ایران و لیبی؛ از همکاری اقتصادی تا نفوذ به مناسبات منطقه

دیپلماسی ایرانی: منوچهر متکی، وزیر امور خارجه ایران روز پنجشنبه در رأس یک هیأت بلند پایه سیاسی و اقتصادی به لیبی سفر کرد تا روابط ایران و لیبی بیش از پیش گسترده و محکم‌تر شود.

این سفر از آن جهت برای ایران دارای اهمیت بود که لیبی ریاست دوره آینده اتحادیه عرب را بر عهده خواهد گرفت و ایران می‌کوشد تا با بهره‌گیری از این فرصت، چالش‌های موجود در روابط با کشورهای عرب منطقه را به حداقل برساند.

گسترش روابط ایران و لیبی

به نظر می‌رسد روابط دولت احمدی‌نژاد و رژیم لیبی با دیدارهای فراوان و امضاء یادداشت‌های تفاهم متعدد نسبت به دولت‌های قبلی گسترش بیشتری یافته است، تا جایی که منوچهر متکی پیش از سفر به این کشور خواستار برداشتن گام‌های جدیدی در روابط دوجانبه شده بود.

لیبی روزانه یک میلیون و پانصد هزار بشکه نفت صادر می‌کند و نفت لیبی جزو مرغوبترین انواع نفت دنیا به شمار می‌رود. ایران و لیبی دو کشور تولید کننده نفت و عضو سازمان اوپک هستند و برنامه ریزی برای توسعه زمینه‌های همکاری‌های اقصادی میان دو کشور می‌تواند به پشتوانه عضویت شان در یک سازمان تاثیرگذار اقتصادی در عرصه جهانی تقویت شود.

ایران و لیبی در سال گذشته 13میلیون دلار تبادل اقتصادی داشته‌اند که کل این مبلغ مربوط به صادرات کالاهای ایرانی به لیبی است و در مجموع لیبی یک کشور مصرف کننده و وارد کننده در دنیا به شمار می‌رود.

همکاری اقتصادی زمینه ساز مناسبات سیاسی

در گذشته سفر برخی از مقام‌های دولت لیبی به ایران، با انتقاد برخی از سیاستمداران و روحانیون روبرو شده بود اما اکنون توسعه روابط ایران و لیبی با بسترسازی‌های اقتصادی دنبال می‌شود تا در نهایت به نتیجه گیری در بعد سیاسی بینجامد. در واقع دولت احمدی نژاد تلاش دارد از باب روابط اقتصادی با لیبی وارد شود تا بستر توسعه روابط با اعراب و البته تاثیرگذاری در تحولات و مناسبات درون منطقه‌ای را پیگیری کند.

متکی در بدو ورودش به لیبی مورد استقبال موسی کوسه وزیر خارجه لیبی قرار گرفت و در دو روز اقامت در لیبی کوسه و متکی چند دور درباره مسائل مورد علاقه طرفین و به خصوص گسترش همکاری‌های اقتصادی دو کشور تبادل نظر کردند.

گفته می‌شود که از هیئت اقتصادی و نمایندگان شرکت های ایرانی در لیبی به گرمی استقبال شد به نحوی که در دیدار متکی با نخست وزیر لیبی که با حضور هیئت اقتصادی و نمایندگان شرکت های ایرانی برگزار شد نخست وزیران سابق و اسبق لیبی و نیز برخی وزاری خارجه پیشین لیبی نیز حضور داشتند.

با این حال منتقدان سیاست خارجی دولت احمدی‌نژاد، سکوت ایران در قبال برخی اظهارنظرهای رئیس جمهور لیبی و در عین حال گسترش روابط با این کشور را یکی از نکات منفی سیاست خارجی دولت می‌دانند. این انتقادها به اندازه ای مطرح بوده که احمدی‌نژاد پیش از این، سفر خود به لیبی برای حضور در اجلاس اتحادیه آفریقا را لغو کرده بود چراکه می‌دانست در صورت انجام این سفر، انتقادها به سیاست خارجی دولت در خصوص گسترش روابط با لیبی بیشتر خواهد شد.