مرغ چینی‌ها یک پا دارد

دیپلماسی ایرانی: چین باز هم به ایالات متحده رودست زد. پرونده هسته‌ای ایران با پیشنهاد تهران برای مذاکره بیشتر وارد مرحله جدیدی شده است. درست در روزهایی که ایالات متحده دست در دست متحدان غربی به دنبال پیش‌نویسی برای تشدید تحریم‌ها علیه تهران بودند، ایرانی‌ها در دقیقه نود با پیشنهاد خود بازی را عوض کردند. در چنین شرایطی چین همچنان پشت ایران را خالی نکرده است. چهل و هشت ساعت پیش بود که پکن اعلام کرد جامعه جهانی باید تا زمانی که تهران مایل به گفتگو در خصوص پرونده هسته ای خود است، از گزینه تحریم صرفنظر کند. این‌بار هم چینی‌ها مسیر را برای تشدید تحریم‌ها علیه تهران مسدود کرده‌اند.

به گزارش واشنگتن پست، وزیر امور خارجه چین در تازه‌ترین اظهار نظر خود در خصوص پرونده هسته‌ای ایران گفت: سخن گفتن از تحریم در چنین شرایطی تنها اوضاع را پیچیده‌تر می‌کند. تشدید تحریم‌ها تنها مسیر برای ادامه رایزنی‌های دیپلماتیک را ناهموار می‌سازد.

ستون نویس واشنگتن پست در ادامه می‌نویسد: محمود احمدی نژاد درست پس از چند ماه مخالفت با پیشنهاد غرب در برهه زمانی که فرانسه ریاست دوره‌ای شورای امنیت را بر عهده گرفته است، به ناگاه نسبت به طرح غرب علاقه نشان می‌دهد. فرانسه از سرسخت ترین مدافعان تشدید تحریم‌ها علیه ایران است. چند روز پیش بود که نخست وزیری این کشور به صراحت اعلام کرد که دولتش پیش‌نویس قطعنامه‌ای را در اختیار شورای امنیت قرار می‌دهد تا تحریم‌های جدی علیه برنامه هسته‌ای ایران به سرعت اعمال شود.

مقام‌های امریکایی امیدوارند که قطعنامه مورد نظر آنها در فاصله زمانی حداکثر دو ماه آینده در سازمان ملل به تصویب برسد. بیانیه رسمی دولت چین که چهل و هشت ساعت پیش منتشر شد، در شرایط فعلی تمامی راه‌ها برای این امیدواری امریکایی‌ها را مشدود کرده است. باراک اوباما از یک سال پیش تهدید کرده بود که در صورت عدم توجه تهران به ضرب الاجل زمانی تعیین شده تا پایان سال گذشته میلادی، تهران از آغاز سال 2010 شاهد افزایش تحریم‌ها و رویارویی با تحریم‌هایی فلج کننده خواهد بود. در این میان ایستادگی چینی‌ها دستیابی به چنین آرزویی را برای باراک اوباما محال کرده است.

چین در قامت کشوری که دارای کرسی ثابت در شورای امنیت است از حق وتو برخوردار است. با لحاظ این حقیقت هرگونه قطعنامه‌ای توسط این کشور وتو خواهد شد. بسیاری از تحلیل گران بر این باورند که اصرار دولت باراک اوباما برای محدود کردن دامنه تحریم‌ها در حقیقت ترفندی است برای تصویب سریع قطعنامه. اکنون ایالات متحده از حمایت چین در این مسیر برخوردار نیست و همین حقیقت بازی را برای امریکایی‌ها سخت کرده است.

بریتانیا، فرانسه و آلمان در قامت سه کشور اروپایی حاضر در نشست‌های 1+5 برای اعمال تحریم‌های جدی‌تر از سوی اروپا علیه ایران، به صدور قطعنامه‌ای علیه تهران توسط سازمان ملل نیاز دارند. همزمان اروپایی‌ها باید ابتدا تحریم‌های خود را عملی کنند تا پس از آن واشنگتن بتواند حمایت کشورهایی مانند ژاپن و امارات متحده عربی برای الحاق به تحریم بین‌المللی ایران را جلب کند. در میان کشورهای عضو سازمان ملل تنها ایالات متحده و همراهان غربی این کشور به دنبال تحریم فلج کننده تهران هستند.

در این میان روسیه همچنان نقش ناظر را ایفا می‌کند. مسکو از مخالفت تهران با انتقال غنی‌سازی به این کشور دلخور است. محمود احمدی نژاد اما در حال حاضر میان چین و دیگر بازیگران این صحنه تمایز قائل شده است. بسیاری از مقام‌های امریکایی اعتقاد دارند که محمود احمدی نژاد در نطق تلویزیونی خود حرف جدیدی برای گفتن نداشته است. ایران هنوز به آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای هیچ‌گونه تغییر موضع را اعلام نکرده است. چین با این وجود سخنان احمدی نژاد را بهانه‌ای کرد تا بر موضع پیشین خود مبنی بر مخالفت با تشدید تحریم‌ها اصرار ورزد.

وزارت امور خارجه چین با گفتن این جمله که پکن احتمالا با ادامه روند غنی‌سازی اورانیوم ایران مخالفت نخواهد کرد، در حقیقت کاسه صبر امریکایی‌ها را لبریز کرد. مخالفت چین با هرگونه تحریم ایران درست در روزهایی پر‌رنگ‌تر می‌شود که پکن و واشنگتن پرتنش‌های دوران در روابط دو جانبه را تجربه می‌کنند. امریکایی ها اعتقاد دارند که چین باید از منافع کوتاه مدت رابطه حسنه با ایران در راستای همصدایی با جامعه جهانی بگذرد. مقام‌های ارشد امریکایی سال گذشته پیش از سفر ماه نوامبر باراک اوباما به چین؛ به این کشور سفر کردند تا تبعات خطرناک دستیابی ایران به فن‌آوری هسته‌ای را برای همتاهای چینی خود تشریح کنند.
 
امریکا نگران حمله احتمالی اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای ایران است. حرکتی که می‌تواند بهای نفت در بازار جهانی را افزایش دهد. هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه ایالات متحده نیز اخیرا با توسل به لحنی هشدار آمیز تاکید کرده است که چین در نهایت از سوی جامعه جهانی برای تحت فشار قرار دادن ایران مورد مواخذه قرار خواهد گرفت. سخنگوی سفارت چین در واشنگتن در تازه‌ترین اظهار نظر خود گفت: پکن مخالف دستیابی ایران به تسلیحات هسته‌ای است اما با توجه به سخنان اخیر محمود احمدی‌نژاد ما فکر می‌کنیم که هنوز فضا برای مصالحه و مذاکره باز است.