اردوغان، موزه گردی آماتور

دیپلماسی ایرانی: جنگ و درگیری میان ترک ها و کشورهای جهان در اروپا و خاورمیانه تاریخی طولانی دارد. قصه های طولانی ای درباره اشغال بسیاری از کشورهای اروپایی و کشورهای عربی توسط ترکیه وجود دارد. دورانی که ترکیه صدها سال یونان را اشغال کرده بود و ارتشش به دست محمد فاتح روزگاری به دروازه های وین رسیده بود. ترکیه از زمان ورود سلطان سلیم اول بیش از 400 سال مصر را اشغال کرد. با وجود این هم جواری و دخالت تمدنی اروپا همچنان مخالف ورود ترکیه به اتحادیه اروپاست، با وجود این که عضوی از پیمان ناتو است و روابطی بسیار قوی با اروپای غربی دارد و همچنین میلیون ها نفر از اتباع ترک شهروند کشورهای آلمان و یونان و قبرس هستند.

امروزه به نظر می رسد که سلطان اردوغان دوباره رویای اشغالگری به سرش زده، و چون اروپا دروازه هایش را به رویش بسته و تا کنون مخالف عضویت آن در اتحادیه اروپا بوده، او با پرچم اسلام به سمت جهان عرب خیز برداشته است. جهان عربی که بدترین روزهایش را می گذراند.

عجیب نیست اگر ارتش ترکیه وارد اراضی سوریه می شود همان طور که قبل از آن وارد اراضی عراق شده بود. چند سال پیش جرات چنین کاری را نمی کرد اما حالا وضع به گونه ای شده است که به خود این جرات را می دهد. دیدگاه های روسیه و امریکا و ایران و کشورهای اروپایی نیز همگی او را ترغیب می کند که در اراضی عربی جولان دهد.

آخرین اظهاراتی که سلطان اردوغان بیان کرده درباره طمع های ترکیه در بهره برداری از گاز خاورمیانه ]در آب های دریای مدیترانه[ است، از آن جا که اختلافات قدیمی میان قبرس و ترکیه وجود دارد الآن صبحت از توافقی برای ترسیم مرزها میان مصر و قبرس به میان آمده است. واکنش وزارت امور خارجه مصر روشن و صریح بود، برای این که توافقی از چند سال پیش در سازمان ملل به دست آمده بود و این دو کشور حقوقی را تعریف کرده اند که مراعات حقوق همه طرف ها را می کند.

به نظر می رسد که سلطان اردوغان پاسخی از اروپایی ها دریافت نکرده است تا شریکی برای آنها باشد، برای همین سرش را چرخانده است تا رویاهای امپراطوری عثمانی را در جای دیگر دنبال کند، و نمی دانم آیا تاریخ را خوب به یاد دارد و آیا همچنان ابراهیم پاشای مصری را به یاد می آورد، همان ابراهیم پاشایی که مصری نبود اما ترک ها این لقب را به او دادند؟ او پسر بزرگ محمد علی پاشا، مشهورترین حاکم مصر بود. آیا تاریخ دوباره تکرار می شود یا این که بعضی حکام می خواهند نقش هایی را بازی کنند که نه وقتش است و نه زمانش.

کشور عثمانی مثل یک مرد بیمار ده ها سال پیش با یک غرور و سرافندگی در وضعیت بسیار ناراحت کننده ای به پایان رسید، اما به نظر می رسد که سلطان اردوغان هنوز موزه گردی آماتور است.  

منبع: الاهرام / تحریریه دیپلماسی ایرانی/11

انتشار اولیه: چهارشنبه 25 بهمن 1396 / انتشار مجدد: چهارشنبه 9 اسفند 1396