چرا اندونزى از اوپک خارج شد؟

 

مقامات دولت اندونزی دلیل خود برای خروج از اوپک را فرسودگی چاههای نفت و ناتوانی این کشور از تولید نفت به اندازه ای که برای عضویت در اوپک ضروری باشد ذکر کردند. مطالعات حاکی از این مطلب است که سرمایه گذاران خارجی برای ورود به اقتصاد اندونزی با مشکلات زیادی روبرو شدند زیرا قوانین موجود در این سرزمین برای ورود کشورها و شرکتهای خارجی بسیار محدود کننده است.

 

ضعف قانون گذاری در این کشور مانند بسیاری از کشورهای در حال توسعه آسیایی، امکان جذب سرمایه های خارجی برای توسعه حوزه های نفتی و فعالیتهای اکتشافی را کمتر کرد. این ضعف موجب شد تولید نفت در کشور اندونزی طی سی سال گذشته نه تنها افزایش نداشته باشد بلکه سیر کاهشی هم طی کند.

 

به گفته مقامات صنعت نفت اندونزی تولید نفت در اندونزی بسیار کم است و این میزان تنها برای تامین نیازهای داخلی این کشور صرف شده است. کاهش سقف تولیدی در کنار افزایش نیاز مصرفی این کشور سبب شد تا بزرگترین تولید کننده نفت در میان کشورهای جنوب شرقی آسیا به یک وارد کننده صرف نفت و فرآورده های نفتی بدل شود و توان ادامه حضور در سازمان کشورهای صادر کننده نفت را از دست بدهد.

 

پورنومو یوسگیانتورو، وزیر انرژی اندونزی، با اشاره به اینکه تولید اندونزی به پایین ترین سطح طی 30 سال اخیر رسیده است گفت:" هم اکنون اندونزی یک کشور مصرف کننده و وارد کننده نفت است که تنها باید برای تامین نیاز داخلی خود تولید کند."

 

اندونزی تا پایان سال جاری میلادی عضو اوپک باقی می ماند و از سال 2009 میلادی این عضویت ملقی می شود. اندونزی در سال 1962 میلادی به عضویت سازمان اوپک درآمد.

 

مشابهت با ایران

کاهش حجم ذخایر نفتی در اندونزی و فرسودگی ذخایر در کنار تنزل حجم سرمایه گذاری در صنعت نفت این سرزمین موجب شد تا اندونزی توان افزایش تولید خود را از دست دهد. البته مشکلات قانونی بسیاری نیز در این کشور وجود داشت. مطالعات نشان می دهد بروکراسی و ضعف نظام قانونی در اندونزی سبب شد تا سرمایه گذاران خارجی نتوانند به راحتی وارد فضای اقتصادی این کشور شوند و صنعت نفت این کشور طی سالهای گذشته هر روز ضعیف تر شود.

 

وضعیت کنونی اندونزی که سالیان سال بزرگترین تولید کننده نفت در کشورهای جنوب شرقی آسیا بود به شرایط ایران شباهت بسیار زیادی دارد. تحریمهای امریکا علیه ایران در سالهای اخیر و بالا گرفتن آنها در سال گذشته میلادی سبب شد تا بسیاری از پروژه های نفتی ایران برای اجرایی شدن با مشکل مواجه شوند.

 

در سال گذشته میلادی شمار زیادی از شرکتهای خارجی از قبیل شرکت شل، توتال و رپسول از ایران خارج شدند و اعلام کردند به دلیل تحریمهای بین المللی علیه ایران نمی توانند همکاری خود را با ایران ادامه دهند.

 

خروج شرکتهای خارجی از ایران سبب شد تا سرمایه گذاری در صنعت نفت و گاز ایران کاهش یابد و توسعه این صنعت با تعویق مواجه شود.

 

رییس شرکت شل در این مورد می گوید:" تحریمهای امریکا علیه ایران سبب شد تا شرکتهای خارجی نتوانند تکنولوژی و تجهیزات امریکایی مورد نیاز برای توسعه حوزه های نفتی ایران را وارد این کشور کنیم. بنابراین اجرای پروژه های نفت و گاز در ایران عملا امکان پذیر نیست و برای تسکین شرایط و فراهم کردن زمینه برای اجرای این طرحها به زمان نیاز داریم."

 

کاهش سرمایه گذاری خارجی در صنعت نفت ایران در کنار نقش این کشور به عنوان دومین تولید کننده نفت اوپک، بازار نفت را تحت تاثیر قرار می دهد. پیش بینی می شود ادامه این روند زمینه کاهش تولید این سرزمین را فراهم آورد و به دنبال آن موجب ارتقای قیمت نفت شود.

 

تصمیم اندونزی برای خروج از اوپک چند روز بعد از اینکه دولت سوبسید سوخت را در این کشور حذف کرد به مرحله اجرا درآمد. حذف سوبسیدها در اندونزی سبب شد تا قیمت سوخت در این کشور 30 درصد افزایش یابد و فشار مالی دولت کمتر شود.

 

ارائه سوبسیدها به مصرف کنندگان اندونزیایی موجب شد تا این کشور بعد از بیشتر از یک دهه با کسری بودجه کلانی مواجه شود. این کسری در شرایطی که قیمت هر بشکه نفت به بیشتر از 130 دلار امریکا رسید می توانست فشار اقتصادی بیشتری را به دولت اندونزی وارد کند و مشکلات جبران ناپذیری را برای اقتصاد اندونزی ایجاد کند.  

 

مبحث تخصیص سوبسیدهای نفتی به مصرف کنندگانی که در کشورهای نفت خیز زندگی می کنند در سالهای گذشته رواج زیادی داشته است. این سوبسید ها سبب شد تا سهم بزرگی از فشار مالی ناشی از افزایش قیمت نفت بر دوش دولتها باشد و مصرف کنندگان نهایی از تحمل این فشارها دور باشند.

 

تحمیل نشدن فشار مالی ناشی از افزایش قیمتها به مصرف کنندگان سبب رشد مصرف و تقاضا می شود همانطور که در سالهای گذشته بیشترین رشد تقاضا در جهان به کشورهای نفت خیز خاورمیانه اختصاص داشته اشت. رشد تقاضا در شرایط ثبات نسبی تولید یا محدودیت تغییرات تولید سبب افزایش قیمتها می شود که می تواند در آینده ای نزدیک بحران آفرین باشد.

 

تولید اندونزی

حجم ذخایر تایید شده نفتی در کشوراندونزی برابر با 3/4 میلیارد بشکه است. این کشور بزرگترین تولید کننده در کشورهای جنوب شرقی آسیا است. اما مشکلات اقتصادی این کشور سبب شد تا تولید نفت این سرزمین طی سالهای اخیر تنزل یابد و هم اکنون اندونزی کمترین میزان نفت طی 30 سال اخیر را تولید می کند.

 

طبق آمارهای ارائه شده توسط دولت اندونزی تولید نفت این کشور در سال 2008 میلادی برابر با 926 هزار بشکه در روز بود. این در حالیست که تولید نفت این سرزمین در سال گذشته برابر با 1 میلیون و 34 هزار بشکه در روز بوده است. شایان ذکر است تولید نفت کشورهای عضو اوپک باید حداقل 3/1 میلیون بشکه در روز باشد تا بتواند به عنوان عضو ثابت سازمان کشورهای صادر کننده نفت باشد.

 

اندونزی در ازای از دست دادن قدرت خود در سازمان اوپک و تاثیر گذاری در تعیین تولید نفت جهانی و قیمت نفت سالانه 1/3 میلیون دلار امریکا به پس انداز خود اضافه می کند. این کشور برای عضویت در سازمان اوپک سالانه 1/3 میلیون دلار پرداخت می کند که با خارج شدن از این سازمان مبلغ مذکور به پس انداز این سرزمین اضافه می شود.

 

در پایان باید گفت اندونزی در نظر دارد سرمایه گذاری در حوزه های نفتی خود را افزایش دهد تا بتواند طی پنج سال آینده دوباره به یکی از بزرگترین تولید کنندگان آسیایی و یکی از اعضای ثابت سازمان کشورهای صادر کننده نفت تبدیل شود.