فریبکاری؛ فرض روابط ایران و روسیه

۰۳ خرداد ۱۳۹۰ | ۱۵:۵۴ کد : ۱۳۰۲۹ آسیا و آفریقا
دکتر محمود شوری، پژوهشگر مرکز تحقیقات استراتژیک در گفت و گو با دیپلماسی ایرانی معتقد است در واقع روابط ایران و روسیه با فرض وجود چنین مواضعی ادامه پیدا کرده است.
فریبکاری؛ فرض روابط ایران و روسیه
دیپلماسی ایرانی: به نظر شما اسنادی که ویکی لیکس اخیرا منتشر کرده و در آن به دستور پوتین در سال 2006 مبنی بر کارشکنی در انتقال سوخت به نیروگاه بوشهر افشا شده، ‌می‌تواند تاثیری در رابطه ایران و روسیه داشته باشد؟

 

به نظر من انتشار این اسناد تاثیر چندانی بر روابط دو کشور نخواهد داشت. به این دلیل که تقریبا تمام کارشناسان مسائل ایران و روسیه می‌دانستند که به هر حال در خیلی از موارد روس‌ها تعمدا راه انداری پروژه نیروگاه بوشهر را عقب می‌اندازند. این افشاگری که انجام شده است،‌ شاید فقط بعضی افراد را در دیدگاه‌های خود مصر تر کرده و منبع تاییدی به دست آن‌ها داده است.

وگرنه تقریبا همه می‌دانستند که در تعاملاتی که امریکا با روسیه دارد یا تعاملات ایران با روسیه،‌ این گونه اتفاقات طبیعی است. در واقع روابط ایران و روسیه با فرض وجود این گونه اتفاقات و موضع گیری‌ها و این گونه تلاش‌ها ادامه پیدا کرده است. به همین دلیل من فکر مکی کنم انتشار این اسناد تاثیر آن چنانی داشته باشد.

ضمن این که باید به این نکته توجه داشت که به هر حال دیپلمات‌ها در گفت و گو‌های خصوصی خود با یکدیگر، در خیلی از موارد را برای این که طرف مقابل را راضی تر کنند، خیلی از صحبت‌ها را ابراز می‌کنند. ممکن است موضع پوتین به آن غلظتی که در این افشاگری به آن اشاره شده است نبوده باشد اما برای کسب امتیازات از غرب چنین موضع گیری ای داشته است. به این معنا که پوتین می‌خواسته از این طریق به طرف غربی اعلام کند که روسیه تا این حد با غرب همکاری می‌کند و بتواند به این وسیله امتیازی کسب کند. بنابراین مسائل دیپلماتیک این قضیه را هم نباید از نظر دور داشت.

 

موضع روسیه در قبال گزارش کمیته نقض تحریم‌ها مبنی بر این که ایران و کره شمالی در زمینه موشکی با یکدیگر همکاری نمی‌کنند را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ آیا روسیه با این موضع گیری در تلاش است تا خود در مظان اتهام کشور ثالث انتقال دهنده این تجهیزات قرار نگیرد؟

 

روس‌ها نگفته اند که چنین ارتباطی میان ایران و کره شمالی نبوده است. گفته اند که ما اطلاعی از این ارتباطات نداریم. در این قضیه بیشتر چین مطرح است تا روسیه و بحث روسیه خیلی مطرح نیست.

اما به نظر من روس‌ها به دنبال این هستند که اجازه ندهند فضا به سمت رادیکالیزه شدن پیش رود و به شکلی شود که کسانی که به لحاظ اسمی‌به روسیه نزدیک هستند، تحت فشار خیلی شدیدتری قرار بگیرند. بنابراین شاید روس‌ها نگران این موضوع هستند که تشدید این گونه ارائه اطلاعات درباره روابط ایران و کره شمالی می‌تواند هم فضا را برای ایران و هم برای کره شمالی تنگ تر کند و این چیزی نیست که روس‌ها به آن علاقمند باشند و آن را بپسندند.

 

مدتی است روس‌ها درباره مذاکرات ایران و 5+1 اظهار نظری نکرده اند در حالی که قبلا به ادامه مذاکرات امیدوار بودند. به نظر شما دلیل سکوت روسیه در این موضوع در حال حاضر چیست؟

 

شاید روس‌ها ایده ای در این زمینه ندارند که چه باید کرد؟ روس‌ها یک حرف کلی دارند که مذاکرات باید ادامه یابد. اما درباره این که در حال حاضر چه می‌توان کرد و چه باید کرد، ‌روس‌ها در حال حاضر ایده ای ندارند.

 

روسیه این روزها میزبان مذاکرات آشتی ملی فتح و حماس است. آیا روسیه قبلا چنین تجربه ای داشته و چه چیزی باعث شده است که فلسطینی‌ها روسیه را برای ادامه مذاکرات آشتی ملی خود برگزینند؟

 

همیشه علاقه دو جانبه ای میان حماس و روسیه وجود داشته که هر کدام دلایل خاص خود را دارند. روس‌ها به این دلیل که از طرف جناح دولت خودگردان و اسرائیل و تا حدی ضلع دیگر این قضیه یعنی امریکا در بحث مذاکرات صلح خاورمیانه به بازی گرفته نشده اند، گرایشی به حماس دارند و سعی می‌کنند از طریق ارتباط برقرار کردن نزدیک با حماس که البته ریشه در گذشته دو طرف هم دارد، تا حدی خود را در بحث مذاکرات صلح خاورمیانه فعال نگه دارند.

از طرف مقابل، حماسی‌ها هم به دلیل این که کاملا از نظر ارتباطات بین المللی محدود بوده اند، همیشه به این تقاضای روس‌ها پاسخ مثبت داده اند و به همین دلیل روسیه در حال حاضر نقش جایی را پیدا کرده است که نه مانند برخی کشورها موضع تند دارد و نه خیلی نگاه اسرائیلی و حمایت از اسرائیل را دنبال می‌کند. بنابراین روسیه به عنوان جایی که می‌تواند نقش میانجی گری را ایفا کند از طرف هر دو گروه پذیرفته شده است.

 

نظر شما :