آشنایی با یک "راهبردگر کلان" که هریس از او حرف شنوی دارد

نویسنده: آمی مک‌کینون Amy Mackinnon

دیپلماسی ایرانی: دست دیگر کامالا هریس در امنیت ملی است. در واشنگتن ضرب‌المثلی قدیمی می‌گوید: پرسنل شما، همان سیاست شما هستند.

با توجه به اینکه کامالا هریس، درباره دیدگاه خود در زمینه نقش ایالات متحده در جهان اظهارنظر عمومی چندانی – فراتر از اصول کلی – نداشته است، توجه ناظران به گروه مشاوران او جلب شده تا دقیق‌تر دریابند که سیاست خارجی هریس احتمالا چگونه خواهد بود. فیلیپ گوردون، مشاور امنیت ملی هریس، که در سه دولت دموکرات پیشین خدمت کرده – سوژه مجموعه‌ای از گزارش‌ها بوده است. اما چهره ای که کمتر مورد بررسی قرار گرفته، معاون مشاور امنیت ملی، یعنی ربکا لیسنر Rebecca Lissner، است: یک پژوهشگر حوزه راهبرد کلان ایالات متحده که به عنوان یک اندیشمند باهوش اما عمل‌گرا توصیف می‌شود. 

"او یک استراتژیست فوق‌العاده بااستعداد است. یک اندیشمند عمیق و فردی که بسیار در مورد سرشت قدرت ایالات متحده و نقش اتحادهای ما فکر می‌کند." این سخنِ ساشا بیکر، معاون پیشین وزیر دفاع در سیاست‌گذاری است. بیکر، لیسنر را در آغاز دولت بایدن به عنوان مدیر بخش برنامه‌ریزی راهبردی شورای امنیت ملی (NSC) استخدام کرد.

به همراه بیکر، لیسنر نقش برجسته‌ای در نگارش پیش نویس راهبرد امنیت ملی دولت بایدن ایفا کرد و زمانی که این سند پس از یک تأخیر در اکتبر ۲۰۲۲ منتشر شد، از سوی مشاور امنیت ملی، جیک سالیوان، مورد تقدیر قرار گرفت. بیکر، لیسنر را به عنوان فردی «کاملاً با پشتکار» توصیف می کند.

نقش دگرگون شونده سیاست خارجی آمریکا

لیسنر در دولت بایدن، متحدان تأثیرگذار دیگری نیز داشت، از جمله میرا رپ-هوپر Mira Rapp-Hooper، که بعداً مدیر ارشد شورای امنیت ملی برای شرق آسیا شد. کتاب آن‌ها در سال ۲۰۲۰ با عنوان «یک جهان باز: چگونه آمریکا می‌تواند در رقابت برای نظم قرن بیست و یکم پیروز شود»، استدلال می‌کند که ایالات متحده باید از تلاش‌ برای بازسازی نظم جهانی به گونه ای که با تصویر خودش سازگار شود، دوری گزیند و در عوض بر حفظ جهانی آزاد و باز سرمایه گذاری کند که در آن بتواند شکوفا شود. 

در این کتاب آمده است: "با اصرار بر نقش رهبری بین‌المللی ایالات متحده، اما با پرهیز از تکیه بر سلطه و برتری به عنوان سنگ بنای یک مأموریت لیبرال مسیحایی، راهبرد باز بودن، از جهانی‌گرایی لیبرال پس از جنگ سرد، همچنین رویکرد مهار به سبک جنگ سرد و از جایگزین سنتی بازگشت به انزوا فاصله می‌گیرد."

لیسنر، دانش آموخته دانشگاه هاروارد است و دکترای خود را در رشته "زمامداری" از دانشگاه جرج‌تاون دریافت کرده است. دانیل نکسون Daniel Nexon، استاد دانشگاه جرج‌تاون که در کمیته پایان‌نامه لیسنر حضور داشت، می گوید که راهبرد کلان، به عنوان یک حوزه مطالعاتی، به خاطر بحث‌های نظری در سطح بالا که مملو از «ایسم»‌هاست، شناخته می‌شود. لیسنر در آن دسته قرار نمی‌گیرد، راهبرد کلان برای او بهانه‌ای برای بحث و جدل بر سر نظریه‌های قدیمی روابط بین‌الملل نبود، آنگونه که برای بسیاری از افراد چنین است.

اندیشه گری عمل‌گرایانه

پژوهش های آموزش عالی لیسنر به بررسی چگونگی تأثیر مداخلات نظامی آمریکا در خارج بر راهبرد کلان این کشور در دوره پس از جنگ جهانی دوم پرداخته است. همین پژوهش هاست که پایه کتاب او در سال ۲۰۲۱ با عنوان «جنگ‌های مکاشفه: تأثیرات تحول‌آفرین مداخله نظامی بر راهبرد کلان Wars of Revelation: The Transformative Effects of Military Intervention on Grand Strategy» شد. او در دورانی که بیرون از دولت بود، از دولت ترامپ به دلیل تمرکز بر موفقیت‌های تاکتیکی چشمگیر و نداشتن یک راهبرد کلان و همچنین به خاطر همکاری با متحدان «تنها زمانی که دقیقا با منافع محدود آمریکا همسو باشند»، انتقاد کرد. او این انتقادات را در سال ۲۰۱۷ در مقاله‌ای برای فارن پالیسی با همکاری میکا زنکو Micah Zenko از اندیشکده شورای روابط خارجی بیان کرد.

سایر پژوهندگان راهبرد کلان آمریکا که با کارهای لیسنر آشنا هستند، دیدگاه او را به عنوان یک لیبرال بین‌الملل‌گرای عمل‌گرا توصیف می‌کنند. اِما اشفورد Emma Ashford، عضو ارشد اندیشکده استیمسون و ستون‌نویس فارن پالیسی، می گوید: "او به شدت از کاستی‌های سیاست خارجی آمریکا آگاه است ... اما فکر نمی‌کنم که بخواهد یا مایل باشد همه چیز را به طور کامل کنار بگذارد تا تغییر ایجاد کند. به نظرم او تلاش دارد تا برای آمریکا، یک سیاست خارجی عمل‌گرایانه‌تر ایجاد کند."

استیون ورتهایم Stephen Wertheim، عضو ارشد بنیاد کارنِگی برای صلح بین‌المللی، می گوید: "فکر می‌کنم او کسی است که به خوبی می‌تواند به عنوان یک داور میان برخی جریان‌های پیشروتر در سیاست خارجی و برخی از جریان‌های اصلی‌تر دموکرات عمل کند."

تیم ویژه

در شورای امنیت ملی آمریکا (NSC)، لیسنر هدایت "تیم ویژه" روسیه-اوکراین را بر عهده داشت؛ این تیم پیش از یورش گسترده روسیه تشکیل شد تا پیامدهای احتمالی جنگ و تأثیرات آن بر برنامه‌ریزی راهبردی بلندمدت آمریکا را بررسی کند.

در آوریل ۲۰۲۲، لیسنر شورای امنیت ملی را ترک کرد تا به تیم هریس بپیوندد و به عنوان معاون مشاور امنیت ملی مشغول به کار شود. یک مقام کاخ سفید اعلام کرد که لیسنر در کنار گوردون طیف کاملی از مسائل امنیت ملی را پوشش داده و از زمانی که به تیم معاون رئیس‌جمهوری پیوسته، در تمامی سفرهای بین‌المللی همراه او بوده است.

هنوز مشخص نیست که لیسنر در صورت تشکیل دولت کامالا هریس چه نقشی خواهد داشت اما اگر "نیروهای انسانی واقعاً همان سیاست هستند"، همان‌طور که همکار ما، مایکل هرش، در مرور اخیری بر کتاب‌های لیسنر و رپ-هوپر و همچنین گوردون نوشته است، شاید جهان باید خود را برای یک آمریکای کمتر متکبر آماده کند.

منبع: فارن پالسی / تحریریه دیپلماسی ایرانی/۱۱