واشنگتن با دست پس می‌زند با پا پیش می‌کشد
دردسر جدید آمریکا برای افغان‌ها
افغانستان درست مانند میراثی شوم از جورج بوش به باراک اوباما دموکرات رسید. مردی که با شعار پایان دادن به جنگ‌های افغانستان و عراق به میدان آمد اکنون یک سال مانده به پایان نخستین دور ریاست جمهوری خود به دنبال راهی است که نه افغانی‌ها را بسوزاند و نه رای دهندگان امریکایی را ناامید کند. بر اساس برنامه ریزی‌های انجام گرفته امریکایی‌ها باید تا پایان سال 2014 میلادی افغانستان را ترک کنند.
بسیاری از تحلیل گران این عقب نشینی یکباره را اشتباهی مرگبار می‌دانند. بر همین اساس دو طرف بسته همکاری‌های دوجانبه ای را مهیا کرده اند که شاید بتوانند با توافق در خصوص مفاد آن به دغدغه‌های هم پایان دهند. با اینهمه گویا خود این بسته همکاری هم شک برانگیز و تفرقه انداز شده است.
آسوشییتدپرس در این خصوص می‌نویسد: مقام‌های افغان گمان می‌کنند که ایالات متحده به دنبال راهی برای کاهش حمایت‌های خود از افغانستان و بیرون کشیدن پای خود از این نبرد است. مشکلات اقتصادی در امریکا و مخالفت افکار عمومی‌با جنگ در افغانستان بر موج این بدبینی‌ها افزوده است . مقام‌های آمریکایی ادعا می‌کنند که این توافقنامه می‌تواند به تمامی‌این نگرانی‌ها پایان دهد اما تاکید کرده اند که مفاد این توافقنامه با آنچه که مورد تقاضای افغان‌هاست متفاوت است. کابل به دنبال دریافت ضمانت‌های جدی و اجرایی در خصوص این بسته همکاری‌های جدید است اما گویا ابهام آفرینی آمریکایی‌ها کار دست آنها داده است.
مذاکره کنندگان دو طرف باید روزهای ابتدایی ماه آتی را در واشنگتن در کنار هم بگذرانند تا مفاد این بسته همکاری را نهایی کنند. این بحث‌ها زمانی از راه می‌رسد که رابطه میان دو کشور به اندازه کافی متشنج است. موج افکار ضد امریکایی در افغانستان به اوج خود رسیده و البته این نگرانی هم در میان تمام اقشار دیده می‌شود که افغانستان بدون امریکایی‌ها چگونه کشوری خواهد بود؟
امریکایی‌ها تاکید دارند که این سند نشان دهنده وفاداری آنها به افغانستان حتی پس از سال 2014 میلادی و زمانی که تمام شرکای اروپایی آنها از کابل رفته اند، است. البته همزمان می‌توان ان را چهارچوبی خواند که بر اساس آن آمریکایی‌ها می‌توانند در افغانستان بمانند و به قول خودشان به فعالیت‌های ضدتروریستی هم ادامه دهند. امریکایی‌ها دلیل بقای در افغانستان را مبارزه با ترور در سطح اموزش سربازان افغان می‌دانند.
امریکایی‌ها اصرار دارند که این هدف باید پیش از نشست بین المللی در خصوص افغانستان در آلمان در ماه دسامبر محقق شود. اما مجموعه ای از پرسش‌ها باقیست که در زیر تنها به تعدادی از آنها اشاره می‌کنیم:
1. آیا آمریکایی‌ها از پس از این تاریخ در پایگاه‌های نظامی‌متعلق به خود می‌مانند و یا در پایگاه‌هایی که تحت نظارت افغان‌ها است؟
2. چه کسی از این تاریخ به بعد مسئولیت حملات و عملیات‌های تعقیب و گریز را بر عهده خواه داشت؟
3.عملیات‌های منتهی به بازداشت را افغان‌ها هدایت می‌کنند یا آمریکایی‌ها؟
4. تعهدهای امریکایی‌ها به افغان‌ها چه نکاتی را شامل می‌شود؟
در این بسته مشخص نشده که مالیات دهندگان امریکایی تا چند سال دیگر باید هزینه جنگ در افغانستان را پرداخت کنند. تا سال 2014 میلادی این جنگ 8 میلیارد دلار خرج سالانه بر دست امریکایی‌ها گذاشته است. علاوه بر این امریکایی‌ها و دولت افغانستان اخیرا تلاش‌هایی را برای مذاکره با طالبان اغاز کرده اند و پیش شرط طالبان هم برای مذاکره با دولت حامد کرزی خروج کامل و بی قید و شرط نیروهای بیگانه است.
حامد کرزی تاکنون مجموعه ای از مطالبه‌های مشخص خود را در اختیار امریکایی‌ها قرار داده است: وی خواهان پایان یافتن حضور امریکایی‌ها در عملیات‌های شبانه تعقیب و گریز است و اصرار دارد که مسئولیت این قبیل عملیات‌ها هم باید با افغان‌ها باشد و نه امریکایی‌ها. کرزی همچنین خواهان پایان یافتن عملیات‌های امریکا در سایر کشورها با استفاده از خاک افغانستان است. یکی از این موارد کشته شدن اسامه بن لادن در پاکستان با استفاده از خاک افغانستان بود. برخی مقام‌های نظامی‌در افغانستان هم از امریکا می‌خواهند که جنگنده‌های اف شانزده در اختیار آنها قرار دهد و این در حالیست که امریکایی‌ها اصرار دارند ارتش افغانستان به این جنگنده‌های گران قیمت نیازی ندارد.
بسیاری از افغان‌ها از اطمینان کردن به آمریکایی‌ها واهمه دارند. چرا که در سال 1989 پس از آنکه ارتش اتحاد جماهیر شوروی سابق خاک افغانستان را ترک کرد ؛ حمایت آمریکایی‌ها از مجاهدینی که علیه شوروی ایستاده بودند چند سالی بیشتر دوام نیاورد و در نهایت افغانستان به ورطه جنگ داخلی فرو رفت. به دنبال این جنگ هم پدیده ای به نام طالبان سر بلند کرده و به حمله القاعده به امریکا و خلق یازدهم سپتامبر منتهی شد. در این چرخه دوباره این افغان‌ها بودند که قربانی شدند. افغان‌ها در قبال امریکایی‌ها احساس مارگزیدگی می‌کنند و حاضر به تجربه دوباره این شکست نیستند.
اکنون اصلی ترین پرسش این است که پس از عقب نشینی تمام نیروهای خارجی از افغانستان در سال 2014 میلادی ، چه تعداد سرباز امریکایی در این کشور باقی خواهد ماند و البته برای چه مدت؟ برخی گمانه زنی‌ها این رقم را مابین 20 تا 40 هزار مورد می‌داند.
دو مقام امریکایی در گفتگو با آسوشییتدپرس بر عدم افشای نام خود تاکید کرده و اضافه می‌کنند که در بسته همکاری‌های جدید مابین کابل و واشنگتن هیچ گونه محدودیت زمانی مشخص نخواهد شد. با این وجود یک دیپلمات غربی در این خصوص می‌گوید: ایالات متحده به دنبال نگاه داشتن 35 هزار سرباز در افغانستان پس از سال 2014 میلادی است . 4 مورد هم مشخص شده که امریکایی‌ها مایل به حفظ موقعیت خود در این مناطق هستند: هرات، مزار شریف، جلال آباد و قندهار.
اصلی ترین سوال دیگر مقرهای نیروهای امریکایی است که در افغانستان احداث شده است . افغان‌ها به دنبال کشف پاسخ این پرسش هستند که واشنگتن با این پایگاه‌های نظامی‌چه خواهد کرد. ایالات متحده هم تاکنون بارها به منظور برقراری آرامش در منطقه و اطمینان خاطر دادن به همسایگان افغانستان تاکید کرده است که در این کشور پایگاه دایم نظامی‌نخواهد زد. رایان کروکر سفیر آمریکا در افغانستان در این خصوص می‌گوید: من مخالف توافقنامه مشترک میان کابل و واشنگتن برای بقای نیروهای امریکایی در این کشور نیستم. بی شک انها در پایگاه‌های خود خواهند ماند و البته امیدوارم که این پایگاه‌ها متعلق به نیروهای افغان و امریکایی دوشادوش هم باشد.البته این پیش بینی را هم می‌کنم که این بقا دایمی‌و طولانی مدت نخواهد بود.
نظر شما :