور دارد.
همکاری‌ها ما با آژانس در هفت زمینه فنی و تخصصی ادامه دارد
سلطانیه در پاسخ به این پرسش که همکاری‌های علمی و فنی ایران با آژانس در چه وضعیتی است؟ تصریح کرد: پروژه‌های علمی و فنی مختلفی با آژانس در زمینه‌های متفاوت داریم که در حال اجرا شدن است. اگر چه در برخی موارد آنها مانع شرکت متخصصان ما در جلسات فنی، آ‌موزشی و علمی می‌شوند که مورد اعتراض کتبی ما قرار گرفته است؛ با این حال روند همکاری‌های ما با آژانس در هفت زمینه فنی و تخصصی ادامه دارد.
وی یکی از این پروژه‌ها را در بحث ایمنی هسته‌یی در نیروگاه بوشهر عنوان کرد و افزود: در چند سال گذشته با حضور مجرب‌ترین متخصصان دنیا از طریق آژانس بر ایمنی نیروگاه اتمی بوشهر نظارت صورت گرفته است.
نماینده دائم ایران در آژانس درباره درخواست آژانس برای اجرای کد اصلاحیه 1/3 تصریح کرد: ایران به طور داوطلبانه اجرای کد 1/3 را از 2003 آغاز کرد و متعاقب آن پروتکل الحاقی را برای دو سال و نیم به اجرا درآورد. این رویکرد ایران نشان دهنده آن است که هیچ فعالیت پنهانی نداریم، اما پس از اشتباه تاریخی چند کشور غربی در ارجاع موضوع هسته‌یی ایران به شورای امنیت مجلس شورای اسلامی ایران پس از مصوبه‌ای دولت را به تعلیق همکاری‌های داوطلبانه و ادامه همکاری‌ها در چارچوب NPT موظف کرد.
تا وقتی شورای امنیت در موضوع ایران درگیر است، ایران کد اصلاحیه 1/3 را اجرا نمی‌کند
وی افزود: بی‌شک تا زمانی که شورای امنیت در این موضوع درگیر است و در امور آژانس دخالت می‌کند، تغییری در موضع ایران نسبت به اجرای کامل اصلاحیه‌ی 1/3 دیده نخواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: تصور نمی‌کنم امکان اجرای کد اصلاحیه 1/3 امکان‌پذیر باشد، در عین حال یادآور می‌شوم که ایران به اصل کد اصلاحیه 1/3 متعهد بوده و هست؛ یعنی تاسیسات جدید را به آژانس اعلام خواهیم کرد.
انتظار داریم در برابر رفع ابهام‌ها، آژانس موضوع ایران را از دستور کار خارج کند
سلطانیه در پاسخ به این پرسش که انتظار ایران در برابر همکاری با آژانس برای رفع ابهام‌های آن برای بار دوم چیست؟ گفت: همه این بحث برای این است که پرونده هسته‌یی ایران در آژانس عادی شود. البته در حال حاضر در تمام فعالیت‌های هسته‌یی ایران از جمله غنی‌سازی، بازرسی‌ها به طور عادی انجام می‌شود و این یک واقعیت است که درباره ایران وجود دارد. در هیچ یک از گزارش‌های مدیرکل نمی‌بینیم سوال‌هایی نسبت به فعالیت‌های معمول ایران وجود داشته باشد.
وی تصریح کرد: آژانس نسبت به برخی اتهامات و ادعاهایی که از سوی برخی کشورها مطرح شده است، بحث‌هایی دارد که می‌خواهد آنها را با ما مطرح کند، در عین حال شرط و انتظار ما برای گفت‌وگو با آژانس درباره این مسائل این است که موضوع ایران پس از رفع ابهام‌ها از دستور کار خارج شود.
نظر شما :