نخست وزیر انگلیس گرفتار چالش جدی سیاسی است

دیپلماسی ایرانی: ملکه الیزابت دوم در تاریخ 28 آگوست درخواست دولت بوریس جانسون، نخست وزیر جدید بریتانیا، را برای به تعلیق درآوردن جلسات مجلس عوام از 9 سپتامبر تا 14 اکتبر پذیرفت. بریتانیا اعلام کرده که در طی این مدت همچنان به مذاکرات با اتحادیه اروپا بر سر توافق برگزیت ادامه خواهد داد که به این معناست که اگر توافقی حاصل شود، پارلمان بریتانیا پیش از 31 اکتبر تنها دو هفته برای تصویب آن فرصت خواهد داشت. منتقدان جانسون، نخست وزیر را متهم کرده اند که با تعلیق مجلس عوام سعی در محدود کردن فرصت های قانون گذاران برای جلوگیری از جدایی بدون توافق داشته است.
 
فشار بر اپوزیسیون

جانسون وعده داده بریتانیا را در 31 اکتبر از اتحادیه اروپا خارج کند حتی اگر این به معنای جدایی بدون توافق باشد. در واکنش به این وعده جانسون نیروهای اپوزیسیون به رهبری حزب کارگر در تاریخ 27 آگوست توافق کردند که لایحه ای را برای وادار کردن دولت به تمدید این فرصت در نظر بگیرند. با این حال، تعلیق پارلمان سبب شده فرصت و زمان اپوزیسیون برای تحت فشار گذاشتن دولت برای به تعویق انداختن تاریخ خروج کاهش یابد و رقبای جانسون مجبور به یافتن استراتژی های جایگزین شوند.

اگرچه زمان به سرعت در حال گذر است، اما قانون گذاران اپوزیسیون هنوز گزینه هایی برای اقدام علیه جانسون دارند. آنها احتمالا تصمیم نخست وزیر برای تعلیق پارلمان را در دادگاه به چالش می کشند؛ اگرچه بخت زیادی برای موفقیت ندارند چرا که دولت حق قانونی انجام این کار را دارد. در عین حال، قانونگذاران می توانند برای دور زدن تعلیق، جلسات پارلمان را برای نیمه ماه سپتامبر و نیمه ماه اکتبر برنامه ریزی کنند؛ با توجه به اینکه تعطیلات تابستانی پارلمان چهارم سپتامبر تمام می شود، قانون گذاران باید برای اجرای این برنامه تا پیش از زمان تعلیق سرعت عمل زیادی داشته باشند.

رقبای جانسون همچنین می توانند او را با برگزاری جلسه رای اعتماد هدف بگیرند. از آنجایی که دولت تنها با یک کرسی بیشتر اکثریت را در مجلس عوام در اختیار دارد، رای عدم اعتماد بخت زیادی برای تصویب خواهد داشت. اگر جانسون نتواند رای اعتماد قانون گذاران را به دست آورد، پارلمان 14 روز برای تعیین نخست وزیر جدید فرصت خواهد داشت و اگر نتواند، باید انتخابات سراسری برگزار شود. با این حال، جانسون هنوز از این مزیت برخوردار است که می تواند برگزاری انتخابات زودهنگام را برای بعد از 31 اکتبر برنامه ریزی کند و بدون تلاش برای تمدید مهلت جدایی، مسیر برگزیت سخت را در پیش بگیرد. نشانه های موجود حاکی از آن هستند که جانسون در حال آماده سازی برای برگزاری انتخابات سراسری است. حتی در صورت موفقیت جلسه رای عدم اعتماد، باز هم نخست وزیر این فرصت را خواهد داشت که برای مقابله با مخالفانش برگزاری انتخابات زودهنگام را خواستار شود. در شرایطی که «حزب برگزیت» به کاهش حمایت ها از محافظه کاران انجامیده، برگزاری یک انتخابات زودهنگام این فرصت را برای جانسون فراهم خواهد آورد که بگوید به رغم نداشتن حمایت قانون گذاران در مجلس عوام، باز هم به دنبال ادای احترام به نتیجه همه پرسی برگزیت بوده است.

در نتیجه، برگزاری رای عدم اعتماد به تنهایی نمی تواند مانع از وقوع برگزیت بدون توافق شود مگر اینکه اپوزیسیون از هم گسیخته و در هم شکسته بتوانند خیلی سریع یک نخست وزیر جدید منصوب کنند که لازمه آن کنار گذاشتن اختلافات و تدوین یک استراتژی منسجم خواهد بود. تعلیق پارلمان می تواند به اتحاد مخالفان کمک کند، اما برخی موانع همچنان باقی خواهند ماند. جرمی کوربین، رهبر حزب کارگر، اخیرا پیشنهاد داده که خودش به عنوان رهبر موقت دولت روی کار آید و پیش از برگزاری انتخابات سراسری از طرف اروپایی تمدید مهلت جدایی را خواستار شود. اما لیبرال دموکرات ها که یکی دیگر از گروه های مخالف برنامه های جانسون هستند، نمی خواهند که کوربین نخست وزیر شود. در مقابل، آنها پیشنهاد کرده اند که یک نامزد نخست وزیری که همه روی آن اجماع داشته باشند، باید کشور را در مسیر توافق با اتحادیه اروپا هدایت کند. قانونگذاران شورشی حزب محافظه کار که حمایتشان از رای عدم اعتمان به جانسون نقشی تعیین کننده در امور خواهد داشت نیز نخست وزیری کوربین را رد می کنند. با این حال، احزاب اپوزیسیون قبل از تعلیق پارلمان در 9 سپتامبر یا بلافاصله پس از آغاز به کار مجدد آن در 14 اکتبر فرصت اندکی برای حل و فصل مساله نخست وزیر موقت دارند.

پیامی به اتحادیه اروپا

در همین حال، تصمیم جانسون به تعلیق پارلمان را می توان اعمال فشار او بر بروکسل در رابطه با توافق خروج دانست چرا که این مساله تاکیدی بر افزایش احتمال یک برگزیت سخت است که به اقتصاد بلوک اروپایی آسیب خواهد رساند. هنوز هم یک توافق لحظه آخری بین لندن و بروکسل ممکن است. اما برای حصول چنین توافقی دو طرف باید بر سر یافتن راه حلی برای مشکل مرز ایرلند توافق کنند. با افزایش احتمال وقوع برگزیت سخت، این احتمال وجود دارد که جانسون به دنبال وادار کردن اتحادیه اروپا به عقب نشینی از موضع خود در رابطه با مرز ایرلند باشد؛ اما با توجه به اینکه بروکسل به وضوح نشان داده تمایلی به عقب نشینی ندارد، باید گفت که استراتژی جانسون به شدت خطرناک است و فضای مذاکره را به شدت محدود می کند.

منبع: استرتفور / مترجم: طلا تسلیمی