برای نخستین بار در تاریخ کویت زنان نماینده مجلس شدند
برای نخستین بار در تاریخ کویت چهار نماینده زن به مجلس این کشور راه یافتند. زنان کویتی در سال ۲۰۰۵ حق شرکت در انتخابات را به دست آوردند، اما در دوره پیشین نمایندهای در مجلس نداشتند. کویت نخستین کشور عرب حاشیه خلیج فارس است که به زنان حق رای و اجازه حضور در پارلمان را داد.
این چهار زن چهار کرسی از کرسیهای ۵۰ نفری مجلس کویت را به خود اختصاص دادهاند. در مجموع ۱۶ زن به عنوان نامزد در این دوره از انتخابات کویت شرکت داشتند.
بنا به آخرین شمارش آرا نامزدهای گروههای لیبرال و شیعه نیز در انتخابات جدید موفق به ورود به مجلس این کشور شدند. گروههای اسلامگرا با از دست دادن کمی از آرا، همچنان قدرتمندترین گروه در مجلس کویت به شمار میآیند. اسلامگرایان در مجلس گذشته دارای ۲۱ نماینده بودند.
در پی اختلاف میان مجلس پیشین و دولت کویت، صباح آل احمد آل صباح، امیر کویت، مجلس را تعطیل و دستور برگزاری انتخابات پیش از موعد را صادر کرد.
دولت پیشین کویت متشکل از خانواده و بستگان امیر حاکم از سوی مجلس این کشور متهم به فساد مالی شده بود.
ظرف سه سال گذشته، اختلاف مجلس و دولت در کویت پنج بار سبب سقوط دولتها شده است. آخرین بار در ماه مارس امسال تمام اعضای هیات دولت با شکایت از دخالتهای بیپایان مجلس از مقام خود کنارهگیری کردند. پس از آن بود که امیر فرمان به انحلال مجلس داد. نمایندگان مجلس دولت را به کندی و ضعف در برخورد با بحران اقتصادی متهم کرده بودند.
در نگاه نخست، به نظر میرسد که کویت از یک دموکراسی برخوردار است. چرا که نمایندگان از طریق برگزاری انتخابات آزاد به مجلس راه مییابند و میتوانند قوانین را تغییر داده یا قوانینی جدید وضع کنند. اما اهرم اصلی همواره در دست امیر است که نخستوزیر را شخصا منصوب میکند. در همه دولتها تقریبا تمام وزیران را اعضای خانواده امیر تشکیل میدهند. علاوه بر این در کویت هنوز نه اتحادیههای صنفی وجود دارد و نه احزاب. در غیاب این نهادها، رهبران قبیلهها، خانوادههای متنفذ و گروههای پراکنده، نقشی اساسی در بازی قدرت دارند. اسلامگرایان در میان این گروهها کم نیستند و صدای آنها همواره پرطنینتر میشود.
کویت برای این که ثابت کند در مسیر دموکراسی پیش میرود در سال ۲۰۰۵ میلادی برای نخستین بار ورود زنان را به مجلس آزاد کرد. که البته باید گفت، این حرکت در پی فشارهای مکرر غرب به ویژه ایالات متحده امریکا به کشورهای خاورمیانه برای پذیرش اصول دموکراسی در کشورهایشان، اجازه برگزاری انتخابات آزاد و دادن حق رای به زنان حاصل شد. در انتخابات آن سال چند زن نامزد شدند اما حتی یکی از آنان به مجلس راه نیافتند. مشکلی که در جوامعی همانند کویت وجود دارد، این است که مشارکت عمومی زنان پایین است و در بیشتر مواقع هنگامی که در انتخابات شرکت میکنند به مردان به جای زنان رای میدهند. زنان کویتی معتقدند مردان بهتر از زنان میتوانند در فعالیتهای اجتماعی و سیاسی شرکت کنند. اکثریت خاموش زنان هنوز باور دارند که شرکت در انتخابات اصولا یک کار مردانه است.
امیر شیخ صباح احمدالصباح، این بار برای کاستن از رقابتهای میان مجلس و دولت، تصمیم گرفته است که پست نخستوزیری را به ولیعهد خود بسپارد. او امیدوار است که این انتخاب با گرایش شدید روسای قبایل به حفظ سنت هماهنگ باشد و آنها از سنگ انداختن بر سر راه دولت پرهیز کنند. بخش قابل توجهی از ۵۰ کرسی مجلس را براساس سنت همیشگی کویت روسای سنتی قبایل تصرف خواهند کرد.
با این حال کویت مثل همه کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، برای دست زدن به اصلاحات سیاسی و اجتماعی با فشار نیروهای جوان و زنان روبهرو است. امروزه اکثریت جمعیت این امیرنشین را جوانان زیر سیساله تشکیل میدهند. در حالی که حاکمان سخت به سنتهای کهن و قبیلهای پایبندند، توسعه اقتصادی سبب شده است که جوانان و زنان توسعه سیاسی متناسب با آن را طلب کنند. مفاهیمی مثل مدرنیته، حقوق بشر، برابری زن و مرد و دموکراسی واقعی دیگر برای قشرهای مدرنتر کویت نامفهوم نیست.
اقتصاد یکی دیگر از عوامل اثرگذار در انتخابات سراسری کویت است. تنشهایی که در سه سال گذشته پنج بار سبب کنارهگیری یا سقوط دولتها شد ارتباط تنگاتنگی با مسائل اقتصادی دارد. این کشور کوچک به شکرانه جمعیت کم و نفت زیاد به ثروت هنگفتی دست یافته است که بخش عمده آن در سیستمهای بانکداری، بیمهها و مستغلات جهان غرب سرمایهگذاری شده است. بدین ترتیب بخش بزرگی از مردم کویت، به ویژه جوانان جذب بازارهای بورس شدهاند. درگیریهای میان مجلس و دولت تا ماه مارس امسال به طور عمده ناشی از آن بود که نمایندگان مجلس از دولت میخواستند در واکنش به بحران اقتصادی خسارات وارده به ورشکستگان بومی را جبران کند.
در این دوره، تبلیغات انتخاباتی نامزدهای نمایندگی مجلس آکنده از آمار و ارقام بود. تقریبا همه آنها میکوشیدند با وعده مقابله با بحران مالی فعلی توجه مردم را به خود جلب کنند.
نظر شما :