ايران با کدام برگ‌ها با غرب بازى مى‌کند؟
ديپلماسى ايرانى: خاورميانه روز به روز متحول مى‌شود. نزديک به شش ماه است که خاورميانه يک روز آرام ندارد. انقلابى که از تونس آغاز شد و به مصر رسيد، اکنون به ليبى، يمن، بحرين، اردن و سوريه رسيده و به زودى به ديگر کشورهاى عربى نيز خواهد رسيد. در اين ميان پرسشى که براى بسيارى مطرح است اين است که جايگاه ايران در اين وانفساى سياسى کجاست. ديپلماسى ايران در اين تحولات سياسى چگونه مى‌خواهد عمل کند.
پايگاه خبرى لبنيز فورسز در اين باره مى‌نويسد: منابع ديپلماتيک ايرانى از يکى از رهبران سابق مسيحى لبنانى نقل قول مى‌کنند که وى در برابر دختران و پسران جوان حزبش گفت: «زبان فارسى زبان آينده دنيا خواهد بود. ما در گذشته زبان انگليسى ياد گرفتيم ولى امروز عصر فارس‌ها است. ايران به زودى بر دنيا حکومت خواهد کرد و قدرتش را به رخ همه خواهد کشيد.» از عراق تا سوريه و لبنان از آنجا تا غزه و يمن و بحرين در خليج فارس، جمهورى اسلامى توانسته در تمامى اين مناطق براى خود جاى پاى محکمى ايجاد کند. پيش از اين همگان سخن از محور ايرانى – سورى مى‌زدند ولى اکنون اين محور در حال گسترش است و به زودى کشورهاى تازه‌اى را به جمع خود مى‌افزايد. ايران با اين برگه‌هاى جديدش مى‌خواهد در برابر غرب بازى سختى کند. ديگر براى همه روشن است که ميان ايران و غرب جنگ سردى وجود دارد. آتش اين جنگ زمانى بيشتر شعله‌ور شد که انقلاب‌هاى عربى آغاز شدند و هر دو طرف به نوعى خواستار ورود به اين انقلاب‌ها شدند، اما هر کدام از دريچه خود.
در ادامه اين يادداشت آمده است: تا بدين لحظه ايران و غرب چيزى را فتح نکرده‌اند. ايران توانسته در انقلاب‌ها و تغييرهاى جامعه عربى تا اندازه‌اى نفوذ کرده و در برخى موارد انقلاب‌ها به نفع آن تغيير کرده‌اند. انقلاب ميدان التحرير در مصر تا بدين جاى کار به نفع ايران بوده است، نظام حسنى مبارک که با ايران دشمن بود، سقوط کرده و ايران توانسته از شر يکى از دشمنان منطقه‌اى خود خلاص شود. اگرچه ملت مصر همه يک‌صدا خواستار عدم مداخله کشورهاى ديگر در امور داخلى‌شان شدند.
نويسنده اين يادداشت در ادامه به نقش ايران در انقلاب ليبى مى‌پردازد و مى‌نويسد: در ليبى ايران به اين نتيجه رسيد که آغاز انقلاب در اين کشور به نفعش است، از اين رو براى خلاص شدن از معر قذافى، رئيس جمهورى ليبى شرط‌بندى کرد و تلاش کرد که بر موج انقلاب اين کشور سوار شود اما تا به حال محاسباتش در ليبى با ورود نيروهاى غربى به اين معرکه غلط از آب در آمده است. با ورود غربى‌ها اميد انقلابيون ليبى بيشتر به آنهاست چرا که مورد حمايت لجستيکى و نظامى آنها قرار گرفته‌اند. در نتيجه مى‌توان اين گونه برداشت کرد که "ليبى فردا" ممکن است بيشتر به غرب نزديک باشد تا ايران. البته ايران نااميد هم نيست و به آينده چشم دوخته است.
در ادامه اين يادداشت به بحرين مى‌رسيم که در آن آمده است: وضعيت در بحرين کاملا متفاوت است، در آنجا همچنان نتايج مشخص نيست اگر چه تا به حال اوضاع به هيچ وجه به نفع انقلابيون بحرينى تمام نشده است. ايران تلاش کرد با حمايت از انقلابيون شيعه از خليج فارس عبور کرده و خود را به مرزهاى عربستان سعودى برساند. انقلاب بحرين تا بدين لحظه آن طور که ايران مى‌خواسته پيش نرفته است. انقلابى که از مرحله مطالبات صرفا شيعى به مطالبات سنى – شيعى ارتقا يافت با ورود نظامى عربستان سعودى و با حمايت عربى و غربى و قلع و قمع تظاهرات مسالمت‌آميز مردم بحرين فعلا آينده اين کشور را در هاله‌اى از ابهام فرو برده است. تا بدانجا که سوريه، هم‌پيمان اصلى ايران در منطقه، از تحرکات عربستان سعودى در بحرين حمايت کرد و وليد المعلم، وزير امور خارجه سوريه مواضعى بيشتر نزديک به اعراب تا به ايران اتخاذ کرد. سوريه براى حفظ مصالحش به اين نتيجه رسيد که اگر روابط خود را با کشورهاى عربى متزلزل کند و به تقويت آن نپردازد در حقيقت بر روى آتش بحران داخلى خود بنزين ريخته است.
اين يادداشت اين گونه با اين پرسش پايان مى‌يابد که: آنچه براى غرب اکنون جاى پرسش است اين است که گام بعدى ايران در بازى با آن در انقلاب‌هاى عربى چيست؟ ايران بى‌شک شکست‌هاى خود را جبران خواهد کرد، اما در کجا؟ کدام يک از برگه‌هاى خود را در برابر بازى‌هاى سياسى غرب رو خواهد کرد؟ برگه غزه يا لبنان شايد هم يمن و عراق؟ خيال ايران از بابت غزه راحت است، غرب در آن جا نمى‌تواند تحرکات چندانى از خود نجات دهد. به وي‍ژه اين که خوب مى‌داند که اسرائيل نيز نمى‌تواند در اين منطقه کارى از پيش ببرد. در لبنان، ايران توانست از طريق حزب الله تحولات بزرگى را به نفع خود رقم بزند، حزب الله قدرت استراتژيک و نه تکنيکى ايران در لبنان است. ايران تلاش دارد همين تحرکات را در بحرين نيز داشته باشد. حزب الله برگ مهمى براى ايران محسوب مى‌شود اگر بنا باشد روزى ايران مورد حمله نظامى يا چيزى مشابه آن قرار بگيرد، اين حزب قدرت دارد که در جايى فراتر از خاک ايران از آن دفاع کند. اگر چه ايران در حال حاضر به هيچ وجه مايل نيست که حزب الله مورد تعارض قرار بگيرد و وارد چالشى شود که به آن ضررى وارد کند. احتمالاتى که براى ايران باقى مى‌ماند عراق و يمن است. ايران براى تقويت جايگاه خود در برابر غرب مى‌تواند از اين برگ‌ها نهايت استفاده را ببرد.
نظر شما :