دستاوردهای سفر خداحافظی بوش به اروپا چه بود؟
به عقیده برخی از تحلیلگران تاکید بی سابقه بوش بر به کارگیری دیپلماسی در مورد فعالیت های هسته ای ایران فراتر از این که تلاشی از سوی وی برای نزدیکی به اروپا تلقی شود، در واقع به منزله اتمام حجتی با رهبران اروپا پیرامون عدم کارایی دیپلماسی علیه ایران است.
بوش در سفرش به آلمان، انگلیس و فرانسه به عنوان هم پیمانان کلیدی آمریکا در اروپا توانست با رهبران این کشورها بر سر اتخاذ اقدامات شدیدتر به منظور فشار اقتصادی به ایران به توافق برسد. او در دیدارش با این رهبران به طور بی سابقه ای بر روی به کارگیری یک راهکار دیپلماتیک به جای اقدام قهرانه تاکید کرده و حتی ایران را برای داشتن فن آوری هسته ای محق دانست.
این در حالی است که برخی از تحلیلگران سیاسی معتقدند که به دلیل مناسبات اقتصادی گسترده برخی از کشورهای اروپایی با ایران و همچنین تاثیرات منفی ای که می تواند اقدامات اقتصادی تنبهی از سوی این کشورها علیه ایران بر اقتصاد منطقه و جهان تحمیل کند، چشم انداز تحقق توافق اخیر رهبران اروپایی با بوش بر سر ایران بسیار تیره به نظر می رسد.
همزمانی سفر بوش با ارائه پیشنهاد بسته ای جدید از سوی رهبران اروپایی به ایران باعث شد تا رئیس جمهور آمریکا از واکنش ایران به این بسته در دیدارهایش بهترین بهره را برده و به آنان گوشزد کند که باید رویکرد شدیدتری را علیه برنامه های هسته ای ایران در دستور کار قرار دهند. به این ترتیب ماحصل تمام این دیدارها در اجلاس اخیر اتحادیه اروپا خود را نشان داد.
اتحادیه اروپا روز گذشته ( 27 ژوئن ) در اجلاس سران این اتحادیه با آمریکا توافق کرد که در صورت عدم توقف غنی سازی اروانیوم از سوی ایران، اروپا تحریم های مالی شدیدتری را علیه ایران به تصویب خواهد رساند. گوردون براون، نخست وزیر انگلیس حتی از این هم فراتر رفت و اعلام کرد که در صورتی که ایران همچنان به غنی سازی اورانیوم ادامه دهد، اتحادیه اروپا روند تحریم بخش نفتی ایران را آغاز خواهد کرد.
این مباحث در حالی مطرح می شود که هم اکنون صنعت و تجارت اروپا از تیره شدن روابط این قاره با ایران در هراس است. اوایل سال جاری میلادی یک شرکت سوئیسی یک قرارداد 25 ساله برای انتقال گاز ایران به اروپا با تهران منعقد کرد.
همچنین شرکت بین المللی ادیسون ایتالیا با شرکت ملی نفت ایران توافقی را به ارزش 107 میلیون دلار به امضا رساند که بر اساس آن اکتشاف نفت در آبهای خلیج فارس به عهده این شرکت ایتالیایی قرار خواهد گرفت.
هم اکنون ایتالیا با تصاحب جایگاه آلمان، اولین شریک تجاری ایران در اروپا محسوب می شود. این اتفاق در نتیجه فشاری بود که صدراعظم آلمان به شرکت های در حال معامله با ایران وارد آورد. با این حال به گفته کارشناسان اقتصادی هنوز بسیاری از شرکت های آلمانی در ایران فعال هستند.
پافشاری شرکت های آلمانی برای ادامه همکاری اقتصادی با ایران از این فاکتور نشات می گیرد که در صورت قطع این نوع همکاری ها شرکت های دیگری جای آنان را خواهند گرفت.
از سوی دیگر خبرگزاری رویترز گزارش داد که شرکت گازپروم روسیه که اصلی ترین تامین کننده گاز طبیعی اروپا محسوب می شود، امیدوار است که قیمت نفت خام طی سال آینده میلادی به 250 دلار در هر بشکه افزایش پیدا کند.
رهبران اروپایی همچنین از اتکای بیش از حد به تامین انرژی توسط روسیه بیمناک هستند. روسیه هم اکنون 12 درصد از نفت خام و 25 درصد از گاز طبیعی مورد نیاز کشورهای اروپایی را تامین می کند. این موضوع باعث شده است که اروپائیان طی چند ماه اخیر به دومین منبع گاز طبیعی دنیا و یکی از اعضای بزرگ اوپک یعنی ایران توجه ویژه ای را معطوف کنند.
در همین حال برخی از کارشناسان اروپایی در مورد اثربخشی تحریم های جدیدی علیه ایران ابراز تردید کرده اند. به عقیده این کارشناسان انتقال 75 میلیون دلار از دارایی های ایرانی از اروپا به تهران که هفته پیش اخباری از آن به رسانه ها درز پیدا کرده بود، از عزم حاکمیت ایران به پافشاری بر مواضع خود در زمینه موضوع هسته ای و تسلیم نشدن در مقابل فشارهای غرب حکایت دارد.
بدین ترتیب به نظر می رسد که اروپائیان هم اکنون بر سر یک دوراهی قرار گرفته اند. رد بسته پیشنهاد آنها از سوی ایران باعث شده است که توان ایستادگی اروپا در مقابل فشار آمریکا کاهش یافته و در نهایت اعمال فشار اقتصادی به ایران بیش از گذشته برای اتحادیه اروپا موضوعویت یابد.
این در حالی است که گام برداشتن در جهت تحریم های شدیدتر علیه ایران که به طور گریزناپذیری شامل محدویت هایی در زمینه معاملات نفتی و گازی خواهد شد، می تواند به قیمت بروز پیامدهای بد اقتصادی برای اروپا و اقتصاد جهانی تمام شود.
شاید تلاش برای قرار نگرفتن در همین دو راهی بود که باعث شد پارلمان اروپایی در قطعنامه 5 ژوئن خود حساسیت موضوع هسته ای ایران را مورد توجه قرا داده و ضمن درخواست از ایران به اتخاذ رویکردی شفاف در روابطش با آژانس انرژی اتمی سازمان ملل، از اعضای شورای امنیت بخواهد که پرونده هسته ای ایران را بدون هیچ پیش شرطی به آژانس عودت دهد.
بدین ترتیب به نظر می رسد که تنها پیروز سفر بوش به اروپا خود وی باشد. بسیاری از تحلیلگران معتقدند که رئیس جمهور آمریکا مصمم است که تکلیف آخرین مبحث داغ ناتمام در سیاست خارجی خود یعنی ایران را تا پیش از پایان دوره زمامداریش در کاخ سفید روشن کرده و یا به گونه ای عمل کند که رئیس جمهور آتی ( دموکرات یا جمهوریخواه ) را ناگزیر به اتخاذ تصمیمی جدی در این مورد کند.
بدین ترتیب می توان گفت که بوش در اروپا با تاکید بر اتخاذ رویکردی دیپلماتیک در مواجه با موضوع ایران همزمان با عدم پذیرش بسته پیشنهادی اروپائیان، خواسته است که فرار به جلو کرده و بدین ترتیب با آنان در مورد اتخاذ هر نوع اقدام شدیدتر و شاید قهرانه علیه تهران در آینده اتمام حجت کند.
این در حالی است که برخی از تحلیلگران سیاسی معتقدند که به دلیل مناسبات اقتصادی گسترده برخی از کشورهای اروپایی با ایران و همچنین تاثیرات منفی ای که می تواند اقدامات اقتصادی تنبهی از سوی این کشورها علیه ایران بر اقتصاد منطقه و جهان تحمیل کند، چشم انداز تحقق توافق اخیر رهبران اروپایی با بوش بر سر ایران بسیار تیره به نظر می رسد.
همزمانی سفر بوش با ارائه پیشنهاد بسته ای جدید از سوی رهبران اروپایی به ایران باعث شد تا رئیس جمهور آمریکا از واکنش ایران به این بسته در دیدارهایش بهترین بهره را برده و به آنان گوشزد کند که باید رویکرد شدیدتری را علیه برنامه های هسته ای ایران در دستور کار قرار دهند. به این ترتیب ماحصل تمام این دیدارها در اجلاس اخیر اتحادیه اروپا خود را نشان داد.
اتحادیه اروپا روز گذشته ( 27 ژوئن ) در اجلاس سران این اتحادیه با آمریکا توافق کرد که در صورت عدم توقف غنی سازی اروانیوم از سوی ایران، اروپا تحریم های مالی شدیدتری را علیه ایران به تصویب خواهد رساند. گوردون براون، نخست وزیر انگلیس حتی از این هم فراتر رفت و اعلام کرد که در صورتی که ایران همچنان به غنی سازی اورانیوم ادامه دهد، اتحادیه اروپا روند تحریم بخش نفتی ایران را آغاز خواهد کرد.
این مباحث در حالی مطرح می شود که هم اکنون صنعت و تجارت اروپا از تیره شدن روابط این قاره با ایران در هراس است. اوایل سال جاری میلادی یک شرکت سوئیسی یک قرارداد 25 ساله برای انتقال گاز ایران به اروپا با تهران منعقد کرد.
همچنین شرکت بین المللی ادیسون ایتالیا با شرکت ملی نفت ایران توافقی را به ارزش 107 میلیون دلار به امضا رساند که بر اساس آن اکتشاف نفت در آبهای خلیج فارس به عهده این شرکت ایتالیایی قرار خواهد گرفت.
هم اکنون ایتالیا با تصاحب جایگاه آلمان، اولین شریک تجاری ایران در اروپا محسوب می شود. این اتفاق در نتیجه فشاری بود که صدراعظم آلمان به شرکت های در حال معامله با ایران وارد آورد. با این حال به گفته کارشناسان اقتصادی هنوز بسیاری از شرکت های آلمانی در ایران فعال هستند.
پافشاری شرکت های آلمانی برای ادامه همکاری اقتصادی با ایران از این فاکتور نشات می گیرد که در صورت قطع این نوع همکاری ها شرکت های دیگری جای آنان را خواهند گرفت.
از سوی دیگر خبرگزاری رویترز گزارش داد که شرکت گازپروم روسیه که اصلی ترین تامین کننده گاز طبیعی اروپا محسوب می شود، امیدوار است که قیمت نفت خام طی سال آینده میلادی به 250 دلار در هر بشکه افزایش پیدا کند.
رهبران اروپایی همچنین از اتکای بیش از حد به تامین انرژی توسط روسیه بیمناک هستند. روسیه هم اکنون 12 درصد از نفت خام و 25 درصد از گاز طبیعی مورد نیاز کشورهای اروپایی را تامین می کند. این موضوع باعث شده است که اروپائیان طی چند ماه اخیر به دومین منبع گاز طبیعی دنیا و یکی از اعضای بزرگ اوپک یعنی ایران توجه ویژه ای را معطوف کنند.
در همین حال برخی از کارشناسان اروپایی در مورد اثربخشی تحریم های جدیدی علیه ایران ابراز تردید کرده اند. به عقیده این کارشناسان انتقال 75 میلیون دلار از دارایی های ایرانی از اروپا به تهران که هفته پیش اخباری از آن به رسانه ها درز پیدا کرده بود، از عزم حاکمیت ایران به پافشاری بر مواضع خود در زمینه موضوع هسته ای و تسلیم نشدن در مقابل فشارهای غرب حکایت دارد.
بدین ترتیب به نظر می رسد که اروپائیان هم اکنون بر سر یک دوراهی قرار گرفته اند. رد بسته پیشنهاد آنها از سوی ایران باعث شده است که توان ایستادگی اروپا در مقابل فشار آمریکا کاهش یافته و در نهایت اعمال فشار اقتصادی به ایران بیش از گذشته برای اتحادیه اروپا موضوعویت یابد.
این در حالی است که گام برداشتن در جهت تحریم های شدیدتر علیه ایران که به طور گریزناپذیری شامل محدویت هایی در زمینه معاملات نفتی و گازی خواهد شد، می تواند به قیمت بروز پیامدهای بد اقتصادی برای اروپا و اقتصاد جهانی تمام شود.
شاید تلاش برای قرار نگرفتن در همین دو راهی بود که باعث شد پارلمان اروپایی در قطعنامه 5 ژوئن خود حساسیت موضوع هسته ای ایران را مورد توجه قرا داده و ضمن درخواست از ایران به اتخاذ رویکردی شفاف در روابطش با آژانس انرژی اتمی سازمان ملل، از اعضای شورای امنیت بخواهد که پرونده هسته ای ایران را بدون هیچ پیش شرطی به آژانس عودت دهد.
بدین ترتیب به نظر می رسد که تنها پیروز سفر بوش به اروپا خود وی باشد. بسیاری از تحلیلگران معتقدند که رئیس جمهور آمریکا مصمم است که تکلیف آخرین مبحث داغ ناتمام در سیاست خارجی خود یعنی ایران را تا پیش از پایان دوره زمامداریش در کاخ سفید روشن کرده و یا به گونه ای عمل کند که رئیس جمهور آتی ( دموکرات یا جمهوریخواه ) را ناگزیر به اتخاذ تصمیمی جدی در این مورد کند.
بدین ترتیب می توان گفت که بوش در اروپا با تاکید بر اتخاذ رویکردی دیپلماتیک در مواجه با موضوع ایران همزمان با عدم پذیرش بسته پیشنهادی اروپائیان، خواسته است که فرار به جلو کرده و بدین ترتیب با آنان در مورد اتخاذ هر نوع اقدام شدیدتر و شاید قهرانه علیه تهران در آینده اتمام حجت کند.
نظر شما :