چاپ کتابى که قرار است اروپا را به هم بریزد

 دیپلماسی ایرانی: پس از پایان جنگ جهانی دوم و شکست حزب نازیسم در آلمان که به سقوط آدولف هیتلر و دیگر رهبران کادر رایش انجامید، آلمان به تصرف کامل متفقین در آمد و پس از آن دیگر نشر و تبلیغ افکار و اندیشه‌های حزب نازی در سراسر اروپا ممنوع شد. از جمله انتشار کتاب نبرد من اثر آدولف هیتلر که به کتاب معنوی نازی‌ها و آلمانی‌های دوران او تبدیل شده بود نیز ممنوع شد. یعنی از سال 1945 تا کنون از انتشار کتاب نبرد من در کل اروپا ممانعت به عمل می‌آمد.

حال پس از گذشت 65 سال انستیتوی تاریخ معاصر در مونیخ گفته است که قصد دارد کتاب نبرد من را منتشر کند. این خبر جنجال گسترده‌ای در اروپا به خصوص آلمان ایجاد کرده و حتی گفته می‌شود جامعه یهودی اروپا که از مخالفان سرسخت چاپ این کتاب است نیز به تحرک افتاده تلاش‌های گسترده‌ای را برای ممانعت از چاپ کتاب نبرد من آغاز کرده است.    

معروف است که وقتی آدولف هیتلر رهبر حزب ناسیونال سوسیالیسم در سال ۱۹۲۴ به جرم فعالیت‌های سیاسی افراطی و تبلیغ خشونت به زندان افتاده بود، سایر زندانیان که از شعارهای تند و تیز او خسته شده بودند، او را تشویق کردند به جای پرگویی و جر و بحث با دیگران در گوشه‌ای بنشیند، عقاید خود را در کتابی بنویسد تا همه آن را بخوانند.

هیتلر نظریات خود درباره برتری نژاد آلمانی که به اعتقادش برترین نژاد آریایی است، ضرورت پاک نگه داشتن این نژاد از نفوذ عناصر ناپاک خارجی و به ویژه حق نژاد آریایی به تسلط بر دیگران و نابود کردن آنها را در این کتاب به تفصیل و به اصطلاح با استدلال علمی بیان کرده است.

پس از شکست رایش سوم در جنگ جهانی دوم و اشغال آلمان توسط متفقین در مه ۱۹۴۵تمام دارایی هیتلر از جمله حق نشر کتاب نبرد من به وزارت دارایی ایالت بایرن واگذار شد تا از نشر کتاب در آینده جلوگیری شود.

اما طبق قانون ۷۰ سال پس از مرگ مصنف هر اثری حق تألیف آن اثر لغو می‌شود و هر کسی آزاد است آن اثر را منتشر کند. در سال ۲۰۱۵ از مرگ آدولف هیتلر ۷۰ سال خواهد گذشت. رهبر ناسیونال سوسیالیسم در مه ۱۹۴۵ خودکشی کرد.

انستیتوی تاریخ معاصر در مونیخ برای کاهش انتقادها بر سر چاپ این کتاب گفته است قصد دارد نسخه‌ای ویراسته و انتقادی از نبرد من منتشر کند تا گروه‌های ریز و درشت نئونازی نتوانند از کتاب برای اهداف تبلیغی خود بهره‌برداری کنند.

از کتاب نبرد من در زمان رهبری هیتلر بیش از ۱۲ میلیون نسخه چاپ و پخش شد.

با وجود این که در آلمان ترویج عقاید نازی ممنوع است، اما گروه‌های ناسیونالیست افراطی با عناوین و سرپوش‌های دیگری عقاید رهبر نازی را تبلیغ می‌کنند. بسیاری از محافل سیاسی و اجتماعی نگران هستند که نشر دوباره‌ کتاب هیتلر بتواند غذای تبلیغاتی تازه‌ای برای گروه‌های افراطی فراهم کند.اما بنیاد انستیتوی تاریخ معاصر عقیده دارد که این نگرانی به دو دلیل موجه نیست: نخست آن که کتاب هیتلر امروز هم برای همگان در دسترس است چرا که تا پیش از سقوط آلمان نازی ۱۲ میلیون نسخه از نبرد من چاپ شد و به عنوان رساله‌ای تبلیغی در میان مردم پخش شد. هنوز نسخه‌های کهنه‌ این کتاب را می‌توان در گوشه و کنار خانه‌های قدیمی پیدا کرد. بر کسی پوشیده نیست که این کتاب در دست گروه‌های نئونازی می‌چرخد.

اگر کسی بخواهد نبرد من را به زبان آلمانی بخواند هم می‌تواند آن را در خارج بخرد و هم از اینترنت تهیه کند و مشکلی نخواهد داشت.

دیگر آن که مؤسسۀ تحقیقی مستقر در مونیخ تأکید می‌کند که قصد دارد کتاب هیتلر را با توضیحات و تعلیق‌‌های کافی منتشر کند. نشر تازه نشان خواهد داد که چگونه عقاید آدمی متعصب و کم‌سواد به هولناک‌ترین جنایت‌ها در تاریخ معاصر منجر شد.

به نظر بسیاری از پژوهشگران انتشار کتاب هیتلر نه تنها زیانی ندارد بلکه می‌تواند در روشن کردن جوانان مفید باشد زیرا خواهند دید در کتابی که چنین خطرناک دانسته شده در واقع جز مشتی یاوه‌های آشفته و نامعقول چیزی وجود ندارد.