سود پوتین از تحریم ایران

مارک اِن کتس

دیپلماسی ایرانی: روسیه احتمالا بیشترین سود را از پافشاری دولت ترامپ بر این موضوع که سایر کشور ها (از جمله متحدان غربی آمریکا) باید واردات نفت از ایران را به صفر برسانند وگرنه مشمول تحریم های آمریکا خواهند شد، برده است.

هم در زمان جماهیر شوروی و هم در زمان پوتین، مسکو به دنبال اختلاف افکنی بین آمریکا و متحدان اروپایی اش بوده است. اقدامات ترامپ در قبال ایران (همچنین سایر اقداماتش)، دقیقا همین کار را کرده است. نه تنها بیشتر متحدان آمریکا در اروپا و خارج از خاورمیانه، همچنان از توافق هسته ای ایران حمایت می کنند، بلکه عصبانی هستند که ترامپ آن ها را تهدید به تحریم کرده است مگر اینکه از خروج اشتباه و غیر قانونی ترامپ از توافقی که ایران هنوز به آن پایبند است، تبعیت کنند.

علاوه بر این، اگر چه روسیه و ایران در مورد سوریه و سایر مسائل با یکدیگر همکاری داشته اند، اما هر دو صادر کننده ی نفت هستند و با یکدیگر رقابت می کنند. روسیه نیز مانند سایر صادر کنندگان نفت، از افزایش میزان صادرات نفت ایران به موجب لغو تحریم های اقتصادی که پیامد برجام بود، ناراحت بود . افزایش صادرات ایران موجب کاهش قیمت نفت شده بود. همچنین لغو تحریم های ایران همزمان با افزایش تحریم ها علیه روسیه، به خاطر اقداماتش در اوکراین، همزمان شده بود. اعمال فشار دولت ترامپ بر کشور های دیگر به منظور عدم واردات نفت از ایران، شرایط را برای روسیه بهتر کرده است، چون میزان صادرات نفت ایران را کاهش می دهد، موجب افزایش بهاء نفت می شود و روسیه را تبدیل به یک گزینه ی جذاب تر در تامین نفت برای کشورهایی می کند که آمریکا را در تحریم های علیه ایران (حتی با بی میلی) همراهی می کنند. و این روند، قطعا موجب سست شدن تحریم ها علیه روسیه خواهد شد.

همچنین مسکو، گرچه این مسئله را انکار کرده است، به همراه عربستان سعودی و امارات متحده، با درخواست ترامپ از اپک برای افزایش تولید (بجز در ایران) به منظور جلوگیری از افزایش بیش از حد قیمت ها، موافقت کرده است. این اقدام موجب خواهد شد تا پوتین مورد توجه ترامپ قرار گیرد و دید دولت ترامپ نسبت به پوتین به عنوان یک همراه، باعث تضعیف تحریم های اقتصادی علیه مسکو خواهد شد و البته موجب دلسردی آن کشور های اروپایی خواهد شد که بیش از همه نگران تهدید امنیتی از جانب شرق بودند.

اگر پوتین می خواست خودش به تنهایی رابطه ی آمریکا را با متحدان غربی اش تضعیف کند، میزان صادارت نفت روسیه را افزایش دهد و به ناگهان رابطه ی روسیه و آمریکا را بهبود ببخشد، شاید حتی یکی از این اهداف را هم نمی توانست برآورده سازد. اما اقدامات ترامپ هر سه هدف پوتین را برآورده ساخته است. چه دستاورد بزرگی!

هرچند برخی ممکن است اینگونه فکر نکنند، اما ترامپ احتمالا نمی خواسته با خروج از توافق هسته ای ایران، به نفع منافع روسیه کار کرده باشد و همچنین بگوید که متحدان غربی  آمریکا اگر تا اوایل ماه نوامبر واردات خود را از ایران متوقف نکنند مشمول تحریم خواهند شد.

در دوران پس از جنگ سرد، واشینگتن به طور همزمان پنج دشمن را پیش روی خود دید: چین، روسیه، کره ی شمالی، ایران و گروه های جهادی سنی مثل القاعده و داعش. واشینگتن باید از دوران ریاست جمهوری جورج دبلیو بوش یاد گرفته باشد که وقتی یک سری از دشمنان تضعیف می شوند، مانند طالبان و صدام حسین، بقیه قدرت می گیرند – که در این مورد ایران به ویژه قدرت گرفت. به همین شکل، تمرکز دولت ترامپ بر ایران، موجب قدرت گرفتن روسیه شده است. و اقدامت دولت ترامپ که باعث تضعیف روابط آمریکا با متحدان غربی اش شده است، سایر دشمن های آمریکا را قوی کرده است.  تا زمانی که این روند ادامه داشته باشد، پوتین بی شک ذی نفع خواهد بود.

منبع : لوبلاگ / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی/ 33