استراتژی امریکا، تعامل بیشتر با ایران

۲۴ اسفند ۱۳۸۷ | ۲۳:۱۰ کد : ۱۱۲۶۳ نگاه ایرانی
نویسنده خبر: حسین سلیمى
تغییر در سیاست‌های امریکا از نگاه دکتر حسین سلیمی
استراتژی امریکا، تعامل بیشتر با ایران
باراک اوباما، رییس جمهور امریکا با ادعای این که ایران هم‌چنان تهدیدی برای امنیت ملی آمریکا محسوب می‌شود تحریم‌ها علیه تهران را به مدت یک سال دیگر تمدید کرد.
 
از سوی دیگر باراک اوباما نشانه­هایی از تمایل امریکا برای مذاکره با ایران را آشکار کرده­است.
 دکتر حسین سلیمی، استاد دانشگاه و کارشناس مسائل سیاسی آینده روابط ایران و امریکا را در گفتاری مورد بررسی قرار داده­ است:
 
شعار تغییر و آغاز مذاکره به معنای این نیست که به یکباره همه چیز در سیاست خارجی امریکا تغییر کند. سیاست خارجی کشورها عناصر متفاوت و متغیری دارد. طبیعتا وقتی دولت آقای اوباما صحبت از تغییر به میان می­آورد به معنای این نیست که از فردا تمام مسائل از ماجرای هسته­ای ایران، تحریم­ها و قطعنامه­های سازمان ملل را نادیده می­گیرد و سیاستی همراه با حسن نیت و حسن تفاهم را آغاز می­کند. نه، چنین نیست.
 
به نظر می­رسد که نقد مواضع دولت ایران در مورد مسائل هسته­ای جزو مسائل متداول دولت امریکا است و طبیعتا تا زمانی که تغییر جدی در سیاست­های هسته­ای ایران به وجود نیاید، تحریم­ها و اقدامات امریکا ادامه پیدا خواهد کرد. منتها تغییری که احتمالا در این زمینه به وجود خواهد آمد، در مورد رویکرد کلی نسبت به ایران است. یعنی وضع موجود نقد خواهد شد ولی درهای جدیدی نیز گشوده خواهد شد. دولت اوباما اکنون با ادبیات جدیدی با ایران برخورد می­کند و خواهان مشارکت دادن ایران در برنامه­های امنیتی و فرآیندهای ثبات در خاورمیانه است. اینها تغییری است که به وجود­آمده و طبیعتا تناقض­هایی هم وجود خواهد داشت. بنابراین اگر تمدید تحریم­ها را به معنای این بدانیم که دولت اوباما نیز مانند دولت قبلی است و تفاوتی ندارد، اشتباه است. از طرف دیگر نیز اگر عده­ای فکر کنند که با روی کارآمدن دولت جدید به یکباره همه چیز از نگرش­ها و برنامه­ها و تحریم­ها عوض خواهد شد این چنین نخواهد بود.
 
به نظر من همچنان امکان مذاکره ایران و امریکا وجود دارد. ایران و امریکا منافع مشترکی در مسائل مختلف دارند که به طور ناگزیر دو کشور را به سمت مذاکره و گاهی تعامل خواهد کشاند. اما مواضع هر دو طرف نسبت به هم انتقاد آمیز خواهد بود ولی وجود انتقاد، ناهماهنگی و یا موضوعاتی که با یکدیگر هم عقیده نباشند به معنای عدم مذاکره نیست. دیپلماسی روابط ایران و امریکا را نباید همه یا هیچ تلقی کرد. یعنی یا دو کشور کاملا به یکدیگر نزدیک شوند و در همه چیز با یکدیگر تفاهم داشته باشند و همان رفتاری را داشته باشند که طرف مقابل انتظار دارد و یا اینکه در نقطه تقابل و یا تضاد کامل قرار بگیرند. این چنین نیست.
 
هم تحولاتی که در امریکا صورت گرفته و هم تحولات سیاسی که در ایران شاهد آن خواهیم بود، و همچنین منافع مشترک دو کشور در عرصه منطقه­ای، دو کشور را در نهایت به سمت گفت­وگو و حد محدودی از تعامل پیش خواهد برد.
 
یکی از پارامترهایی که باعث می­شود امریکایی­ها در ایجاد تغییر در روابطشان با ایران دست دست کنند و به نوعی در این زمینه یک اقدام همه جانبه انجام ندهند، انتظاری است که به دنبال تغییرات سیاسی در ایران می­کشند. البته این تنها پارامتر موجود در روابط بین دو کشور نیست ولی یکی از پارامترهای جدی است. با هر تحول سیاسی که در ایران صورت بگیرد، چه روی کارآمدن گروه­های معتدل­تر و چه باقی ماندن دولت فعلی، در نهایت استراتژی امریکا به تعامل بیشتر با ایران خواهد بود، گرچه آنها متمایل هستند که با گروه­های معتدل­تر در ایران تعامل برقرار کنند.
حسین سلیمى

نویسنده خبر

استاد روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبائی

اطلاعات بیشتر


نظر شما :