آغاز اجرای نقشه امارات برای جدایی جنوب یمن؟

دیپلماسی ایرانی: در تحولی نامنتظره «شورای انتقالی جنوب یمن» که خواستار جدایی جنوب یمن است فراخوان جشن انقلاب ۱۴ اکتوبر، سالروز آزادی جنوب یمن از استعمار بریتانیا در ۱۹۶۳، در سایه تنش ها در عدن لغو کرد.

به گزارش الجزیره، این شورا در بیانیه ای که روز جمعه (۱۲ اکتبر) منتشر کرد تأکید کرده که این تصمیم در پی شرایط معیشتی و انسانی دشواری گرفته شده که ملت بدان دچار است و از توده های هوادار خود خواسته به بیانیه های بعدی شورای محلی خود توجه کنند.

عدن این روزها شاهد تنش میان شورای انتقالی برخوردار از حمایت امارات متحده و حکومت «عبد ربه منصور هادی» است و گفته می شود که فراخوان این شورا به گرفتن مراکز اصلی حکومتی ازسوی هوادارانش و اشاره اش به جدایی از حکومت مرکزی به معنای تلاش این شورا برای انقلاب بر حکومت عبد ربه منصور هادی است.

هفته گذشته شورای انتقالی هوادارانش را به آنچه انتفاضه مردمی خوانده بود دعوت کرد و از آنان خواست که به زور ادارات دولتی را به دست گیرند.

تحرکات نظامی

بسیاری نگران اند که اوضاع در کشور به مرحله درگیری های نظامی میان این نیروها نیز بکشد، به خصوص که «عیدروس الزبیدی»، رئیس شورای انتقالی که تاکنون در ابوظبی به سر می برد اخیرا وارد عدن شده است و تحرکاتی نظامی ازسوی هواداران این شورا در اطرف فرودگاه بین المللی عدن مشاهده شده است. همچنین شاهدان عینی از رسیدن تانک های اماراتی به عدن خبر داده اند. همچنین این در جای جای شهر نیروهای نظامی تازه ای دیده می شوند که تابع شورای انتقالی هستند و نیروهای دیگری نیز در مراکز حساس مستقر شده اند.

از سوی دیگر نیروهای تابع دولت عبدربه منصور هادی در «محور بیحان» در استان «شبوه» با حضور سرلشکر مفرح بحیح مانوری با ۲۶ زرهی برگزار کرده و آمادگی کامل رزمی خود را اعلام کرده اند.

جدایی طلبان از تحرک گردان های نظامی تابع هادی از استان مأرب و انتقال آنها به عدن درصورت درگیری هرگونه نزاعی ابراز نگرانی کرده اند، به خصوص که فرماندهی منطقه چهارم نظامی در عدن نیز پایبندی خود به حکومت عبد ربه منصور هادی را اعلام کرده و تأکید کرده که با هرگونه خشونت و آشوبی برخورد قاطع خواهد کرد.

«علی الذهب»، کارشناس امور درگیری های مسلحانه، معتقد است که نیروهای وابسته به هادی در وضعیت بهتری هستند زیرا همه پیرامون عدن را در اختیار دارند اما به نظر وی این نیروها توان فیصله دادن به درگیری یا تغییر اوضاع کنونی را ندارد.

به نظر ذهب نیروهای شورای انتقالی به تنهایی وارد جنگ نخواهند شد و ممکن است اماراتی ها با هر بهانه ای که شده برای حمایت از آنها وارد عمل شوند.

این کارشناس یمنی بر آن است که نیروهای وابسته به سرتیپ «طارق عفاش» برادر «علی عبدالله صالح»، رئیس جمهور درگذشته یمن، که «پاسداران جمهوری» نامیده می شوند و آنان هم از حمایت امارات برخوردارند احتمالا در جنگ احتمالی نقش اساسی بر عهده بگیرند تا تغییرات اساسی در ساختار قدرت یمن ایجاد کنند و اینگونه نوبت به تقسیم غنایم میان هم پیمانان ابوظبی برسد.

دخالت عربستان سعودی

همزمان با این تشنجات امنیتی، سخن از دخالت احتمالی عربستان سعودی برای توقف هرگونه فعالیت نظامی در یمن نیز به گوش می رسد. دخالتی که به نظر «عبدالرقیب الهدیانی»، تحلیلگر سیاسی یمنی، با هدف توقف هرگونه تشنج یا تحرک نظامی از سوی نیروهای وابسته به امارات و بستن راه شورای انتقالی برای سلطه کامل بر عدن است. به نظر هدیان سلطه شورای انتقالی نتایج پرمخاطره ای خواهد داشت که چه بسا به استعفای عبد ربه منصور هادی نیز بینجامد و این ائتلاف عربستان ـ امارات را به تنگنای سختی خواهد انداخت.

اما به نظر الهدیانی سناریوی خطرناک تر تشنج میدانی در درگیری مسلحانه هم زمان با سالروز انقلاب ۱۴ اکتبر است.

نقشه نظامی یمن

نیروهای نظامی در عدن چند دسته اند: نخست نیروهای وابسته به دولت عبد ربه منصور هادی که نیروهای گارد ریاست جمهوری که چهار تیپ اند و در کنار چهار تیپ ارتش که در منطقه چهارم نظامی مستقرند.

مهم ترین نیروهای وابسته به عبد ربه منصور هادی در عدن تیپ چهارم به فرماندهی «مهران القباطی» است که در اواخر دسامبر گذشته وارد درگیری های خونینی با نیروهای شورای انتقالی شد؛ درگیری هایی که با دخالت عربستان سعودی متوقف شد.

دربرابر، نیروهای شورای انتقالی جنوبی که «نیروهای کمربند امنیتی» خوانده می شوند حدود ۱۰ هزار سربازند که «هانی بن بریک» سلفی فرماندهی آن را بر عهده دارد. این شخص پیش تر عضو دولت هادی بود اما به دستور وی برکنار و پرونده اش برای بررسی به دستگاه قضایی ارجاع داده شد.

یک تیپ نظامی هم در منطقه جبل حدید مستقر است با حدود ۱۵۰۰ سرباز که فرماندهی آن را سرلشکر عیدروس الزبیدی بر عهده دارد که پیشتر از سمت استانداری عدن برکنار شده بود.

میدل ایست نیوز / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11