هويت شوراى همکارى خليج فارس در محاق

ديپلماسى ايرانى: شوراى همکارى خليج فارس و آينده آن در بسيارى از رسانه‌هاى عربى مورد تحليل و بررسى قرار مى‌گيرد. به خصوص اين که اعضاى اين شورا تلاش بسيارى دارند که اتحاديه‌اى شبيه اتحاديه اروپا تشکيل دهند و در اين راه با موانع بسيارى برخورد کرده‌اند. از واحد پول مشترک گرفته تا موانع گمرکى، نظام تجارى مشترک و غيره همگى مشکلاتى است که کشورهاى اين شورا با آن دست به گريبانند و هنوز نتوانسته‌اند که اتحاديه مد نظر خود را تشکيل دهند. در اين ميان بحرانى بروز کرده که هويت شورا را با مشکل مهمى مواجه کرده است. افزايش روز افزون مهاجر به کشورهاى حاشيه خليج فارس، بحران هويت را در شوراى همکارى خليج فارس رقم زده است.

روزنامه الحيات چاپ لندن در يادداشتى به قلم عيد بن مسعود الجهنى، به اين موضوع پرداخته و با انتخاب عنوان "هويت خليجي...در خطر" نوشته است: بى‌شک يکى از مشکلات شوراى همکارى خليج فارس چگونگى رفع تامين نيروى انسانى براى فرصت‌هاى شغلى است. وضع قوانين جديد براى پذيرش نيروى انسانى به دعوايى همه‌گير در کشورهاى شورا تبديل شده است. برخى نسبت به شرايط و حقوق قانونى‌اى که براى استخدام نيروى کار وضع شده انتقاد دارند، آن را ناکافى مى‌دانند و مى‌گويند که اين قوانين ظالمانه است و به هيچ وجه به نفع شهروندان عرب نيست. موضوع پذيرش مهاجر براى تامين نيروى کار انسانى هويت شورا را با خطر مواجه کرده است. افزايش شمار مهاجران به کشورهاى عضو شورا به اندازه‌اى بالا رفته که ديگر حد و مرزى براى آن نمى‌توان تصور کرد و ممکن است هويت شورا را با تهديد جدى مواجه کند. خصوصا مهاجران آسيايى که سيل ورود آنها به کشور از کنترل خارج شده است. از اين رو اعضاى شورا وظيفه دارند که به اين موضوع بيش از هميشه توجه کنند چرا که در حال اثرگذارى بر فرهنگ، سياست، امنيت، اجتماع و اقتصاد کشورهاى حوزه خليج فارس است.

وى در ادامه مى‌نويسد: بنا به آمار رسمى نزديک به 38 درصد جمعيت کشورهاى عرب حاشيه خليج فارس را اتباع خارجى تشکيل مى‌دهند که چيزى در حدود 35 ميليون نفر مى‌شود. پيش‌بينى مى‌شود تا سال 2015 نزديک به 20 ميليون نفر ديگر به اين تعداد افزوده شود. بى‌شک حضور اين جمعيت بزرگ مشکلات اجتماعى بسيارى براى کشورها ايجاد مى‌کند که با توجه به تفاوت‌هاى زبانى، مذهبى، تاريخى، فرهنگى، آداب و رسوم و آموزشى که مردم اين منطقه برخوردارند و مهاجران با آن کاملا بيگانه‌اند بى‌شک اگر کنترلى بر آنها نباشد برخوردهاى فرهنگى و اجتماعى بسيارى ايجاد خواهد کرد.

نويسنده اين يادداشت همچنين مى‌نويسد: بحث امنيتى يکى از ابعاد اثرگذارى اين وضعيت است. به خصوص اين که به رغم اعمال قوانين سخت صدور رواديد که کشورهاى شورا براى اتباع خارجى در نظر گرفته‌اند بسيارى به طور غير قانونى و از طريق قاچاق به اين کشورها وارد مى‌شوند. اين وضعيت باعث شده تا باندهاى تبهکارى و بزهکارى گسترده‌اى در کشورهاى حاشيه خليج فارس به خصوص در امارات متحده عربى، بحرين و قطر شکل گيرد که در قاچاق سلاح، مواد منفجره و مواد مخدر بسيار دست دارند. فعاليت‌هاى تروريستى اين باندها را بارها مشاهده کرده‌ايم. اين موضوع به بروز اختلاف‌هايى ميان کشورهاى شوراى همکارى با کشورهاى عموما آسيايى نيز انجاميده است به خصوص اين که اين کشورها اصرار بسيارى به حمايت از حقوق شهروندانشان در کشورهاى حاشيه خليج فارس دارند که کار را بيش از پيش سخت کرده است. اين وضعيت باعث شده تاثيرى عميق و جوهرى‌ بر هويت کشورهاى عربى اين منطقه وارد آيد.

در ادامه اين يادداشت مى‌خوانيم: موضوع زمانى خطرناک‌تر مى‌شود که بنا به آمار رسمى شاهديم که بيش از 156 مليت در اين کشورها حضور دارند و کار را عملا به جايى رسانده‌اند که شهرواندن اصلى منطقه عربى خليج فارس در اقليت قرار گرفته و فقط شاهد حضور خيل عظيمى از مهاجران هستند. مشکل زمانى دو چندان مى‌شود که مى‌بينيم بازار کار از دست ساکنان اصلى خارج شده و همگى در اختيار مهاجران قرار گرفته است و روز به روز فرصت‌هاى شغلى بيشترى از دست ساکنين اصلى خارج مى‌کنند. به خصوص در ابعاد ادارى و تجارى مهاجران شبه قاره هند به طور کامل اين بازار را قبضه کرده‌اند. گسترش اين وضعيت به جايى رسيده که در بخش‌هاى مختلف ادارى و تجارى باندهاى ويژه‌اى تشکيل شده که رهبرى آن را مهاجران بر عهده دارند و اجازه ورود به شهروندان و ساکنان اصلى منطقه را نمى‌دهند.

نويسنده در آخر مى‌نويسد: فرصت‌هاى سرمايه‌گذارى و شغلى در کشورهايى مثل عربستان سعودى روز به روز در حال افزايش است و اين ايجاب مى‌کند تا نياز به نيروى کارى نيز بيش از پيش افزايش يابد. به دنبال آن و براى تامين نيروى انسانى کشورها مجبورند که باز هم مهاجر بپذيرند. تداوم اين وضعيت عواقب خطرناکى را براى ما ايجاد کرده است. اکنون وقت آن است که بپرسيم چرا ورود مهاجران را کنترل نکرديم و از روز نخست براى ورود و خروج آنها محدوديتى برقرار نساختيم که الآن احساس ترس کنيم و ندانيم در آينده چه اتفاقى بر سرمان خواهد آمد. به واسطه بازار آزاد اکنون مجبوريم که قوانين سخت صدور رواديد را نيز بيش از پيش آْسان کنيم. با اين وضعيت چه تدابيرى براى از بين نرفتن هويت و فرهنگ عربى انديشيده شده است؟