کارزار انتخاباتی آمریکا فرصتی برای اعمال نفوذ اروپایی هاست؟

نویسنده: دِیمیِن مک اِلوری

دیپلماسی ایرانی: در پاریس همه درباره تهدیدهای امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه، برای سوق دادن لبنان به سمت اصلاحات سیاسی یک ماه پس از انفجارهای ویرانگر در بندر بیروت، صحبت می کنند. یک خط فکری این است که او می تواند در تحریم کارگزاران قدرت در پارلمان لبنان به دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، بپیوندد.

ماکرون میانه رو در سه سال و نیم گذشته بارها از مسیر خود خارج شده و نشان داده که به خوبی رئیس جمهوری آمریکا را درک می کند. ظاهرا اکنون این فرصت را به دست آورد که یک قدم جلوتر برود. ماکرون و بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا، دارند یک فرصت محدود برای اعمال نفوذ گسترده در 4 سال آینده را از دست می دهند. اکنون که رئیس جمهموری ایالات متحده دارد برای پیروزی مجدد در انتخابات ریاست جمهوری ماه نوامبر تلاش می کند، دو رهبر اروپایی و دیگران می توانند احتیاط را کنار بگذارند و درباره شرایط خود برای حمایت از او مذاکره کنند.

دلایل خوبی برای تلاش رهبران خارجی برای دور ماندن از مبارزات انتخاباتی سایر کشورها وجود دارد.  مداخله از آن نوعی که در انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 صورت گرفت، یکی از بحث برانگیزترین جنبه های روابط بین الملل امروزی است.

به علاوه، مسائلی از این دست جنبه داخلی هم دارند.

ماکرون از نظر فنی یک لیبرال از بخشی از طیف سیاسی متمایل به چپ است، در حالی که ترامپ به جناح راست سیاسی تعلق دارد. بسیاری از نمایندگان محافظه کار در پارلمان بریتانیا هستند که به روابط با دموکرات های ایالات متحده ارج می نهند و اختلافات دو حزب را اختلافی ناراحت کننده می بینند که می خواهند از درگیر شدن در آن اجتناب کنند. با این حال، همانند دیگر مسائل در این دوران انقلابی، چسبیدن به سنت دیرینه دور ماندن از انتخابات دیگر کشور ها کمتر معنا می دهد.

ماکرون و جانسون هر دو موفقیت خود در کشورشان را به رویکرد حمایت از «استقلال و تمامیت ارضی» مدیون هستند. به عبارت دیگر، آنها حاکمیت سیاسی یک ملت را ارجح تر از اتحادیه های فراملی می دانند. ماکرون پیش از حرکت به سمت بیروت برای درخواست تغییرات سیاسی اساسی در پی انفجار مرگبار ماه گذشته منتظر تصمیم گیری جمعی اروپا نبود. جاه طلبی های جانسون هم با حمایت او از همه پرسی برگزیت در سال 2016 و تلاش برای بازگرداندن کنترل امور ملی به وست مینستر واقعی شد. به همین ترتیب، رویکرد ترامپ در استفاده از قدرت از کاخ سفید هم می تواند چندان دور از ذهن نباشد. او مانند همتایان خود در حال مقابله با آرایش سیاسی موجود در کشور و جهان است. تغییر در نتیجه اقدامات مهم ترین هدف دوران قدرت او به شمار می رود و سیاست های تحول آفرین برای او در اولویت هستند.

در اینجا مساله نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا هم مطرح است. جو بایدن معاون پیشین رئیس جمهوری و رقیب ترامپ، در نظرسنجی ها با یک عدد دو رقمی جلو افتاده است. این مساله شاید انگیزه جانسون و ماکرون را از بین ببرد، اما نباید روحیه آنها را خراب کند. بایدن در صورت پیروزی در انتخابات مجبور خواهد بود در شروع یک جهان جدید با اروپایی ها همکاری کند. دولت بایدن هم بی شک در رابطه با چگونگی موقعیت چین در تجارت جهانی و امور آسیایی مانند ترامپ قاطعانه خواهد کرد، حتی اگر سبک دیپلماتیک او متفاوت باشد. حتی در رابطه با خاورمیانه هم  اظهارات بایدن تا این لحظه از ادامه شرایطی مشابه حکایت دارد. از این رو، دیدگاه در پاریس و لندن باید اینطور باشد که بدون جسارت دستاوردی حاصل نخواهد شد.

در این مرحله هنوز نمی توان نتیجه انتخابات را تمام شده دانست. اگر ترامپ برای دور دوم ریاست جمهوری پیروز شود، او و ماکرون و جانسون می توانند در یک سری زمینه ها به صورت هماهنگ عمل کنند و این اظهارات به وضوح توسط جرد کوشنر، مشاور ارشد ترامپ، بیان شده است.

دونالد ترامپ به عنوان کسی شناخته می شود که لزوما با درگیر شدن با کارهای گذشته از فعالیت های جدید غافل نمی شود. با توجه به شرایط کنونی و در حال تحول جهان، این کیفیت ضروری برای اقدام مشترک او با ماکرون و شاید جانسون به شمار می رود. حمایت دو رهبر اروپایی از رئیس جمهوری آمریکا نباید به صورت یک اقدام ساده و بی اهمیت صورت بگیرد و به همین دلیل است که هر دو آنها باید پیش از هر گونه حمایتی درباره شرایط خود مذاکره کنند.

نکته اصلی دستیابی به یک درک مشترک در زمان کنونی است که هر دو کشور اروپایی بیشترین اهرم فشار را در برابر ایالات متحده در اختیار دارند و می توانند یک برنامه همکاری مشترک با ایالات متحده داشته باشند که تا سال 2024 شکل جهان را تغییر دهد. کوشنر به این مساله اینطور اشاره کرده است: «وقتی با آمریکا شریک می شوید، هیچ شریک بزرگتری در جهان وجود نخواهد داشت.»

مسائل اصلی دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ آشکار هستند. اروپا به دلیل تغییرات فناوری به هر جهت تصمیم گرفته در اختلافات بین چین و آمریکا، طرف چین را بگیرد. توافق با کره شمالی هم در همه نقاط جهان با استقبال روبرو خواهد شد. در رابطه با ایران، اروپایی ها موضع گیری پیشین خود را حفظ کردند و قادر به تغییر آن نبودند. وقتی آمریکا نقشه بازی دولت ترامپ را اجرا کرد، اروپایی ها نفوذ خود را از دست دادند و هنوز هم در تلاشند تا خود را با شرایط وفق دهند. سفر ماکرون به عراق به اندازه سفر او به لبنان قابل توجه بود. رئیس جمهوری فرانسه درباره راه های حمایت و تایید حاکمیت عراق صحبت کرد. این همان دستورالعمل حاکمیت است که با عبارت های متفاوت ادا می شود.

منبع: نشنال / تحریریه دیپلماسی ایرانی 34