نمد برجام و کلاهی که بر سر لهستان می رود

لهستان که در رابطه خود با آمریکا، سازی مخالف با اتحادیه اروپا می زند؛ خروج واشنگتن از برجام را فرصتی یافته تا علاوه بر اثبات برادری خود به کاخ سفید، به بهانه 'میانجی گری' میان واشنگتن و بروکسل از اتحادیه اروپا امتیازگیری کند.

به گزارش ایرنا، 10 روزی از امضای دونالد ترامپ بر دستور خروج آمریکا از برجام و از سرگیری تحریم های ثانویه نگذشته بود که خبرگزاری رویترز اعلام کرد شرکت گاز دولتی پیجی نیگ (بزرگترین شرکت نفت و گاز لهستان) به دلیل واهمه از تحریم های آمریکا، فعالیت های خود را در ایران متوقف کرد.
'ماسیژ وژنیاک' معاون مدیرعامل این شرکت دولتی لهستان در این باره گفت: در مورد قراردادمان با ایران کار چندانی نمی توانیم انجام دهیم. تحریم ها هر لحظه ممکن است اعمال شوند و هیچ کس نمی خواهد خطر کند. شرکت های نفت و گاز هنگام حفاری و اکتشاف خطر می کنند اما وارد بازی سیاست نمی شوند.
شرکت مزبور در سال 95 تفاهمنامه ای را با ایران امضا کرد تا طی فرصت مطالعاتی 6 ماهه در میدان نفتی سومار اطلاعاتی کسب کند و نتایج آن را به شرکت ملی نفت ایران ارائه دهد. گر چه برخی از شرکت های مطرح اروپایی علیرغم حمایت دولتهایشان از تداوم کسب و کار در ایران عزم رفتن کرده اند، ولی این تنها لهستان است که دولت آن نیز با آمریکا همنوا شده است.
یاسک چاپوتوویچ (Jacek Czaputowicz) وزیر امور خارجه لهستان دوشنبه پیش که برای دیدار با همتای تازه کار آمریکایی اش به واشنگتن رفته بود، اعلام کرد که لهستان گرچه نگرانی های امنیتی و استراتژیکی آمریکا را درک می کند اما در کنار دیگر کشورهای اتحادیه اروپا می ایستد تا همراه با آنان در پی اقداماتی برای کاهش زیان های اقتصادی ناشی از خروج آمریکا از توافق هسته ای شود.
فردای این اظهار نظر، ماتئوش موراویتسکی (Mateusz Morawiecki) نخست وزیر لهستان گفت که ورشو می خواهد یک 'میانجی غیر رسمی' باشد و مواضع اعضای اتحادیه اروپا و مقامات آمریکایی را برای هر کدام از این دو طرف تبیین نماید.
این اظهار نظر مقام های ارشد لهستانی که کشورشان یکی از 28 عضو اتحادیه اروپا است، همزمان با اقدام های این اتحادیه در آغاز روند قانونی حمایت از فعالیت های اقتصادی و مالی ایران و اتحادیه اروپا اعلام می شود که فعال شدن قانون انسداد از جمله آنها است.
وزیر امور خارجه لهستان دیروز شنبه در سخنانی تازه علاوه بر تکرار ژست میانجیگرانه میان آمریکا و اروپا، نه تنها خواهان درک دغدغه های آمریکا شده بود بلکه اما و اگرهایی را نیز در مورد قانون انسداد اتحادیه اروپا مطرح کرد.
چاپوتوویچ گفت: لهستان هنوز تصمیمی برای حمایت از اجرای این قانون نگرفته است. این مسئله امکان دارد تصمیم گیری در این خصوص را پیچیده کند زیرا اتخاذ تصمیم در این زمینه مستلزم حمایت همه 28 عضو اتحادیه است.
به نظر می رسد لهستان با جانبداری از آمریکا در مسئله برجام قصد امتیازگیری از اتحادیه اروپا در مسائل درون اتحادیه و 'خطر روسیه' را دارد. از سال 2015 که حزب راستگرای «قانون و عدالت» به قدرت رسیده، لهستان به دلیل طیف وسیعی از مسائل از جمله حاکمیت قانون، سیاست انرژی و قطع درختان یک جنگل قدیمی با بروکسل درگیر بوده است.
چاپوتوویچ گفت که کشورهای عضو اتحادیه اروپا در گفت وگوهای خود در مورد ایران باید مسائل امنیتی گسترده تری را بررسی کنند که مسئله افزایش نفوذ روسیه در شرق اروپا یکی از آن موضوعات است. وی گفت: این مسائل شاید ارتباط مستقیمی با هم نداشته باشند اما این موضوعی است که باید حل شود.
فردا دوشنبه وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا در بروکسل تشکیل جلسه می دهند تا اوضاع برجام و راه های جبران خروج آمریکا را بررسی نمایند.
آیا روابط بروکسل – واشنگتن به گونه ای است که نقش میانجیگر را بر تابد؟ آیا لهستان با وجود مشکلات و مسائل حل ناشده خود با اتحادیه اروپا می تواند چنین نقشی را ایفا کند؟ برآیند نقش آفرینی ورشو در اجلاس فردا میانجیگرانه خواهد بود یا کارشکنانه؟ شاید پاسخ این پرسش ها پس از پایان اجلاس فردا مشخص شود.