از طرح«جهان علیه خشونت و افراطی گری» تا ابتکار«صلح هرمز»/سایه سنگین کرونا بر مجمع عمومی سازمان ملل؛ ۷ نطق روحانی در خاک آمریکا /پژواک اعتدال از تریبون سازمان ملل

*وقتی پای ژنرال‌ها به منطقه باز شد، انتظار نداشته باشید دیپلمات‌ها به استقبال آنان بروند. وقتی جنگ شروع شد، دیپلماسی به پایان می‌رسد. وقتی تحریم آغاز شد، نفرتِ عمیق از تحریم‌کنندگان هم، شروع می‌شود. وقتی فضای خاورمیانه امنیتی شد، پاسخ آن هم امنیتی می‌شود.

*خاورمیانه، تشنۀ توسعه است، و خسته از جنگ. این حق طبیعی مردمانِ سرزمین‌های حاصل‌خیزِ خاورمیانه است که از زندگی توأم با صلح و رفاه برخوردار باشند. در گذشته، استعمار این حق را از آنان سلب کرد و اکنون سایۀ جنگ و خشونت، امنیت آنان را تهدید می‌کند. 

*من اعلام می‌کنم، اگر امروز همۀ توان خود را علیه افراط و خشونت به‌ کار نگیریم و کار را به کاردان نسپریم،فردا جهان برای هیچکس، جای امنی نخواهد بود.

*دستیابی به توافق جامع هسته‌ای با ایران،‌ فرصتی تاریخی برای غرب است که نشان دهد با پیشرفت و توسعه دیگران مخالف نیست و تبعیض در مقررات بین‌المللی را دنبال نمی‌کند: این توافق می‌تواند پیامی جهانی برای صلح و امنیت نیز داشته باشد که راه‌ حل اختلافات، مذاکره و تکریم است و نه منازعه وتحریم.

*من به نمایندگی از ملتی سخن می‌گویم که دو سال قبل، بار دیگر به تعامل سازنده با جهان رأی داد و اینک با افتخار می‌توانم اعلام کنم که «امروز، فصل جدیدی در روابط ایران با جهان آغاز شده است.»

*ما در این مذاکرات ثابت کردیم که روی میز ایران، چیزی جز منطق، استدلال و اخلاق و نیز در صورت لزوم، دفاعِ مشروع و قاطع از خود و منافع خویش در برابر هر گونه تجاوز، وجود ندارد. که نهایتا ایالات متحده نیز وادار شد تا تحریم و فشار را کنار گذاشته و میز مذاکره را برگزیند.

*ما پیشنهاد می‌کنیم که مبارزه با تروریسم به یک سند و قاعده الزام‌آور بین‌المللی بدل شود و هیچ دولتی حق نداشته باشد از تروریسم به عنوان یک روش مداخله‌جویانه در امور ملت‌ها حمایت کند.

*قرنی که با ترور و خشونت در نیویورک آغاز شد نباید با رقابت‌های خصمانه و آتش افروزی  فزاینده در خاورمیانه ادامه یابد.

*ایران با هرگونه فرقه گرائی و دامن زدن به اختلافات مذهبی مخالف است. مسلمانان، اعم از شیعه و سنّی قرنهاست که  در کنار یکدیگر، با احترام و اتّحاد، برادرانه زندگی کرده و خواهند کرد. تبدیل تفاوتهای مذهبی به تقابل های پر تنش، از مطامع سیاسی  برخی کشورها سرچشمه می گیرد که می‌کوشند با پوشش‌های مذهبی، قدرت طلبی خود را پنهان سازند.

*علی‌رغم همه سختی‌ها، من عمیقاً بر این باورم که اعتدال بر افراط، صلح‌طلبی بر خشونت‌گرایی، دانایی بر نادانی، و نهایتاً عدالت بر ظلم و بیداد غلبه خواهد کرد.آنچه مهم است ایمان، امید، تحرک و تلاش در جهت تحقق صلح و عدالت است و تردیدی نیست که خداوند متعال، دوستداران صلح و عدالت و اعتدال را یاری خواهد کرد.

*چهار ماه پیش در دوازدهمین دوره از انتخابات ریاست جمهوری در ایران، بیش از ۴۱ میلیون ایرانی یعنی  ۷۳ درصد واجدان شرایط با حضور خود در پای صندوق‌های رای، یک بار دیگر به برنامه اینجانب برای اعتدال، و احترام به «حقوق بشر و حقوق شهروندی» در سیاست داخلی، و اتخاذ خط مشی «تعامل سازنده» در سیاست خارجی و پیشرفت در،مسیر تحول اقتصادی اطمینان کردند. این رای حاصل بلوغ سیاسی - اجتماعی در جامعه‌ای بود که تنها چهار دهه است حکومتی مردم‌سالار و آزاد را تجربه می‌کند. 

*حقوق بشر و حقوق شهروندی، در کنار اسلامخواهی و عدالت­جویی، از مهم­ترین خواسته‌­های مردم ایران در طول بیش از یکصد و پنجاه سال گذشته و به ویژه در انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ بوده است.

*ایران نه ­می‌­خواهد، امپراتوری تاریخی اش را احیا کند و نه می­‌خواهد، مذهب رسمی­‌اش را حاکم کند و نه می­‌خواهد انقلابش را با زور سرنیزه صادر کند. ما به استواری فرهنگ­مان، حقیقت مذهب­مان و اصالت انقلابمان آن قدر باور داریم که هرگز نمی‌خواهیم آنها را چونان اهداف استعماری جدید بر کولۀ سربازان صادر کنیم. ما برای ترویج فرهنگ و تمدن و مذهب و انقلابمان در قلبها وارد می­‌شویم و با عقل‌ها سخن می­گوییم. شعر می‌خوانیم و با حکمت سخن می­‌گوییم. سفیران ما، شاعران و عارفان و حکیمان­مان هستند. ما با مولوی تا این سوی اقیانوس اطلس را در نوردیده­‌ایم. ما با سعدی در دل آسیا نفوذ کرده‌­ایم­. ما با حافظ جهان  را فتح کرده‌ایم پس چه نیازی دیگر، به فتح جدید داریم؟!

*این یک واقعیت تاریخی است که دولتمردان بزرگ به‌جای «دیوار»، «پل» می‌سازند. هر اندازه نژادپرستی، تبعیض نژادی و بیگانه‌هراسی ایجاد دیوار میان ملت‌ها را آسان می‌سازد، گفت‌وگو، مدارا و همزیستی مسالمت‌آمیز خمیرمایۀ بنای پل میان اختلافات و دودستگی‌هاست.

*درمان نژادپرستی، بیگانه‌هراسی، خشونت و نفرت‌پراکنی را باید در گفت‌وگو، مدارا و مردم‌سالاری جست‌وجو نمود. این همان راهی است که ماندلا با شجاعت به دولتمردان واقعی نشان داده است. یاد و نام این مرد بزرگ برای همیشه در تاریخ زنده خواهد ماند

*طرح‌های تحمیلی آمریکایی- صهیونیستی مانند معامله قرن، تعیین بیت‌المقدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی و الحاق بلندی‌های جولان به دیگر سرزمین‌های اشغالی، قطعاً محکوم به شکست است.

*بنا به مسئولیت تاریخی کشورم در حفظ امنیت، صلح، ثبات و پیشرفت در منطقه خلیج فارس و تنگه هرمز، همه کشورهایی را که از تحولات خلیج فارس و تنگه هرمز متأثر می‌شوند به «ائتلافِ امید»HOPE یعنی«ابتکار صلح هرمز» (Hormoz Peace Endeavor) دعوت می‌کنم.

*هدف "ائتلاف امید" ارتقای صلح، ثبات، پیشرفت و رفاه کلیه ساکنان حوزه تنگه هرمز، و تفاهم متقابل و روابط صلح آمیز و دوستانه میان ایشان است. این ابتکار حوزه‌های مختلف همکاری مانند تأمین همگانی امنیت انرژی، آزادی کشتیرانی و انتقال آزادانه نفت و سایر منابع نسبت به کشورهای حوزه تنگه هرمز و فراتر از آن را در بر می‌گیرد.