دیپلماسی ورزشی با اروپا، لژیونرها رخ نمایی نبوغ ناب ایرانی

دیپلماسی ایرانی: در بخش قبلی به دو موضوع مربی گری و لژیونرهای فوتبالی اشاره شد و در ادامه به وضعیت لژیونرها در دیگر وزرش های تیمی و غیره پرداخته و جمع بندی مختصرص ارائه می شود:

هندبال نیز یکی از رشته های بالنده حضور ایرانیان در باشگاه های اروپایی است. حضور پرتعداد بازیکنان ایرانی در لیگ‌های معتبر اروپایی هندبال اتفاق قابل توجهی است که شاید به خاطر بلاتکلیفی این فدراسیون در سال‌های اخیر خیلی مورد توجه قرار نگرفته است. تعداد لژیونرها در این رشته توپ و توری به 14 رسیده و برخی از آنها در بالاترین سطح یعنی لیگ قهرمانان اروپا هم بازی می‌کنند تا مشخص شود هندبال ایران غزیز در مسیر پیشرفت گام برمی‌دارد؛ اگر چه در سطح ملی نیاز به برنامه‌ریزی بهتری خواهد داشت.

شایان ذکر است بیش از  7  ایرانی در لیگ هندبال رومانی فعال و عملکرد درخشان داشته اند. سال گذشته خبر پیوستن سجاد و الله‌کرم استکی به دینامو بخارست رومانی اتفاق مهمی در تاریخ این رشته محسوب می‌شد. دینامو که جزء قدرت‌های برتر هندبال اروپا به حساب می‌آید، بعد از به خدمت‌گرفتن برادران استکی توجه بیشتری به بازیکنان ایرانی کرد و در ادامه علیرضا موسوی را هم به ترکیب خود اضافه کرد تا با ۳ لژیونر ایرانی در لیگ این کشور و مسابقات اروپایی شرکت کند. بعد از موفقیت‌هایی که ‌سال گذشته این ۳ بازیکن کسب کردند،‌ سعید حیدری‌راد، دروازه‌بان تیم‌ملی نیز به جمع آنها اضافه شد تا ۴ بازیکن ایرانی پایه‌های اصلی قهرمان رومانی را تشکیل دهند. جدا از این ۴ بازیکن که هم‌تیمی هستند، شاهو نصرتی در تیم کالاراشی  و محسن باباصفری هم در ترکیب استوا بخارست رومانی به میدان می‌روند که تقابل این بازیکنان با یکدیگر از جذابیت‌های بالایی برخوردار است. در کنار این ۶ بازیکن ایرانی که در لیگ هندبال رومانی مشغول هستند، نفرات پرتعداد دیگری از لیگ کشورمان در یکی، دو سال اخیر به لیگ‌های خارجی به‌ویژه کشورهای اروپایی ترانسفر شده‌اند. به عنوان مثال پویا نوروزی‌نژاد در تیم قدرتمند شافهازن سوئیس که در لیگ قهرمانان اروپا هم حضور دارد، بازی می‌کند. افشین صادقی و سجاد نادری ۲ بازیکن ایرانی هستند که اخیرا به لیگ ترکیه رفتند و در تیم بیکوز بازی می‌کنند. قابل توجه اینکه در بین لیگ‌های مطرح این رشته در جهان، لیگ هندبال اسپانیا جزء مطرح ترین رقابت هاست که چندی پیش سعید برخورداری، دروازه بان اصفهانی هندبال کشورمان بعد از چند ماه حضور در تیم سانتونیا در لیگ دی پلاتو اسپانیا با امضای قراردادی سه ساله به تیم کوابیت گوادلاراخا این کشور پیوست تا نخستین بازیکن هندبال ایران باشد که به عنوان لژیونر در یکی از بهترین لیگ‌های این رشته بازی کند.

والیبال نیز بعد از موفقیت های چشمگیر ورزشکاران این رشته کشورمان در رقابت های قاره ای و جهانی؛ راه خود را برای بهره گیری از امتیاز لژیونری پیدا کرد. در سطح جهانی کمیل اکبری به عنوان اولین لژیونر والیبال ایران آن هم در ۱۹ سالگی در لیگ پرتغال مشغول به بازی در تیم کاستلو دامایا پورتو است؛ همچنین برخی از بازیکنان جوان والیبال ایران مثل جواد کریمی، امیرحسین اسفندیار و امیرحسین توخته به کشورهایی همچون بلژیک و اسلوونی منتقل شده اند. همچنین میلاد عبادی پور، بازیکن تیم ملی والیبال ایران در تیم اسکرا بلچاتوف لهستان بازی می‌کند، البته سرشناس ترین لژیونر والیبال کشورمان یعنی سعید معروف پس از تجربه چند ساله حضور در ایتالیا به باشگاهی در چین پیوسته است.

شاید کلمه لژیونر تا چند سال قبل فقط به فوتبالیست‌هایی خلاصه می‌شد که به لیگ‌های اروپایی یا کشورهای عربی می‌رفتند و برای تیم‌های باشگاهی خارجی بازی می‌کردند. اما شاید کسی فکرش را نمی‌کرد در آستانه قرن پانزده هجری شمسی به جایی برسیم که حتی رسیدن به یک عدد برای اعلام تعداد دقیق لژیونرهای ایران در رشته‌هایی به جز فوتبال کار سختی داشته باشیم. رشته توپی دیگری که در حال حاضر لژیونر دارد، تنیس‌روی‌میز است. نیما عالمیان در ترکیب تیم ویلنوو فرانسه به میدان رفته و نوشاد عالمیان برادر نیما هم بعد از مدتی به تیم تورینه فرانسه پیوست تا ۲ لژیونر تنیس روی میز ایران در قلب اروپا باشند. همچنین در رشته دو و میدانی فرزانه فصیحی پیشنهادی از باشگاه پارتیزان بلگراد در کشور صربستان دریافت کرد تا به عنوان اولین لژیونر دختر دو و میدانی ایران تبدیل شود. در عین حال که سمیه یزدانی، ملی پوش دوچرخه سواری ایران به تیم کنتینانتال تیکا اسپانیا پیوسته؛ اگرچه پیش از این ماندانا دهقان به عنوان اولین لژیونر دوچرخه سواری زنان ابتدا با چند تیم در قاره آسیا همکاری کرد و سپس به هلند رفت. فراز شکری، کاپیتان تیم ملی دوچرخه سواری کوهستان ایران هم که با قراردادی 2 ساله به تیم جیانت لیو پولی‌مدیکال ایتالیا پیوسته، برای این تیم رکاب زد. و خلاصه این که بازی کردن در لیگ کشورهای دیگر برای شطرنج بازان به یک امر عادی تبدیل شده و شاید هر کدام از ملی‌پوشان ایران هر سال در چند کشور بازی کنند. سارا خادم‌الشریعه سابقه بازی در بوندس‌لیگا و لیگ چین را دارد. علیرضا فیروزجا در فرانسه بازی می‌کند و  سید محمد امین طباطبایی تیم های مونیخ 1860 را در آلمان و کن را در فرانسه همراهی می‌کند.

لژیونرهای پارالمپیکی علیرغم درخشش خیره کننده در رقابت های قاره ای و جهانی تاکنون نتوانسته اند حضور شایانی در اروپا داشته باشند؛ با همه این حال در بخش پارالمپیکی ها نیز ایران دارای تعدادی لژیونر است که بدون شک مطرح ترین آنها بهزاد زادعلی اصغر در فوتبال نابینایان به حساب می آید. این بازیکن که با درخشش خود در پارالمپیک ریو به مسی فوتبال نابینایان مشهور شده، در چند سال اخیر در تیم کایسری اسپور ترکیه بازی می کند. همچنین از دیگر لژیونرهای پارالمپیکی ایران می‌توان به ۷ ملی‌پوش بسکتبال با ویلچر اشاره کرد که در لیگ‌های اسپانیا، ترکیه، انگلستان و آلمان فعالیت می‌کنند.

در بخش باشگاه داری نیز هموطنان در مسیر یافتن راهی برای حضور فعال در اروپا هستند به عنوان نمونه  سهام‌دار اصلی باشگاه اف.ث. اورتون، فرهاد مشیری است. وی شهروند ۶۵ ساله بریتانیایی ایرانی‌ تبار است. وی یکی از ثروتمندترین افراد ایرانی‌تبار در جهان به شمار می‌رود. مجموع ثروت فرهاد مشیری بالغ بر دو میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار تخمین زده شده است. این شخص بریتانیایی ایرانی‌تبار جزء سهام‌داران اصلی چندین شرکت در صنایع معدن، فلز و مخابرات است و در موناکو زندگی می‌کند. همچنین تعدادی از صاحبان سرمایه ایرانی در برخی از باشگاه های منطقه مرکز و شرق اروپا نظیر اسلواکی، رومانی و غیره فعالند.

در یک جمع بندی از دیپلماسی مهم ورزشی با اروپا می توان اذعان کرد که این بخش از ظرفیت بالقوه و بالفعل کم نظیری برخوردار است و شایسته توجه بیشتر و همکاری در سطوح سازمان های تخصصی در زمینه های ورزش و سیاست خارجی برای شبکه سازی و ایجاد نهادهای موثر برای همکاری سازمان های تخصصی ذیربط نظیر کمیته ملی المپیک، فدراسیون های ورزشی، کمیته ملی مبارزه با دوپینگ و وزارت ورزش و جوانان با هدف حفظ منافع ورزشکاران کشورمان توامان با بهره گیری از این مولفه در ابعاد تبلیغی و بویژه قدرت نرم است. البته در این گونه همکاری حفظ رویکرد عدم مداخله در امور شخصی و خاص لژیونرها بسیار مهم است. 

در بخش بعدی به نقش و جایگاه زبان و ادب فارسی در تعاملات تاریخی ایران و اروپا می پردازیم.