پریگوژین: باخموت و ژوکوف

نویسنده: بیار عقیقی

دیپلماسی ایرانی: در سپتامبر 2022 شکست‌های روسیه در اوکراین پی در پی رخ می‌داد. کییف استان خارکوف در شمال شرقی را پس گرفت سپس استان خرسون در جنوب را محاصره کرد. در ماه نوامبر همان سال شهر خرسون به دست اوکراینی‌ها افتاد. شبه جزیره کریمه نیز در معرض خطر قرار گرفت. تنها برف و یوگنی پریگوژین پیشروی اوکراین را متوقف کردند.

ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه از دوست قدیمی خود کمک گرفت و از او به همراه گروه واگنر برای پیوستن به جنگ دعوت کرد. واگنر در شرق اوکراین به فعالیت سرگرم شد و شهر سولدار سپس باخموت را به اشغال خود در آورد. برف‌ها آب شد و پریگوژین به قهرمان مردمی تبدیل شد. او مرد سخندانی نبود؛ اما محبوبیت او از نزدیک بودن به افرادش سرچشمه می‌گرفت.

پریگوژین تنها به یک چیز توجه نکرد. او فراموش کرد که یکی از بزرگترین ژنرال‌های نسل او، گئورگی ژوکوف که افسانه استالینگراد را در طول جنگ جهانی دوم ساخت و ابهت تانک‌های آلمان نازی را در کورسک در همان جنگ درهم‌شکست؛ پس از جنگ در نهایت طرد شد و مدال‌هایش را از او گرفتند، تنها به این علت که جوزف استالین، رهبر شوروی از نفوذ او می‌ترسید.

اگر فرضیه مرگ پریگوژین درست باشد؛ یعنی وقوع یک حادثه فنی و نه حذف شدن از سوی کرملین این مسئله تنها یک معنا دارد آن هم این است که او از هرگونه انتقام گیری بعدی پوتین نجات پیدا کرد.

در مورد تبدیل واگنر به نیرویی زیر نظر وزارت دفاع روسیه بسیار گفته خواهد شد؛ اما این نیرو نه به همان شکلی که هست باقی خواهد ماند و نه قادر به انجام «وظایف کثیف»ی که قبلا به این گروه سپرده شده بود. چه بسا پوتین در این‌جا می‌خواهد زمینه را برای چانه زنی‌ای باز کند که او را به مذاکرات با اوکراین بازمی‌گرداند. به این ترتیب که با این اقدام خود القا کرده است که او «کسی را که جنایت جنگی در خاک اوکراین» انجام داده از میان برده است. نه پریگوژین و نه محفل نزدیک او زنده هستند که پاسخ دهند.

تفاوت میان ژوکوف و پریگوژین در این است که اولی یک نظامی بود در حالی که دومی یک شبه نظامی. در روزهای ژوکوف، هیچ رسانه‌ای مانند امروز وجود نداشت، در حالی که پریگوژین از رسانه‌ها استفاده می کرد. ژوکوف به مسکو نزدیک نشد در حالی که پریگوژین درهای آن را به صدا درآورد. شخصیت اول بعد از استالین مرد و دومی قبل از پوتین. این رولت کرملین روسی است: ژوکوف یک قربانی است، پریگوژین نیز همین‌طور.

منبع: العربی الجدید / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11