ادعای عربستان درباره پیشرفت در مذاکرات با ایران

عربستان سعودی از پیشرفت در مذاکرات برای حل مشکلات سفر زائران ایرانی به حج خبر داده است.

به گزارش بی بی سی، حسین شریف، معاون وزارت حج عربستان سعودی، گفته است که گفتگو با هیئت اعزامی ایرانی جهت رفع مشکلات اعزام زائران به مراسم حج امسال "مثبت" بوده است. هیئت اعزامی جمهوری اسلامی به ریاست سعید اوحدی، رئیس سازمان حج و زیارت جمهوری اسلامی، به منظور ادامه تلاش برای حل موانع سفر زائران ایران به حج روز سه شنبه وارد عربستان شد.

معاون وزارت حج سعودی پس از گفتگو با این هیئت اظهار داشت که دو طرف "ترتیبات و همچنین سازماندهی و خدمات لازم" برای حجاج ایرانی را مورد بررسی قرار دادند و افزود: "استفاده از ویزای الکترونیکی که قابل چاپ است" در این مذاکرات مطرح شد. محل صدور ویزا یکی از موارد اختلاف نظر بین عربستان سعودی و جمهوری اسلامی بوده است.

حسین شریف به خبرنگاران گفت که امکان دارد در پایان دور جاری مذاکرات، دو طرف توافقنامه ای را در این زمینه امضا کنند و احتمال دارد که امضای توافقنامه در روز پنجشنبه صورت گیرد. او در مورد سایر جنبه های اختلاف نظر بین مقامات ایران و عربستان از جمله در زمینه نحوه انتقال زائران اظهار نظری نکرد اما برخی منابع خبری به نقل از او گزارش کرده اند که در مورد جزئیات مربوط به انتقال زائران، سازمان هواپیمایی سعودی تصمیم خواهد گرفت.

به گفته مقامات ایران، در سال های قبل، خطوط هوایی ایران و عربستان به صورت ۵۰-۵۰ جابجایی زائران را برعهده می گرفتند و ایران خواستار همین ترتیبات در سال جاری است اما عربستان سعودی که پروازهای خطوط هوایی آن کشور به ایران را قطع کرده و برخی شرکت های هواپیمایی ایرانی را هدف تحریم قرار داده، اصرار داشته است که اعزام زائران ایرانی توسط شرکت های هواپیمایی کشورهای ثالث صورت گیرد.

در دیماه سال گذشته، پس از حمله به اماکن دیپلماتیک عربستان سعودی در مشهد و تهران، دولت آن کشور با متهم کردن جمهوری اسلامی ایران به نادیده گرفتن مصونیت اماکن دیپلماتیک، روابط خود را با جمهوری اسلامی قطع کرد هر چند بعدا اطمینان داد که قطع روابط مانع از صدور روادید برای سفر زائران ایرانی حج نخواهد شد.

با وجود این، در مورد نحوه اعزام زائران ایرانی به حج بین دو طرف اختلاف نظر وجود داشته است. مقامات جمهوری اسلامی تاکید داشته اند که باید روادید زائران در تهران و زیر نظر سفارت سوئیس، حافظ منافع عربستان در ایران، صادر شود و ابراز آمادگی کرده بودند برای صدور ویزا جهت ماموران سعودی تسهیلات لازم را فراهم آورند تا در ساختمان سفارت سوئیس یا مکان دیگری به انجام کار بپردازند.

در مقابل، مقامات سعودی که در زمان قطع روابط، نسبت به امنیت کارمندان دفاتر سیاسی خود در تهران ابراز نگرانی کرده بودند، فقط با صدور ویزا در کشور ثالث موافقت کرده و همچنین گفته بودند که همه زائران باید با شرکت های هوایی غیر ایرانی به حج بروند. جمهوری اسلامی این شرایط را نپذیرفته و دولت سعودی را به کارشکنی و مانع تراشی بر سر راه اعزام زائران ایرانی به حج متهم کرده بود.
علاوه بر مساله صدور روادید و نحوه انتقال زائران، جمهوری اسلامی خواسته های دیگری از جمله تضمین "امنیت" زائران را نیز مطرح کرده بود. سال گذشته، در اثر فشار جمعیت در منا، شماری از زائران جان خود را از دست دادند که بیش از چهارصد نفر از آنان از ایرانی بودند. مقامات جمهوری اسلامی دولت سعودی را مسئول این حادثه معرفی کردند و برخی منابع در ایران حتی وجود توطئه هایی در این حادثه را منتفی ندانستند.

عربستان سعودی صدور 'ویزای الکترونیکی' برای زائران ایرانی حج را پیشنهاد کرد.