ایران بر سر دو راهی؟

دیپلماسی ایرانی: راهپیمایی‌های اعتراض آمیز در سوریه در صدر اخبار بین المللی قرار دارد. سایت سی بی اس نیوز در تحلیلی در این خصوص محور کلام را به دست موضع‌گیری ایران در خصوص این ناآرامی‌ها می‌سپارد و می‌نویسد: آنچه در دمشق در حال جریان است ایران را بر سر دو راهی بدی گرفتار کرد، دو راهی که شطرنج سیاسی ایران در منطقه را بر هم زد و مهره‌ها را بر روی صفحه این معادلات پراکنده کرد.

در میان کشورهای عربی، سوریه و تا اندازه ای هم لبنان بیشترین نزدیکی را به تهران دارند. نزدیکی که می‌توان آن را به نوعی اتحاد استراتژیک هم تشبیه کرد. هر آنچه که در دمشق رخ می‌دهد توسط ایرانی‌ها به دقت مورد واشکافی قرار می‌گیرد. سوریه را بسیاری دروازه ورود ایران به جهان عربی می‌دانند که اهل تسنن در آن حرف نخست را می‌زنند و چندان با ایران شیعه خوب نیستند.

سی بی اس نیوز در ادامه می‌نویسد: به یاد دارید که پس از زمستان سردی که حسنی مبارک در مصر داشت و به ناچار وادار به ترک قدرت شد، ایرانی‌ها دو ناو خود را از کانال سوئز عبور داده و به ساحل سوریه رساندند. این نخستین بار بود از سال 1979 میلادی که کشتی‌های ایرانی از این کانال عبور کردند. بسیاری از تحلیل‌گران این حرکت آرام و زیرکانه ایران را به شمشیر نشان دادن به اسرائیل و محک زدن دولت جدید قاهره تعبیر کردند.

این ناوها در ساحل سوریه در دریای مدیترانه آرام گرفتند و بسیاری آن را به قدرت‌نمایی نظامی ‌ایران در منطقه ای که معادلاتش بر هم ریخته بود، تفسیر کردند. همزمان خبر رسید که کشتی‌های ایرانی حامل تسلیحات برای اعضای حماس نیز توسط اسرائیلی‌ها متوقف شده است.

حقیقت این است که بشار اسد و اعتراض‌هایی که علیه او شکل گرفته کار را برای ایرانی‌ها سخت‌تر از پیش کرده است. ایران پس از وداع حسنی مبارک با قدرت رویای تبدل شدن به یکه تاز منطقه را در سر داشت و اکنون با ناآرامی‌ها در دمشق این رویا را می‌توان بر باد رفته دانست. البته سوریه ناآرام برای حزب الله لبنان هم دردسر آفرین است.

سوریه مدت‌هاست که پایگاه حمایت از حزب الله لبنان هم است. بسیاری از تحلیل‌گران بارها و بارها در تبیین یارگیری‌های رایج در منطقه خاورمیانه ایران، سوریه و حزب الله لبنان را سه ضلع یک مثلث خوانده اند.

نویسنده این گزارش در ادامه ادعاهای بی پایه و اساس خود می‌نویسد: حزب الله لبنان در شوراندن شیعیان بحرین علیه حاکمان سنی هم نقش کلیدی بازی می‌کند و بسیاری از اعضای آل خلیفه ایران را مقصر هیاهوی سیاسی می‌دانند که در این کشور به راه افتاده است.

در سوی دیگر این بازی هم جریان حماس ایستاده که اختیار نوار غزه را در دست دارد. حماس گروهی اهل تسنن است اما ارتباط استراتژیک بسیار حسنه ای با دولتمردان ایرانی دارد. ارتباطی که آنچه در سوریه در روزهای اخیر رخ دهد می‌تواند ان را نیز تحت تاثیر قرار دهد.

تمام این حوادث به مذاق اسرائیلی‌هایی خوش می‌آید که پس از حسنی مبارک بیم خاورمیانه ای جدید، ایران دوست و اسرائیل گریزتر از قبل را داشتند. بنیامین نتانیاهو هفته گذشته را در مسکو پایتخت روسیه گذراند و به صراحت از مقام‌های کشور میزبان خواست که بر ایران سخت بگیرند. در بازی‌های سیاسی خاورمیانه آنچه که برای ایران و سوریه خوب است برای اسرائیل ناپسند است و بر عکس.

نویسنده این گزارش در ادامه می‌افزاید: بشار در این روزها وعده آزادی‌های بیشتر، اضافه حقوق و مزایا به شهروندان را می‌دهد. اما رفتار نیروهای امنیتی با مردم در کوچه و خیابان نشان می‌دهد که او چندان به راهکارهای دیپلماتیک برای بقای در قدرت امیدوار نیست. توسل به زور را بشار از پدر خود حافظ اسد آموخته است. زمانی که بشار به قدرت رسید همگان به این واسطه که او می‌توانست به خوبی انگلیسی صحبت کند ادعا کردند که وی زمامدار بهتری از پدر خویش است. با این همه میزان خشونتی که او بر علیه معترضان به کار برد نشان داد که او شاگرد مکتب همان پدر است.

سی بی اس در نهایت می‌نویسد: ایرانی‌ها یک بار خیزش‌های مردمی‌ در خاورمیانه را به فال نیک گرفته و خوش یمن دانستند؛ اکنون که نسیم این تغییرات به دمشق رسیده است باید منتظر واکنش دولتمردان ایرانی ماند.