بهانه انگلیس این است که ایران اورانیوم نیاز ندارد

رییس سازمان انرژی اتمی از رونمایی شتابگر پرسرعت و دستگاه جداسازی سنگ های معدن در روز ملی فناوری هسته ای خبر داد.

به گزارش ایسنا، علی اکبر صالحی در سخنانی در برنامه نگاه یک، افزود: این سه پروژه مهم را آقای روحانی به طور مستقیم از طریق ویدیو کنفرانس افتتاح خواهند کرد.

وی همچنین گفت: روز یکشنبه (20 فروردین) از حدود ۴۰ دستاورد صنعت هسته ای در حوزه های مختلف رونمایی می شود. از سری ریزدستاوردها در صنعت هسته ای، ما توفیقات زیادی داشته ایم که در این روز نمایش داده خواهد شد.

رییس سازمان انرژی اتمی ادامه داد: تأمین تجهیزات پیشرفته ای در صنعت تحت عنوان سانتریفیوژ "سنگ" از سوی سازمان انرژی اتمی انجام گرفته است و پروژه دیگر مربوط به بهینه سازی سوخت راکتور تهران است که از آنها هم رونمایی می شود. در پروژه بهینه سازی سوخت طراحی سوخت عوض می شود و این سوخت می تواند شار نوترونی را بالا ببرد و این امکان را فراهم کند که دست به آزمایش های جدید بزنیم و بسیاری از کارها در زمان کمتری انجام می شود.

وی در ادامه با اشاره به بخش استخراج و اکتشاف در صنعت هسته ای گفت: اگر مواد اولیه را نداشته باشیم، صنعت هسته ای فلج خواهد شد و عمده ترین کار و تلاش ما برای تولید اورانیوم طبیعی در کشور است و تا به اندازه نیازمان اورانیوم تولید نکنیم، همواره در فشار بین المللی خواهیم بود. تا قبل از برجام نمی توانستیم اورانیوم یا همان کیک زرد را وارد کنیم و الان در یک سال گذشته حدود ۳۶۰ تن اورانیوم وارد کردیم؛ یعنی به اندازه ۶۰ درصدی که در طول تاریخ وارد کرده بودیم، در عرض یک سال آن را وارد کشور کردیم.

صالحی درباره خرید اورانیوم از قزاقستان و ممانعت انگلیس از انجام این تفاهم گفت: ما در فرانکفورت چند ماه پیش تفاهم کردیم که این میزان را خریداری کنیم اما به انتخابات در آمریکا برخورد کردیم و انگلیس با وجود موافقت اولیه در لحظه آخر مخالفت کرد و بهانه شان این است که می گویند ایران نیاز ندارد اما این چیزی نیست که ما آن را قبول داشته باشیم. یک راکتور هزار مگاواتی حدود ۲۰۰ تن اورانیوم برای تولید سوختش نیاز دارد؛ بنابراین ذخایر اورانیوم ما علاوه بر ۵۵۰ و ۳۶۰ تن چندان قابل توجه نیست که بگوییم این  مقدار کافی است.

وی ادامه داد: ما توانستیم با تمام پیچیدگی ها ۳۶۰ تن وارد کنیم و موضوع خرید ۹۵۰ تن از سوی وزارت خارجه در حال پیگیری است و نمی توانند این مساله را نادیده بگیرند. در کمیته خرید ما نیازهایمان را مطرح می کنیم و البته این طور نیست که هر چه مطرح می شود، از سوی ۵+۱ مورد موافقت قرار گیرد؛ هر چند که اگر آنها حسن نیت داشته باشند، با توجه به نیاز کشور که سه نیروگاه هزار مگاواتی در افق ده ساله مد نظر دارد، منطقی است.

رییس سازمان انرژی اتمی تصریح کرد: تا وقتی اتکای به خود را به طرف مقابل نشان ندهیم، همچنان دنبال فشار به ما هستند. آنها اگر می توانستند صنعت هسته ای ایران را متوقف کنند، این کار را می کردند اما دیدند که نمی توانند. مقام معظم رهبری در سال ۸۸ روی بحث تأمین مواد اولیه در داخل تاکید کردند و اکتشاف هوایی را انجام دادیم و نزدیک به ۷۰ درصد مساحت کشور رصد شده و بخش های امیدبخش شناسایی شده است. اقدامات ما از سال ۸۸ تاکنون خوشبختانه نشان می دهد کشور ما برخلاف تصوری که داشتیم که کشوری غنی نیستیم، باید بگویم که کشور فقیر نیستیم و تا سال های آینده قادر هستیم نیازهای خود را تأمین کنیم. در معدن گچین بیشترین تولید سالانه ۱۰ تن بود و در حدود ۱۵ سال گذشته حدود ۱۰۰ تن در کشور تولید و استخراج کردیم اما فقط امسال این میزان به حدود ۴۰ تن می رسد و ان شاءالله در سال های آینده خوداتکا خواهیم شد.

صالحی درباره سوخت راکتور تهران اظهار کرد: هر ماه پنج کیلو از سوخت ۲۰ درصد را به مجتمع سوخت تبدیل می کنیم و این کار توسط متخصصان خودمان انجام می شود.

معاون رییس جمهور با اشاره به برخی انتقادها مبنی بر این که گفته می شود روند فعالیت ها کند شده است، گفت: عزیزانی که ابهام دارند بیایند و از نزدیک ببینند که کارها به خوبی جلو می رود و اکنون تحقیق و توسعه به خوبی پیش می رود؛ از جمله در رابطه با سانتریفیوژ IR-۸ که تزریق گاز به آن بسیار خوب پیش رفته است. الان روی نسل های مختلف از سانتریفیوژ در حال کار هستیم اما تا نهایی کردن این ماشین ها حداقل هشت سال زمان نیاز دارد. برای رساندن ماشین IR-۸ به مرحله تولید و ساخت بر اساس برجام می توان طی ۱۰ سال یک زنجیره ۸۰ تایی را بسازیم. حتی اگر برجام هم نبود، برای رساندن این ماشین به مرحله تولید به زمان نیاز داشتیم؛ چراکه ماشین گران قیمتی است و باید تمامی نقاط قوت و ضعف آن شناسایی شود.

وی درباره پروژه ایتر گفت: بر اساس برجام ایران می تواند عضو ایتر باشد و در حال حاضر تقاضای عضویت وابسته را داده ایم و آنها در حال بررسی روند عضویت ایران در ایتر هستند.

صالحی در پاسخ به این پرسش که آیا عضویت ایران در ایتر با سنگ اندازی مواجه است، گفت: ما داریم به جد کار را دنبال می کنیم. تفاهم نامه امضا شده است و در چارچوب برجام است و باید به طور منطقی کارها پیش رود.

این مقام ارشد هسته ای کشور گفت: ما این بار اگر بخواهیم برگردیم، شرایط متفاوتی خواهیم داشت. اکنون زیرساخت لازم برای IR-۲  و IR-۴ را داریم ولی IR-۸  باید مراحلش طی شود. ما الان هم می توانیم IR-۸ را تولید کنیم اما مشکل نسل اول سانتریفیوژها را پیدا می کند. ما نمی خواهیم ماشینی را تولید کنیم که روند فعالیتش با تخریب گسترده روبرو شود. ما در طی یک سال و نیم می توانیم به صد هزار سو برسیم و این بر اساس واقعیت هاست. نیکی هیلی گفته بود که هیچ غروبی برای برنامه هسته ای ایران در برجام دیده نشده است و امروز با جرأت می توانیم بگوییم که صنعت هسته ای ایران با قدرت و قوت جلو می رود.

وی ادامه داد: اما روند کار بر اساس هزینه-فایده است و باید تجاری سازی را در این صنعت مدنظر قرار دهیم. ما می خواهیم برق هسته ای تولید کنیم که برای مردم قیمتی مناسب داشته باشد. به لطف خدا وقتی زمانش برسد، خبرهای خوبی برای ملت خواهیم داشت. ما در روند اکتشاف نه فقط مواد پرتوزا، بلکه مواد معدنی دیگری کشف کردیم که بسیار قابل توجه و مهم است.

صالحی در پاسخ به این پرسش که واقعا ایران برای بازگشت پذیری در هر شرایطی آماده است، تاکید کرد: بازگشت پذیری ما به گونه ای خواهد بود که آنها (۱+۵) متحیر خواهند شد.

وی در عین حال خاطرنشان کرد: کمیته نظارت بر برجام درباره نقض عهد طرف مقابل در برجام تصمیم گیرنده است و هر وقت آنها تصمیم بگیرند، ما بر اساس همان عمل می کنیم.

رییس سازمان انرژی اتمی درباره روند طراحی و ساخت پیشران های هسته ای نیز اظهار کرد: گزارش اولیه درباره ساخت و طراحی پیشران های هسته ای را زودتر از موعد به دفتر رهبری و رییس جمهور ارائه کردیم و امکان سنجی ها را به تفسیر بیان کردیم. این پروژه ای سنگین و هزینه بر است و با جدیت روی آن کار می کنیم. برای اولین بار است که اعلام می کنم، چند هفته پیش به مقامات ارشد کشور این گزارش را ارائه کردیم و جزئیات راکتورهایی که قرار است در کشتی ها و پیشران ها قرار گیرند، به تفصیل بیان شده است.

وی تاکید کرد: امکان عملیاتی کردن پروژه ساخت پیشران های هسته ای را داریم. ما در حال طراحی راکتورها هستیم و بر روی تاسیسات جانبی کار می کنیم. ما در این زمینه کمیته ای داریم که روند در آن دنبال می شود. ما با این فرض جلو می رویم که پروژه عملیاتی می شود.

رییس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این پرسش که چرا کشورهای قدرتمند واکنش خاصی نسبت به پروژه ساخت پیشران های هسته ای از سوی ایران نشان ندادند، با بیان این که این پروژه خلاف برجام نیست، گفت: سوخت این پیشران ها اگر بالای ۳.۶۷ نباشد، مشکلی ندارد. اگر غنای ۲۰ درصد باشد، در مدت اجرای برجام نمی توانیم تولید کنیم اما بر اساس برجام برای مصارفی از جمله استفاده در راکتور تهران، اگر نیاز داشته باشیم باید آن را تأمین کنند. با این حال، سوخت برای پیشران با غناهای متفاوت است و بستگی دارد پیشنهاددهنده چه غنایی بخواهد. نیروی دریایی برای زیردریایی های خود هر ۴۰ روز سوخت گیری می کند اما ممکن است برای پیشران هسته ای بگویند هر یک سال یا دو سال یک بار سوخت گیری کنند؛ ضمن این که بر اساس اندازه کشتی ها سوخت ها متفاوت است اما در حال حاضر در کشور زیردریایی که بتواند با حداقل غنا حرکت کند، نداریم.

وی گفت: ساخت پیشران هسته ای از نظر فنی مساله ای ندارد ولی این پیشران ها در هر حال از آنجایی که استفاده دوگانه نظامی و تجاری دارند، مورد توجه هستند و جنبه نظامی آن بسیار مهم است.

رییس سازمان انرژی اتمی درباره اقداماتی که ایران نمی تواند در حوزه هسته ای در چارچوب برجام انجام دهد، با بیان این که "ما هر کاری که بخواهیم، می توانیم انجام دهیم"، افزود: البته تا ده سال آینده دو کار نمی توانیم انجام دهیم؛ یکی تولید فلز اورانیوم است که البته در گذشته این کار را یک بار انجام دادیم اما چون عمدتا برای مصارف نظامی است، برای ما مصرف ندارد. البته فلز اورانیوم به عنوان محافظ هم استفاده می شود. فلز پلوتونیوم هم مورد دیگر است. این دو مورد از آنجایی پذیرفته شد که به آنها و مصرفشان در کشور نیاز نداریم.

صالحی درباره همکاری هسته ای با مجارستان و ساخت راکتورهای کوچک اظهار کرد: راکتورهای کوچک آب زیاد نیاز ندارد و انتقال برق آسان تر است و بسیار ارزان تر تمام می شود. ما به زودی کار با مجارستان را شروع می کنیم و کار طراحی راکتورهای کوچک افق ۱۰ ساله دارد.

وی با بیان این که بعد از برجام عضو یورواتم شدیم، گفت: ما با چک، مجارستان، اسلوواکی و فرانسه تفاهم های خوبی داریم که تأسیس مرکزی در غرب آسیا نمونه ای از آن است؛ مرکزی که تست های مربوط به "استرس تست" در آن انجام می شود و هزینه حدود ۵ میلیون یورو دارد و قرارداد آن امضا شده است.

معاون رییس جمهور درباره راکتور اراک و بازطراحی آن گفت: طراحی پایه در حال اتمام است و طراحی تفصیلی در حال انجام است. برجام این حسن را داشت که بتوانیم طراحی هایی که خودمان انجام می دهیم را در اختیار آنها قرار می دهیم و آنها ایرادهای آن را برطرف و مهر تایید بر آن خواهند زد و این مهر تایید از سوی چند کشور پیشرفته برای ما مهم است. این مهر تایید از نظر فنی است. قرار گرفتن جزئیات و نقشه های طراحی راکتور اراک در اختیار کشورهای دیگر موضوعی عادی است.

وی تاکید کرد که روند مذاکرات بازطراحی اراک به خوبی پیش می رود.

صالحی همچنین اظهار کرد: قراردادی که قرار بود با چین امضا کنیم، مشکلی داشت و چند ماه است امضا نشده است. بحث مالی بود که در حال حل شدن است. فکر می کنم ظرف هفته های آینده قرارداد مذکور نهایی شود.

رییس سازمان انرژی اتمی درباره روند ساخت بیمارستان هسته ای گفت: در غرب آسیا این بیمارستان بی نظیر خواهد بود و قراردادش امضا شده است و ظرف چند هفته آینده طرف اتریشی برای کلنگ زنی به ایران می آید. این پروژه تحولی اساسی در تجهیزات پزشکی ایجاد می کند و هدیه سازمان انرژی اتمی به ملت ایران است. از وقتی کار عملیاتی شود، چهار سال طول می کشد تا این بیمارستان ساخته شود.

وی ادامه داد: در رادیودارو یک پروژه بزرگ را شروع کردیم. از صندوق توسعه ملی وام 60 میلیون دلاری می گیریم و این وام صرف ایجاد تاسیسات عظیم در تهران تحت عنوان جی ام پی می شود. این پروژه چهار الی پنج سال طول می کشد.

صالحی گفت: اکنون به چندین کشور رادیودارو صادر می کنیم و وقتی جی ام پی ما تکمیل شود، می توانیم به کل دنیا رادیودارو صادر کنیم.

معاون رییس جمهور در پایان اظهار کرد: تاریخ در آینده درباره آنچه در صنعت هسته ای اتفاق افتاد، شهادت خواهد داد. با جرأت می توان گفت که صنعت هسته ای روی ریل خود قرار دارد و کار به خوبی جلو می رود.