سیاست فشار حداکثری واشنگتن سرسختانه‌تر از قبل علیه تهران دنبال خواهد شد

صابر گل عنبری، کارشناس ارشد مسائل بین الملل

دیپلماسی ایرانی - برایان هوک، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران که پنج شنبه استعفا کرد، از سرسخت‌ترین منتقدان جمهوری اسلامی در میان جمهوری‌خواهان و از هماهنگ‌ترین اعضای کابینه با دونالد ترامپ در سیاست فشار حداکثری بود. از این رو، استعفای ناگهانی وی آن هم سه ماه قبل از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا پرسش‌برانگیز است و هنوز دلایل این استعفا و یا احتمالا برکناری مشخص نیست؛ این که بر اثر اختلافات شخصی با دونالد ترامپ بوده است یا انگیزه شخصی و تصمیم وی برای بازگشت به فعالیت در بخش خصوصی عامل اصلی است. پیام مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا که نشان از خرسندی دولت آمریکا از عملکرد هوک داشت و چیز خاصی را رو نمی‌کرد و باید دید ترامپ در ساعات و روزهای آتی در توییتی به رفتن وی و دلایل آن می‌پردازد یا خیر. 

اما به هر حال رفتن هوک حامل هیچ پیام مثبتی به ایران نیست و اگر از منظر هویت شخص جایگزین به قضیه بنگریم که انتخاب الیوت آبرامس به جای وی می‌تواند حامل این پیام باشد که سیاست فشار حداکثری آمریکا سرسختانه‌تر از قبل دنبال خواهد شد؛ از این جهت که آبرامس از طراحان اصلی جنگ عراق است و هم اکنون نیز نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ونزوئلاست. به هر حال این جابجایی نشان از آن دارد که هر نوع گشایس دیپلماتیک در تنش میان آمریکا و ایران در سه ماهه منتهی به انتخابات غیرممکن‌تر از قبل خواهد بود. 

همچنین احتمالا ترامپ خواسته باشد با کنار گذاشتن هوک این پیام را برساند که دوره جدیدی از تشدید تنش را آغاز خواهد کرد.

در این میان، احتمالا برخی تلاش کنند رفتن هوک، سخنان روحانی و قالیباف درباره "خبر خوب" اقتصادی، و اظهارات دیشب واعظی درباره روزهای پایانی تحریم‌ها و دریافت سیگنال‌هایی از آسیا و اروپا را به هم ربط دهند و این گمانه را برانگیزند که اتفاقاتی پشت پرده میان آمریکا و ایران در جریان است و گشایشی در تنش فیمابین در راه است، اما به نظر نمی‌رسد ارتباطی میان رفتن هوک و این اظهارنظرها وجود داشته باشد و هر چند در عالم سیاست هیچ چیز غیر ممکنی وجود ندارد، ولی چنین گشایشی را در شرایط فعلی بعید می‌دانم.