سفر «الکاظمی» به واشنگتن؛ تلاش برای احیای سیاست فاصله گرفتن از محوربندی ها

میدل ایست نیوز: نخست وزیر عراق خود را برای سفر به ایالات متحده در آخر هفته آینده آماده می کند. این در حالیست که روابط عراق و امریکا دچار نوعی تنش و ابهام است.

کاخ سفید در بیانیه ای اعلام کرد که «دونالد ترامپ» رئیس جمهور امریکا، روز 20 اوت در دیدار با «مصطفی الکاظمی» نخست وزیر عراق، چالش های ناشی از شیوع کرونا و مسائل مربوط به امنیت و انرژی و اقتصاد را بررسی خواهد کرد.

در بیانیه کاخ سفید تأکید شده که این دیدار در «مرحله ای سرنوشت ساز هم برای امریکا و هم برای عراق» انجام می شود تعبیری که نشان می دهد که کاخ سفید در پی تعیین تکلیف برخی مسائل در عراق است. برخی ناظران معتقدند که امریکا هرگونه کمکی به عراق را مشروط به خلع سلاح گروه های مسلح وابسته به ایران خواهد ساخت، اما برخی دیگر از ناظران معتقدند که الکاظمی که چندی پیش دیداری نیز با رهبر ایران داشت، در این سفر برای کاهش تنش میان ایران و امریکا اقداماتی کند.

«ایاد العنبر»، استاد علوم سیاسی دانشگاه بغداد، تأکید می کند که هدف از این سفر فقط ادامه گفت وگوهای دوجانبه در چارچوب مذاکرات راهبردی نیست بلکه ترامپ در پی یافتن راهی برای تضعیف نفوذ ایران در منطقه آن هم در آستانه انتخابات امریکاست.

او می افزاید که از نظر امریکا مهار نفوذ ایران در منطقه از عراق آغاز می شود که عزیمتگاه این نفوذ بوده است و امریکا می خواهد بداند الکاظمی تا چه حد توانایی مدیریت پرونده گروه های مسلح را دارد.

ناظران معتقدند که الکاظمی نمی خواهد وارد محور ضد ایرانی شود اما در عین حال می کوشد که تعریف متفاوتی از روابط عراق و ایران ارائه کند و این تصور را تقویت کند که منافع ایران در عراق در صورتی تأمین خواهد شد که عراق کشوری مستقل و تکثرگرا با روابط گسترده با کشورهای جهان باشد و این البته چیزی نیست که گروه های مسلح از آن استقبال کنند.

با اینکه مشخص است که ایران تصمیم گرفته که به الکاظمی فرصت دهد و با او تعامل کند، گروه های مسلح همچنان با لحن تهدیدآمیز از انتقام از الکاظمی سخن می گویند.

در همین راستا، «قیس الخزعلی»، دبیر جنبش عصائب اهل الحق، در آستانه سفر الکاظمی به واشنگتن در مصاحبه ای تلویزیونی گفت که «ما دربرابر خون شهدا مسئولیم که نیروهای امریکایی را از عراق بیرون بیندازیم».

«احد حسین»، تحلیلگر سیاسی عراقی، معتقد است که این گونه اظهارات را باید در چارچوب ردوبدل کردن پیام میان ایران و امریکا تحلیل کرد ضمن اینکه این گروه ها می خواهند به نخست وزیر بگویند که روابط خارجی عراق باید تابع اراده آنها باشد.

منابع نزدیک به نخست وزیر عراق تأکید می کنند که وی در این سفر می کوشد که شکاف پیش آمده در روابط عراق و واشنگتن در دوره نخست وزیری «عادل عبدالمهدی» را برطرف کند.

به گفته این منابع الکاظمی در مذاکرات خود به مسائل اقتصادی و کمک به عراق برای خروج از بحران مالی و نیز حل بحران برق خواهد پرداخت و بعید نیست که امریکا در ازای کمک به عراق در این پرونده ها چیزهایی مربوط به نفوذ ایران در عراق طلب کند.

این منابع می افزایند که الکاظمی در واشنگتن همچنین امکان همکاری در عرصه امنیتی و اطلاعاتی و همچنین سازوکاری برای خروج تدریجی نیروهای امریکایی از عراق را بررسی خواهد کرد.

به گفته این منابع مذاکرات الکاظمی فقط در چارچوب گفت وگوهای راهبردی نخواهد بود بلکه عراق در پی شراکت طولانی مدت با امریکا در بخش های اقتصادی و امنیتی و سیاسی است و موضوع دور دوم گفت وگوهای راهبردی امری حاشیه ای در این مذاکرات خواهد بود.

«مصطفی ناصر» روزنامه نگار عراق، معتقد است که زمان بندی سفر الکاظمی به امریکا و اینکه این سفر بعد از سفر به تهران انجام شده نشان می دهد که موضوع حساب شده است.

به گفته ناصر، عراق می کوشد در این سفر همان روش قدیم خود در فاصله گرفتن از محورهای منطقه ای و بین المللی را احیا کند و همچنین توافق نامه چارچوب استراتژیک را که در سال 2010 و در دولت «نوری المالکی» امضا شده به چارچوب اصلی روابط دو کشور تبدیل سازد.