عربستان: ایران بلوف می‌زند

پایان بی نتیجه این کنفرانس سبب شد تا بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران بازارهای جهانی نفت، از کاهش شدید قیمت این محصول در آینده نزدیک خبر دهند.

 

به گزارش فرصت امروز، پس از اتمام نشست بی نتیجه دوحه که به منظور توافق بر سر تثبیت میزان تولید نفت خام کشورهای عضو و غیر عضو اوپک برگزار شد و همچنین فروکش کردن جنجال رسانه ای و واکنش شدید بازارهای مالی جهان به نتیجه این کنفرانس، هم اکنون می توان گفت که بازار در آستانه ثبات و آرامش قرار گرفته است.

 

پایان بی نتیجه این کنفرانس سبب شد تا بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران بازارهای جهانی نفت، از کاهش شدید قیمت این محصول در آینده نزدیک خبر دهند. اثر منفی عدم توافق کشورهای شرکت کننده در نشست دوحه بر تحلیل های منتشر شده به حدی بود که بسیاری از موسسات مشاوره ای فعال در حوزه انرژی انتظار سقوط قریب الوقوع قیمت نفت خام به حدود بشکه ای 30 دلار در هفته های پیش رو را داشته باشند.

 

انتشار این دست از تحلیل ها و حاکم شدن احساسات بر بازارهای جهانی در حالی اتفاق افتاد که دلیل اصلی بی نتیجه ماندن این نشست یعنی تقابل و تنش میان ایران و عربستان سعودی و همچنین موضع بسیار تند معاون ولیعهد عربستان پیش از آغاز کنفرانس دوحه باید مدنظر قرار می گرفت. به رغم اتفاقات رخ داده در کنفرانس دوحه و کاهش اولیه قیمت نفت، قیمت این محصول در هفته جاری مجددا افزایش یافت و انتظار می رود که همچنان روند صعودی خود را حفظ کند.

 

از سوی دیگر و طبق گزارش های منتشر شده از سوی آژانس بین المللی انرژی، به دلیل بهبود وضعیت عرضه و تقاضا در ماه آینده، انتظار می رود قیمت نفت خام افزایش یافته و ثبات بیشتری بر بازار حاکم شود. در همین راستا برخی تحلیلگران محافظه کارانه پیش بینی کرده اند که این افزایش قیمت ممکن است که در سال آینده میلادی اتفاق بیفتد اما اطلاعات موجود از وضعیت بازار، کاهش تولید نفت در آمریکا و ثبات در حجم نفت خام تولیدی اوپک نشان دهنده آن است که این افزایش قیمت چندان دور از انتظار نبوده و به زودی شاهد روند صعودی بازارها خواهیم بود. 

 

با وجود وضعیت فعلی بازارهای جهانی نفت و اثرات نشست بی نتیجه دوحه بر آنها، موضوعی که هم اکنون ذهن کارشناسان و فعالان حوزه انرژی را به خود مشغول داشته است، بررسی عناصری است که از ظرفیت های قابل توجهی جهت بی ثبات کردن بازار برخوردارند. به عنوان مثال تقابل کشورهای عرب سنی مذهب به رهبری عربستان سعودی و بلوک کشورهای شیعه به رهبری ایران از جمله موضوعاتی است که از توان بسیاری جهت بی ثبات سازی بازارهای انرژی برخوردار است.

 

تقابل مذکور از آن دسته تنش های خطرناکی است که به عقیده ناظران بین المللی هر لحظه ممکن است تهران و ریاض را وارد یک درگیری تمام عیار نظامی کند. بسیاری از ناظران بین المللی معتقدند که در صورت عدم کنترل تنش های موجود میان ایران و عربستان، ممکن است در نهایت شاهد رویایی تمام عیار ارتش کشورهای عربی و شبه نظامیان شیعه وفادار به ایران در منطقه باشیم.

 

عنصر دیگری که باید به آن توجه داشت، بدل شدن شاهزاده محمد بن سلمان به بازیگری کلیدی در خاندان آل سعود است. نقش وی در نشست دوحه و بی نتیجه ماندن آن و همچنین اتخاذ مواضع سرسختانه در قبال مشکلات منطقه، بیانگر آن است که این شاهزاده جوان و بی تجربه سعودی در سال های آینده مسیر حرکت سیاست خارجی عربستان سعودی را ترسیم خواهد کرد.

 

در این راستا اقدام دیگر معاون ولیعهد سعودی که باید به آن توجه داشت خلع غیر رسمی علی النعیمی وزیر نفت عربستان در جریان گفت وگوی وی با رسانه ها و در دست گرفتن اختیارات وی در اوپک است. اقدام اخیر شاهزاده سعودی در حالی رخ می دهد که بسیاری از تحلیلگران با توجه به سابقه بسیار طولانی وزیر نفت عربستان در سمت فعلی خود انتظار داشتند تا او سرانجام بازنشست شود، موضوعی که هم اکنون قریب الوقوع به نظر می رسد. از دیگر سو تمرکز محمد بن سلمان روی ایران در چارچوب نشست دوحه و تأکید بر مشارکت تهران در موضوع تثبیت تولید، نشان دهنده موضع این شاهزاده سعودی در اوپک است.

 

واکنش معاون ولیعهد عربستان نسبت به موضع ایران در رابطه با طرح فریز نفتی قابل پیش بینی بود. سعودی ها معتقدند ایران در مورد افزایش حجم تولید نفت خام خود در آینده بلوف می زند. این در حالی است که براساس اطلاعات منتشر شده از سوی منابع داخلی سعودی، این کشور بهره چندانی از استراتژی کسب سهم بیشتر از بازار خود نبرده است، چرا که تأثیر استراتژی مذکور بر کشورهای تولید کننده نفت غیر عضو اوپک، تولیدکنندگان نفت شیل در آمریکا و ایران بسیار کمتر از میزان مورد نظر سعودی ها بوده است.

 

با این وجود اظهارات مقامات انرژی ایران در رابطه با افزایش حجم تولید نفت خود در شرایطی صورت می پذیرد که بسیاری از ناظران و تحلیلگران معتقدند موانع فنی، سیاسی و قانونی موجود بر سر راه سرمایه گذاری بین المللی در صنعت انرژی و اقتصاد ایران مانع از تحقق آمارهای مورد نظر مقامات ایران در حوزه تولید نفت خام خواهد شد. در چنین شرایطی که ایران از سوی کشورهای تولید کننده نفت عضو اوپک نظیر عربستان سعودی تحت فشار شدید جهت پیوستن به استراتژی طراحی شده توسط آنان قرار گرفته است، عدم همراهی ایران با سعودی ها و متحدان شان و همچنین تهدید ریاض از سوی تهران در زمینه افزایش 1 الی 1/5 میلیون بشکه ای تولید این کشور، از سوی مقامات خاندان آل سعود نوعی بلوف تلقی می شود.

 

در این بین به احتمال بسیار زیاد، نشست دوحه در تاریخ ثبت خواهد شد. براساس وضعیت فعلی بازار و روند صعودی قیمت ها، استراتژی کسب سهم بیشتر عربستان سعودی در آینده مورد اشاره قرار گرفته و رویارویی مذهبی مکتب وهابیت در عربستان و شیعیان تحت حمایت ایران فصل جدیدی در تاریخ رویارویی های دو کشور خواهد بود.