رهبران کشورهای خارجی گیج شده‌اند

نویسنده: نهال توسی

دیپلماسی ایرانی: در اینجا چند پیام سریع که دیپلمات های خارجی ساکن واشینگتن می توانند با آن دیدگاه های جهانی دولت ترامپ را برای هم قطاران خود در کشورشان توضیح دهند بر می شماریم:

ایالات متحده به دنبال ساقط کردن رژیم کره شمالی نیست، اما همه گزینه ها روی میز است، صرفا برای ثبت، احتمال بالا و قوی وجود دارد که جنگی " خیلی بزرگ" بین دو کشور به راه بیفتد.

پایان دادن به حکمرانی بشار اسد در سوریه اولویت ایالات متحده نیست. به استثنای زمانی که اولویتی در کار باشد، برای نمونه از سلاح شیمبایی استفاده شود. اما نابودی داعش همچنان اولویت مهم تری است.

دولت ترامپ به توافق هسته ای با ایران پایبند است، ایران هم در آن سو به توافق پایبند است. اما این توافق که در دوران پرزیدنت باراک اوباما حاصل شده آشکارا فاقد ابعاد حماسی است.

پرزیدنت دونالد ترامپ ۱۰۰ روز حضور در دولت را پشت سر گذاشته و دولت وی همچنان در تقلا است تا دیدگاه های خود در سیاست خارجی را به شیوه ای شفاف و بدون تناقض تبیین کند.

پیام های متناقض اغلب از مراکز متعدد قدرت در دولت سرچشمه می گیرد، از جمله رکس تیلرسون وزیر خارجه، نیکی هیلی سفیر ایالات متحده در سازمان ملل و رئیس جمهور همیشه دمدمی مزاج. همه این ها باعث شده مقامات سیاست خارجی همیشه گیج باشند که دولت جدید واقعا به چه چیزی باور دارد.

یک دیپلمات اروپایی به پولیتکو می گوید:" این موضوع چالش برانگیز است، احساس می کنم در مقابل یک نوجوان قرار دارم. قبلا احساس می کردم کودکی شیرخواره است و امیدوار هستیم (سیاست خارجی دولت ترامپ) بزرگتر شود و خیلی زود به بلوغ همراه با مسئولیت پذیری برسد."

ویکتوریا کوتز، از دستیاران ارشد شورای امنیت ملی می گوید رئیس جمهور کابینه خود را تشویق می کند تا حرف هایش را علنی بزند حتی اگر کاملا با هم سازگار نباشد چرا که " این طور نیست که او بخواهد تنها صدای موجود باشد."

در همین حال کوتز می افزاید رهبران کشورهای خارجی که به دنبال شفافیت هستند می توانند مستقیما به ترامپ مراجعه کنند. او توضیح می دهد که " رئیس جمهور زمان قابل توجهی را برای رهبران خارجی اختصاص داده است – در این سطح شمار زیادی از آن ها با خیال کاملا راحت با ترامپ تماس می گیرند. پس این ایده که جهان به تماشای سردرگمی وی نشسته، دقیق نیست."

برای هفته ها، دو همسایه ایالات متحده خیال می کردند ترامپ قصد دارد در خصوص توافق تجارت آزاد در آمریکای شمالی مجددا مذاکره کند، اما ناگهان چهارشنبه گذشته این خبر به بیرون درز کرد که شاید ترامپ کلا از این معاهده خارج شود، گامی که ظاهرا با فشار بخش های ملی گرای کاخ سفید برداشته می شود. پس از تماس تلفنی با همتایان مکزیکی و کانادایی، ترامپ نظرش در خصوص خروج از این معاهده را عوض کرد.

یک مقام دولت مکزیک روز پنجشنبه به پولیتیکو گفت:" شما برنامه ریزی می کنید و آماده می شوید و ناگهان اتفاقی مانند دیروز رخ می دهد، و شما باید یک قدم عقب روید و باقی بازیگران را بسیج کنید تا به جایی که می خواستید باشید بازگردید." وی با اوقات تلخی می گوید:" ما سعی می کنیم هر روز توازن ظریفی را حفظ کنیم و بر اساس آنچه برایمان اهمیت دارد به پیش رویم و بعد بر اساس آنچه در ایالات متحده رخ می دهد با واقعیت ها سر و کله بزنیم."

قانونگذاران آمریکایی و همچنین کارمندان دولت فدرال که وظیفه شان انجام دستورات ترامپ است در خصوص پیام های متناقض دولت دغدغه مشترک دارند. یک مقام ایالات متحده آشنا با مسائل آمریکای لاتین در پاسخ به این سوال که آیا تجدیدنظر رئیس جمهور در خصوص نفتا (معاهده تجارت آزاد آمریکای شمالی) برای زیردست های او غافلگیرکننده بوده، می گوید:" بله و خیر. بله غافلگیر شدیم چرا که فکر می کردیم در مسیر مذاکرات مجدد قرار داریم، خیر به این دلیل که فکر می کنم داریم ظرفیت غافلگیر شدن را از دست می دهیم."

ترامپ و تیم وی در خصوص بسیاری از مسائل خاموش مانده اند و دولت های خارجی در خصوص مواضع آمریکا در بی خبری قرار گرفته اند.

ریچارد بوچر، دیپلمات سابق ایالات متحده که هم در دولت های دموکرات و هم دولت های جمهوری خواه خدمت کرده است در این خصوص می گوید:" (در خصوص) ایران؟ بله، زیاد حرف زده اند، اما آیا چیزی در خصوص آفریقا هم گفته شده است؟ " مردم بیشتر و بیشتر غیبت ایالات متحده، و صدای ایالات متحده را احساس می کنند. آن ها فقط راه خودشان را می روند و کار خودشان را می کنند."

در مسائل دیگر هم، دولت در اثرگذاری کند بوده است، جاهایی هم که می خواهد اثرگذاری کند آن قدر کم رمق حرف زده که کشورهای دیگر روند را در دست گرفته اند.

یک دیپلمات آسیایی می گوید دست کم تاکنون، مشخص بوده که سیاست خارجی ایالات متحده بیش از آنکه توسط وزارت خارجه پیش رود توسط کاخ سفید تعیین می شود. با این حال وی در خصوص پیام های ظاهرا ضد و نقیض دولت با اغماض سخن می گوید و تاکید دارد که برای اظهارنظر در خصوص این موضوع زود است. او می گوید:" ممکن است تفاوت هایی در واژه ها باشد؛ اما لازم نیست وارد بحث های علم لغت شناسی شویم. معانی عمیق تر و کنش ها است که اهمیت دارد. هر دیپلمات کهنه کاری می کوشد به ژرفای مسائل نگاه کند."

منبع: پولتیکو / ترجمه تحریریه دیپلماسی ایرانی /۳۳