جنگ با ایران قریب الوقوع نیست

دیپلماسی ایرانی: چرا ترامپ به ایران هشدار داده است مراقب باشد دچار "عواقبی که بر سر اندک کسانی در طول تاریخ آورده ایم" نشود.

در ساعات اولیه صبح دوشنبه، هر کسی که در توییتر دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، را دنبال می کند پیام تهدید آمیز او را دیده است.

ترامپ در پیام تهدید آمیزش که همه را با حروف بزرگ نوشته بود، هشداری جدی به حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، داد و او را از عواقب در افتادن با آمریکا ترساند.

او گفت: "هرگز دوباره آمریکا را تهدید نکن وگرنه دچار عواقبی خواهید شد که بر سر کمتر کسانی در طول تاریخ آورده ایم. ما دیگر آن کشوری نیستیم که حرف های جنون آمیز شما را در مورد خشونت و مرگ تحمل کنیم. حواست باشد!"

این پیام رئیس جمهور آمریکا، پاسخی بود به سخنان روز یکشنبه روحانی که به ترامپ هشدار داده بود که با "دم شیر" بازی نکند و اینکه "جنگ با ایران، مادر تمام جنگ ها خواهد بود."

این رد و بدل کردن تهدیدها، پس از ماه ها تنش بین این دو کشور اتفاق افتاد، اما این پیام ها نشان از افزایش جدی تنش ها و بدتر شدن روابط بین ایران و آمریکا داشتند.

توافق هسته ای از دست رفته

در سال 2015 ایران به همراه چندین کشور از جمله آمریکا توافقی برجسته را امضاء کردند که در آن جزئیات چارچوب توافق هسته ای ایران آمده بود.

بر اساس این توافق، در قبال عدم پیگیری ایران برای دستیابی به بمب هسته ای، تحریم ها برداشته شدند. آمریکا همچنین میلیاردها دلار از پول های بلوکه شده ایران را آزاد کرد.

در آن زمان، رئیس جمهور آمریکا، باراک اوباما گفت که توافقی تاریخی با ایران به دست آمده، که حاصل "ماه ها دیپلماسی اصولی و جدی بوده است."

در همین حال، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، گفت:" ما در گذشته بی اعتمادی متقابلی را بین دو کشور ایجاد کرده بودیم و من امیدوارم که برخی از این بی اعتمادی ها برطرف شود."

جامعه بین المللی، از جمله مقامات ارشد آمریکا، گفته اند که تهران در سال جاری به این توافق پایبند بوده است.

اما ترامپ مدام به این توافق، که سایر امضاء کنندگانش انگلیس، فرانسه، چین، روسیه و آلمان هستند، ایراد می گرفت. این توافق باب میل متحد آمریکا، اسرائیل، نیز نبود، اسرائیلی که مشمول برخورد مطلوب ترامپ از زمان رسیدن به قدرت شده است.

آمریکا به ایران به عنوان قدرتی که ثبات منطقه را بر هم می زند، نگاه می کند و اعتقاد دارد توافق هسته ای تنها باعث شده است ایران سیاست های خصمانه اش را در کشور هایی مانند سوریه جسورانه تر پیگیری کند. عربستان سعودی، متحد دیگر آمریکا نیز احساس خطر کرده بود.

در دیدار ماه آوریل، با امانوئل مکرون در کاخ سفید، ترامپ توافق هسته ای را "احمقانه" و "مضحک" خواند.

ماه مِی، ترامپ با درخواست متحدان اروپایی اش مخالفت کرد و آمریکا را از توافق هسته ای ایران بیرون کشید و متعهد شد که تحریم ها را دوباره علیه تهران اعمال خواهد کرد و گفت مردم ایران سزاوار حکومتی بهتر هستند.

ترامپ توافق هسته ای را "از پایبست ویران خواند" و گفت با متحدان آمریکا در منطقه مشورت کرده و به این نتیجه رسیده است که "نمی توان جلوی دستیابی ایران به بمب هسته ای را تحت این توافق، که ساختاری پوسیده دارد، گرفت."

واکنش ایران شدید بود. پرزیدنت روحانی خشمگین بود و ترامپ را متهم به راه اندازی "جنگ روانی" کرد.

افزایش تنش

در حالی که ترامپ در هفته های اخیر با جدال هایی مواجه شده بود – از جمله نشست با پوتین، جدا کردن خانواده ها از هم در مرز مکزیک و تهدید به جنگ تجاری با سایر کشور های جهان – تشدید تحریم ها علیه ایران، در مقایسه با سایر مسائل کمتر توجه عموم را به خودش جلب کرده است.

ترامپ و دولتش حتی به دنبال ایجاد ناآرامی در میان مردم ایران بودند و پومپئو، هفته ی گذشته از ایرانیان خارج از کشور خواست از اعتراضات ضد حکومتی مردم حمایت کنند.

پومپئو همچنین گفته است می خواهد از نوامبر جلوی کشورهای وارد کننده نفت ایران را بگیرد تا فشارهای اقتصادی بیشتری بر تهران وارد شود.

شاید اکنون تنش ها بین دو کشور در بالاترین سطح قرار داشته باشد اما ترامپ در دوران ریاست جمهوری اش، تغییر موضع های ناگهانی داده است.

هنوز یک سال نشده بود از اینکه کیم جونگ اون، رهبر کره ی شمالی، را "مرد موشکی" خوانده و اعلام کرده بود آمریکا آماده است تا کره ی شمالی را "کاملا نابود" کند، اما ترامپ با کیم دیدار کرد و ادعا کرد که جلوی فاجعه ی بالقوه هسته ای را گرفته است.

صحبت های این هفته روسای جمهور ایران و آمریکا، مطمئنا خبر از جنگی قریب الوقوع نمی دهد، اما قطعا نشان دهنده ی افزایش خصومت آمریکا در قبال ایران است.

منبع: ژورنال / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی / 33