در ستایش حذف کردن
نویسنده: امیر ناظمی، هیات علمی مرکز تحقیقات سیاست علمی
زیبایی مینیمال
«مردی به جرم اعتراض کردن، دستگیر شد. او را در آغل گوسفندان زندانی کردند تا از آنها یاد بگیرد که اعتراضی نداشته باشد! یک سال بعد او را به دار آویختند؛ زیرا گوسفندان دیگر شیر نمی‌دادند!»
این چندخط یک داستان است؛ یک «داستان کوتاه کوتاه» یا یک داستانک! داستانک‌ها نوعی از داستان‌ها هستند که شاخ‌وبرگ بیش از حدشان حذف شده تا لطافت و روح داستان از بین نرود. در داستانک هر چیزی که حذفش، به اصول کلی داستان آسیب نرساند؛ حذف می‌شود. آن‌قدر حذف می‌شود تا تنها آن چیزی که ضروری است باقی بماند.
ساده‌گرایی یا مینیمالیسم (Minimalism) بیش از هنر، یک نوع نگاه است که در آن سادگی، کم بودن و خالی بودن ستایش می‌شود. یک نقاشی ساده‌گرا تمامی حرفش را با کمترین ابزار، کمترین عناصر اجرا می‌کند. ساده‌گرایی نوعی مقابله بود با مصرف‌گرایی و با ابزارگرایی. نقاشی که دوست دارد از تمامی تکنیک‌ها استفاده کند، دیگر کارش زیبا نیست! حالا زیبایی دیگر در شلوغ‌کاری‌ها نیست، زیبایی در ساده‌گرایی و کوتاهی است!
کارآمدی مینیمال
ارثیه لهستان در دهه ۹۰ و پس از فروپاشی، تنها تورم، رکود و مشکلات فراوان اقتصادی بود. لهستان آن روزها از طریق برنامه‌ی اقتصاددانی به نام بالچروتیس (Balcerowicz) توانست از دردهای خودش بکاهد. برنامه‌ی اصلاحات اقتصادی او یک برنامه‌ی ساده‌گرایانه بود. برنامه‌ای که در آن در اوج بیکاری‌ها، از تعداد کارمندان دولت هم کاسته شد! یعنی دامن زدن به بیکاری گسترده! حدود ۱.۱ میلیون نفر از کارمندان دولتی حقوق خود را دریافت می‌کردند؛ اما در خانه می‌ماندند! او زمینه راه‌اندازی شرکت را ایجاد کرد و نتیجه آن شد که در ۳ سال ۶۰۰ هزار شرکت ایجاد شد! زیبایی مینیمالیستی او برخلاف توصیه ما بود که در دوران رکود، به بهانه‌های مختلفی استخدام را زیاد می‌کنیم!
در همان روزهایی که یوگسلاوی پس از کمونیسم درگیر جنگ، نسل‌کشی و نهایتا چندپارگی شد؛ لهستان زنده ماند و رشد کرد! روزهایی که هر استان یوگسلاوی یک کشور شد و با دیگری به جنگ پرداخت، لهستان کمتر آسیب دید!
لطفا تعطیل کنید
ما به هر دلیلی وارد دوران سخت اقتصادی شده‌ایم. برای عبور از این دوران سخت اما نسخه‌ی ما کمی ناامیدکننده است. در این روزها به موازات کابینه حداقل ۵ شورای زیر هم مشغول کار هستند:
- شورای عالی هماهنگی اقتصادی
- ستاد مقابله با تحریم
- ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی
- ستاد اقتصادی دولت
- ستاد اقتصاد کلان دولت
این شوراها و ستادها در کنار نهادهای زیر همگی متولی اقتصادند:
- شورای عالی اقتصاد
- وزارت اقتصاد
- بانک مرکزی
- سازمان برنامه
- معاونت اقتصادی رییس‌جمهور
- دستیار اقتصادی رییس‌جمهور
وجود این همه نهاد، یعنی انبوهی از راهکارها و دیدگاه‌های مختلف. راه‌های نجات متنوع هستند، اما برنامه‌های متناقض، خودش عامل شکست می‌شود.
ما به یک ساده‌گرایی نیاز داریم. این نقاشی دولت بیش از حد شلوغ است. لطفا تعدادی از آنها را تعطیل کنید! شاید نیاز به تنها یک راهبرد داریم؛ شاید کوچک شدن دولت باید از بالا آغاز شود! این موسیقی دولت زیبا نیست؛ چون شلوغ است! این همه ساز را نمی‌شود هماهنگ کرد! این همه آشفتگی نه زیباست، نه کارآمد! کمی خلوت‌تر کنید، هم کارآمدتر خواهد شد؛ هم زیباتر!
منبع: اکونومیست فارسی
نظر شما :