تحريم اقتصادى ايران يا تحريم شرکتهاى اروپايى

در شرایطی که مساله هسته ای ایران در هر محفل و مجمع بین المللی مورد بحث قرار می گیرد و مخالفان و موافقان تحریم اقتصادی را به مناظره با یکدیگر می خواند، نیکولاس سارکوزی رییس جمهوری فرانسه برای ملاقات با همتای روس خود در روز هشتم اکتبر وارد مسکو شد.

 این ملاقات در شرایطی صورت گرفت که به دلیل نزدیکی انتخابات ریاست جمهوری در روسیه موقعیت سیاسی پوتین از ثبات چندانی برخوردار نیست.اما سارکوزی امیدوار است در همین فاصله زمانی کوتاه هم بتواند به نتیجه مطلوب خود که همراه کردن روسیه با تحریمهای اقتصادی اروپا خارج از چهارچوب سازمان ملل است دست پیدا کند.

قرار براین است که طرح پیشنهادی فرانسه برای تشدید تحریمها از طرف اتحادیه اروپا در هفته آینده به اعضای اتحادیه اروپا تقدیم شود که در صورت موافقت اعضا به زودی اجرا خواهد شد . ولی انتظار نمی رود این تلاش فرانسه که بیشتر برای نشان دادن دوستی و قرابت با دولت امریکا است نتیجه مطلوب سارکوزی را در پی داشته باشد.

هدف سفر سارکوزی به روسیه همراه کردن این کشور با مواضع فرانسه در تحریم اقتصادی ایران است.پیش از این هم وی در گفت و گویی تلفنی با پوتین اظهار کرد:درصورت همراهی روسیه با فرانسه برای  اجرای طرح تحریم اقتصادی ایران توسط اروپا خارج از چهار چوب سازمان ملل برای عضویت دایم روسیه در سازمان تجارت جهانی تلاش می کند و در این راه حامی روسیه خواهد بود.ولی پوتین این پیشنهاد را نپذیرفت.

یکی دیگر  از دلایل سفر سارکوزی به روسیه در شرایط کنونی توافق با دولت این کشور در زمینه نفت و گاز است. زیرا فرانسه در نظر دارد برای کاهش وابستگی به ایران کشوری دیگررا جایگزین کند و چه کشوری بهتر از کشور اروپایی، نفت خیز و سرشار از منابع گاز طبیعی  روسیه.

 شرکتهای فرانسوی در ایران

در روزهای آغازین ماه اکتبر دولت فرانسه شرکتهای فعال در صنعت نفت و گاز را از همکاری با ایران منع کرد و از آنها خواست به سرعت از این کشور خارج شوند.

  این در حالیست که طی چند ماه گذشته اغلب بانکهای اروپایی از همکاری با ایران محروم شدند و تامین مالی هیچ پروژه ایرانی را بر عهده نمی گیرند.

 بزرگترین شرکتهای فرانسوی در ایران را می توان شرکت نفتی توتال،BNP Parabis  شرکت گاز فرانسه و شرکت خودروسازی  پژو رنو دانست. این شرکتها قراردادهای زیادی با ایران منعقد کرده اند که ارزش هر یک هزاران میلیون دلار است .

 مهمترین قرارداد، قراردادی است که فرانسه برای توسعه حوزه گازی پارس جنوبی منعقد کرده است و در این شرایط اجرای آن از طرف پیمانکار فرانسوی با تردید روبرو شده است.

 شرکت توتال درحال مذاکره با ایران در مورد ساخت اولین پایانه صادرات گاز طبیعی مایع است.قرارداد اولیه در فوریه سال 2004 میلادی امضا شد و قرار بر این است که اجرای آن از سال 2009 میلادی آغاز شود.اما هنوز مذاکرات در مورد قیمت این طرح ادامه دارد.

 توتال در نظر داشت قراردادی 15 میلیارد یورویی برای تامین تجهیزات صنعت گاز طبیعی در ایران امضا کند و لی ایرانیان هزینه تامین این تجهیزات که توسط شرکت توتال اعلام شده بود رابسیار بالا می دانند و در نظر دارند این قیمت را دوباره بررسی کنند.

 قرار داد شرکت رنو با ایران برای تولید 300هزار خودوری ارزان قیمت لوگان با ایران نیز در پرده ای از  ابهام قرار گرفته است و بسیاری تردید دارند خودروهای تولیدی مشترک ایران و فرانسه به بازار مصرف ایران عرضه شود.

 اقتصاددانان چه می گویند

نیکولاس بوزو – اقتصاددان و بنیانگذار مرکز مشاوره اقتصادی آستریس- می گوید: شرکتهای فرانسوی تحت فشار زیادی هستند. از یک طرف دولت فرانسه فشار می آورد تا هر چه سریعتر از بازار ایران خارج شوند و از طرف دیگر جذابیتهای اقتصادی موجود در ایران مانع از این کار می شود.

 این مساله ای است که غلامحسین نوذری –سرپرست وزارت نفت کشور ایران- نیز به آن اشاره کرد.

 وی در مصاحبه های اخیر خود تهدید به خروج فرانسه از صنعت نفت و گاز ایران را یک بازی سیاسی خواند و گفت ایران چهارمین منابع گاز طبیعی جهان را دارد و از نظر نفتی نیز بسیار غنی است. بنابراین بازار ایران به حدی برای سرمایه ذاران خارجی جذاب است که به سادگی آن را از دست نمی دهند.

 وی افزوده که دولت فرانسه تصور می کند خروج اروپا از نفت و گاز کشور ایران آسیب اقتصادی زیادی به ایران وارد می کند در حالیکه به محض خروج فرانسه ،کشور چین وارد بازار ایران می شود و قراردادهایی با هزینه کمتر با آنها منعقد می کند.

 به این ترتیب نه تنها ایران متضرر نمی شود بلکه اقتصاد شرکتهای بزرگ اروپایی در اثر از دست دادن بازار پر پتانسیل ایران آسیب می بینند .

 رییس دفتر مطالعات اقتصادی HPC در پاریس ضمن اشاره به اینکه ایران طرح بررسی مجدد پروژه توسعه حوزه گازی پارس جنوبی  واگذار شده به شرکت فرانسوی را عنوان کرده است گفته خطری که امروز اقتصاد شرکتهای فرانسوی را تهدید می کند این نیست که دولت فرانسه ایران را تحریم و شرکتها را وادار به خروج از بازار این کشورها کند. بلکه خطر بزرگ این است که ایرانیان دیگر پروژه ای به شرکتهای فرانسوی ندهند و یا به عبارتی همکاری با شرکتهای فرانسوی را کنار بگذارند.

 حجم مبادلات اقتصادی

ایتالیا،اتریش وفرانسه اصلی ترین شرکای اقتصادی ایران در قاره اروپا هستند . البته اخیرا کشور اتریش نیز در صدد ورود به این بازار است.

به همین دلیل از مهمترین مخالفان طرح فرانسه سه کشور ایتالیا،آلمان و اتریش هستند که به دلیل سهم زیاد اقتصادشان درقاره اروپا در زمره تاثیر گذارترین کشورها هستند.

در سال 2006 میلادی ارزش صادراتی آلمان به ایران برابربا 12/4 میلیارد یورو بود در حالیکه ارزش صادرات فرانسه به ایران 9/1 میلیارد یورو بود.