شاید یارانهها کار دولت را خراب کنند
دیپلماسی ایرانی: حذف یارانهها از سبد خانوارهای ایرانی سر و صدای بسیاری در رسانههای خارجی به راه انداخته است. گویا نگرانی میان ایرانیها تقسیم شده و تعبیر و تفسیرهای سیاسی از این حرکت رئیس جمهوری ایران محمود احمدی نژاد به کشورهای دیگر رسیده است. روزنامه گاردین در تازهترین تحلیل خود ادعا میکند که این حرکت محمود احمدی نژاد میتواند تیر خلاص به ریاست جمهوری وی باشد. این روزنامه در ادامه مینویسد: سوبسیدها یا همان یارانههای دولتی از سبد مصرف انرژی مردم ایران و البته برخی کالاها حذف شد. همزمان دولت مبلغی را به شکل ماهیانه در اختیار ایرانیها قرار میدهد. البته این رقم به میزان درآمد هر خانوار ایرانی بستگی دارد و متفاوت است. گفته میشود که اکثریت مردمی که این وجه را تمام و کمال دریافت میکنند در حقیقت به طبقه متوسط یا رو به پایین ایرانیها تعلق خواهند داشت. در نگاهی ابتدایی به نظر میرسد که این حرکت به نفع اقتصاد نه چندان به سامان ایران است. نه تنها در ایران که بانک جهانی هم بهترین راه برای مبارزه با بحرانهای اقتصادی را کاهش سوبسیدها میداند.
گاردین در ادامه مینویسد: اندکی عمیقتر به ماجرای حذف یارانهها که نگاه کنیم متوجه میشویم که این حرکت چندان هم مثبت نیست. شیوهای که رئیس جمهوری ایران برای حذف یارانهها و تقسیم مجدد این رقم انتخاب کرده است در حقیقت میتواند بیشترین نارضایتیها را از نظام جمهوری اسلامی ایران در سی سال گذشته به بار آورد. ایران در حال حاضر سالهاست که شدیدترین تحریمها را تحمل میکند و این در حالی است که ضربهای که این بسته بندی اقتصادی میتواند به ایران و افکار عمومی وارد کند بسیار بیشتر از ذات تحریمهای خارجی خواهد بود. دلیل ان هم در یک عبارت خلاصه میشود: حذف یارانهها میتواند طبقه رو به پایین را که همواره بیشترین حمایت را از نظام جمهوری اسلامی در ایران داشتهاند تحت فشار قرار دهد. علاوه بر این سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هم از این رویه بیشترین ضررها را خواهد دید.
گاردین در ادامه ادعا میکند که شاید حذف یارانهها برنامهای زیرکانه بوده است اما در حقیقت بسیار بد برنامهریزی و بسیار بدتر هدایت شد. حذف یارانهها میتواند منجر به افزایش صعودی تورم شود به دو دلیل: تا پیش از این یارانهها در حقیقت کمکهای غیرنقدی به ایرانیها بودند. از این پس قرار است رقمی ملموس و اعلام شده به صورت نقدی در اختیار خانوارهای ایرانی قرار گیرد. این در حالی است که یکی از دلایل بالا بودن نرخ تورم در ایران همین کمکهای نقدی دولت به طبقات متوسط و پایین و البته وامهای سریع الپرداخت به تجار است. اکنون با اعطای این یارانهها به شکل نقدینگی میتوان منتظر بالا رفتن صعودی نرخ تورم و البته شکست طرح رئیس جمهور بود.
یک حقیقت دیگر هم وجود دارد و آن این است که زمانی که شما سوبسیدها را کاهش میدهید، قیمتها سیر صعودی خود را طی میکنند. گفته میشود که در همین چند ماه اخیر در ایران قیمت نان که اصلیترین کالای مصرفی مردم محسوب میشود بالا رفته است. افزایش قیمت انواع سوخت هم میتواند ضربات جبران ناپذیری را به اقتصاد کشور وارد کند. قیمت بنزین در ایران بر اساس رقمهای اعلام شده با افزایش نهصد درصدی روبهرو بوده است. دو دو تا چهار تای سادهای در این میان مطرح است. زمانی که کارخانههای تولیدی نمیتوانند از پس هزینههای مصرفی در حوزه انرژی بربیایند چارهای نخواهند داشت جز افزایش بهای کالاهای تولیدی. در این روند بیشترین فشار هم بر خریدار وارد میشود. در این شرایط رقمی که دولت در اختیار مردم قرار میدهد جوابگوی افزایش قیمتهای وحشتناک و چند صد درصدی نیست. طبیعیترین ثمره این روند هم کاهش تقاضا، کاهش تولید و در نتیجه ورشکستگی بسیاری از تولید کنندگان داخلی خواهد بود. در این مسیر بیشترین ضرر را سپاه پاسداران انقلاب اسلامی متحمل خواهد شد که در تمامی بخشها از تولید رب گوجه فرنگی تا قطعات ماشین سرمایه گذاری کرده است. در شرایطی که این تورم به بازار ارز تهران هم سرایت کند، اوضاع بسیار وخیمتر خواهد شد. بسیاری از شرکتها و کمپانیهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در حقیقت در همین بازار بورس و ارز فعالیت دارند. مشکل دیگر نهفته در این سیستم شیوه ارائه این بسته اصلاحاتی است. در شرایطی که حذف یارانهها و واگذاری نقدینگی با آرامش بیشتری انجام میگرفت این احتمال وجود داشت که تولید کننده و مصرف کننده با آرامش بیشتری با آن برخورد کند. گاردین در ادامه ادعا میکند که دولت ایران میتواند نسبت به سرنوشت مردم عادی بیتوجه باشد اما عبور از منافع سپاه پاسداران انقلاب اسلامی کار چندان آسانی نخواهد بود.
نظر شما :