آتشی که نواز شریف برافروخت، دامن خودش را گرفت

 حسین طوری، مدیر رادیو پشتو

دیپلماسی ایرانی: نواز شریف چند روز بعد از سلب صلاحیت و برکناری از سمت نخست وزیری، همراه با یک کاروان از هواداران خود از اسلام آباد تا لاهور راهپیمایی را آغاز کرد و طی چهار روز به لاهور رسید. نواز شریف در سفر چهار روزه بین اسلام آباد و لاهور در نقاط مختلف مسیر به ایراد سخنرانی پرداخت و دیوان عالی را مورد انتقاد قرار می داد و ضمن خطاب به هواداران خود می گفت: «منتخب 200 میلیون را چند نفر در یک روز برکنار و روانه خانه کردند.» نخست وزیرسابق پاکستان که در طول مسیر سعی می کرد خود را به عنوان قائد یا رهبر مردم تلقی کند، نوید انقلاب را نیز به مردم می داد. او در لاهور در سخنرانی خود در چهارراه داتا دربار در این شهر گفت، برنامه آینده خود را در تاریخ 14 اوت که روز استقلال پاکستان است، اعلام خواهم کرد.

نواز شریف که از سوی دیوان عالی پاکستان در پرونده اختلاس مالی مربوط به قضیه اوراق پاناما بر اساس گزارش کمیته ویژه با استفاده از ماده 62 قانون اساسی سلب صلاحیت و از نخست وزیری برکنار شد، اگرچه ظاهر امر تصمیم دیوان عالی را قبول کرد، ولی قلبا آن را نپذیرفت و گفت این تصمیم برای مردم قابل قبول نیست. به گفته او چطور ممکن است که منتخب 200 میلیون نفر را 5 نفر از کار برکنار کنند و با وجود اینکه حکومت حزب مسلم لیگ شاخه نواز شریف همچنان ادامه دارد و خاقان عباسی، نخست وزیر جدید از حزب مسلم لیگ که معرف خود نواز شریف است، همچنان به روند کار ادامه می دهد.

گرچه به نظر می رسد نواز شریف دیوان عالی را بیشتر مورد انتقاد قرار می دهد ولی در حقیقت منظور او ارتش است و در لفافه می گوید: «این ارتش است که هر دفعه مانع ادامه حکومت او می شود.» اکنون که نواز شریف بار دیگر نخست وزیری را از دست داده است، در طول مسیر راهپیمایی حرف از دموکراسی و نقش مردم در حاکمیت می زند و می گوید: نباید دیگر ادارات، قوه قضائیه و ارتش در حاکمیت و امور دولت دخالت کنند. نواز شریف در حالی حرف از نقش مردم و دموکراسی و حکومت قانون می زند، که او خودش دست پرورده ارتش است. بهترین نمونه حکومت مردمی در پاکستان در زمان ذوالفقار علی بوتو بود که آمریکا و ژنرال ضیاء الحق دست به دست هم دادند و او را نه فقط از قدرت برکنار، بلکه در یک پرونده جعلی اعدامش کردند و نواز شریف زیر سایه همان دیکتاتور ژنرال ضیاء الحق پرورش یافت و سیاست را آغاز کرد. او بعد از ذوالفقار علی بوتو نیز هر گاه حزب او یعنی حزب مردم برای احیای دموکراسی گام برداشته نواز شریف با کمک ارتش تحریک و موانعی جلوی حزب مردم ایجاد کرد.

در نخستین حکومت خانم بی نظیر بوتو این نواز شریف بود که همیشه برای او مشکلات ایجاد می کرد، حتی از طریق برخی افراد رکیک ترین ناسزاها  را نثار خانم بی نظیر بوتو می کرد. همچنین در زمان آصف علی زرداری نیز با این که با حزب مردم معاهده کرده بود که دیگر در چارچوب قانون به سیاست ادامه خواهد داد ولی در عمل دیده شد که بدترین موانع را با کمک ارتش جلوی آصف علی زرداری ایجاد کرد و حتی هنگام آوردن متمم هجدهم در قانون اساسی که حکومت حزب مردم خواستار حذف ماده 62 از قانون اساسی شد، همین نواز شریف گفت ماده 62 قانون اساسی خط قرمز حزب مسلم لیگ است. حال امروز خود او (نواز شریف) با استفاده از همین ماده 62 سلب صلاحیت و از نخست وزیری برکنار شد و اکنون به اشتباه خود اعتراف می کند.

زمانی خانم بی نظیر بوتو می گفت: «پدرش ذوالفقار علی بوتو با دستور ژنرال ضیاء الحق از سوی دیوان عالی اعدام شد.» نواز شریف خانم بوتو را به اهانت به دیوان عالی متهم می کرد. ولی امروز همان دیوان عالی را خود نواز شریف مورد انتقاد قرار می دهد و می گوید که علیه او یک توطئه کرده و به گفته خودش، او  هیچ خلافی مرتکب نشده است. اکنون او خواهان حاکمیت قانون در کشور است. در حالی که به گفته اعتزاز حسن، عضو مجلس سنای پاکستان و از رهبران حزب مردم، نواز شریف که امروز حرف از توطئه علیه خود می زند، شش بار با دیوان عالی و ارتش همراه شد و علیه نخست وزیران و رؤسای جمهور توطئه کرده است. اکنون این پرسش مطرح است که چرا نواز شریف شدیدا معترض و دست به یک انتحار سیاسی زده و در مقابل هیئت حاکمه اصلی پاکستان که ارتش در راس آن است قرار گرفت؟ 

به گفته کارشناسان، این تلاش ها و اعتراضات شدید و راهپیمایی ها در حقیقت برای فرار از پرونده های اختلاس مالی بوده که قرار است در دادگاه احتساب مجددا بررسی شود که در این زمینه اداره احتساب ملی پاکستان جلد دهم گزارش نهایی کمیته ویژه تحقیقاتی در قضیه اوراق پاناما را نیز از دیوان عالی خواستار شده است تا با ارائه به دادگاه احتساب پرونده نواز شریف و فرزندانش و اسحاق دار، وزیر دارائی پاکستان مجددا در این دادگاه بررسی شود.

گفتنی است 9 جلسه از گزارش تحقیقات به عمل آمده توسط کمیته ویژه از سوی دیوان عالی به اداره احتساب ملی ارائه شده بود ولی جلد دهم که مربوط به معاملات و همکاری های نواز شریف و فرزندانش با دیگر کشورها بود را ارائه نکرده بود. البته چند صفحه از جلد دهم را به وکیل مدافع نواز شریف نشان داده بودند. اکنون اگر دادگاه احتساب کل پرونده و گزارش کمیته ویژه را دقیق بررسی کند، ممکن است نواز شریف، فرزندانش و دیگر همکارانش به زندان بروند.

به گفته کارشناسان نواز شریف برای فرار از موارد اصلی پرونده اختلاس مالی این غوغای راهپیمایی را به راه انداخته است. در مقابل عده ای دیگر از کارشناسان می گویند: «او بخاطر انتقادات اش از دخالت ارتش در امور دولت و همچنین حمایت ارتش از گروه های افراطی و تروریستی با دستور پشت پرده ارتش سلب صلاحیت واز نخست وزیری برکنار شده است.»

انتشار اولیه: یکشنبه 22 مرداد 1396 / انتشار مجدد: شنبه 4 شهریور 1396