عربستان در نشست دوحه شکست خورد

روزنامه رای الیوم نوشت: عربستان در نشست نفتی دوحه طعم تلخ شکست را تجربه کرد.

پایگاه اینترنتی روزنامه رأی الیوم چاپ لندن در سرمقاله امروز خود ضمن اعلام این مطلب نوشت: قدرت های بزرگ و متوسط منطقه وقتی مشاهده می کنند که مواضع عربستان با منافع شان در تضاد است، در گفتن کلمه 'نه' به خود شک و تردید راه نمی دهند.

وزیران نفت 12 کشور عضو سازمان اوپک در کنار شش وزیر کشورهای تولید کننده غیرعضو در این سازمان و در راس آنها وزیر نفت روسیه در نشست دوحه پایتخت قطر شرکت کردند.

این نشست به مدت بیش از شش ساعت پیشنهاد عربستان و روسیه مبنی بر راکد ماندن سقف تولید بر اساس میانگین ماه ژانویه گذشته تا اکتبر آینده تا زمان برگزاری دومین نشست در مسکو را مورد بررسی قرار داد.

رأی الیوم از اصرار و پافشاری عربستان بر پایبندی همه کشورهای تولیدکننده نفت خارج و داخل اوپک از جمله ایران بر راکد ماندن سقف تولید به عنوان بزرگ ترین مانع فراروی این نشست نام برد.

به نوشته این روزنامه فرامنطقه ای، ایران این نشست را تحریم کرد و بیژن زنگنه وزیر نفت این کشور تاکید کرد که تهران هیچگونه توافق به دست آمده در نشست دوحه را امضا نخواهد کرد.

وی گفت: تولید ایران به دلیل تحریم اعمال شده علیه آن به یک میلیون بشکه در روز کاهش یافت که از سهمیه در نظر گرفته شده برای این کشور از سوی سازمان اوپک یعنی 2.4 میلیون بشکه بسیار کمتر است و توقف فرآیند تولید به معنای آن است که ایران باید بر اساس میانگین در نظر گرفته شده در دوران تحریم تولید خود را متوقف کند و این موضوع به سود ایران نیست.

وقتی عربستان در سال 1990 پذیرفت که در سازمان اوپک نقش بازیکن آزاد را برعهده گیرد، سهمیه اش 5 میلیون بشکه در روز بود، اما الان تولید این کشور به ده میلیون بشکه افزایش یافته است. این افزایش تولید به دلیل تحریم نفتی عراق که سهمیه اش 3.5 میلیون بشکه بود و همچنین ایران از سوی آمریکا و غرب شکل گرفت.

رأی الیوم تاکید کرد: عربستان دو سال پیش خود عامل این بحران (کاهش قیمت نفت) بود، زیرا حاضر نشد برای افزایش قیمت نفت تولید خود را کاهش دهد. قیمت هر بشکه نفت در گذشته (3 سال پیش) بین 118 تا 120 دلار در هر بشکه بود؛ عربستان با این اقدام می خواست قیمت نفت کاهش یابد تا بدین ترتیب اقتصاد ایران و روسیه را به دلیل حمایت از نظام سوریه و حزب الله لبنان فلج کند؛ ریاض تصور می کرد که میزان کاهش قیمت نفت از 70 دلار در هر بشکه برای یک مدت کوتاه فراتر نخواهد رفت، اما ارزیابی اش کاملا اشتباه بود.

قیمت هر بشکه نفت به مرز 30 دلار در هر بشکه رسید و عربستان و کشورهای حوزه خلیج فارس بیش از همه ضرر کردند و میزان ضرر و زیان آنها به مرز 370 میلیارد دلار در سال رسید.

از سوی دیگر عربستان می خواست نفت صخره ای را به دلیل هزینه بر بودن آن به ویژه در آمریکا، از بازار جهانی نفت خارج کند، اما برخی از تولیدکنندگان توانستند تا اندازه ای با کاهش قیمت ها همراه و همگام شده و ابزارهای تولید را مدرنیزه کنند و بدین ترتیب میانگین تولید نفت آمریکا به مرز 9.5 میلیون بشکه در روز رسید.

به نوشته رأی الیوم، تهران می خواهد عربستان از همان جام تلخی که به ایران نوشانده خود نیز بنوشد، زیرا به خوبی می داند عربستان که درآمدهای نفتی اش دچار فروپاشی شده و به دلیل کسر بودجه 100 میلیارد دلاری بخش عمده ای از ذخایر نفتی خود را از دست داده و به دلیل جنگ در سوریه و یمن متحمل هزینه های سنگینی شده است، هم اکنون بیش از دیگران برای برآورده کردن بخش قابل قبولی از نیازهای خود نیازمند افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی است تا بدین ترتیب از میزان رنج و محرومیت مردم عربستان به دلیل در پیش گرفتن سیاست اقتصاد ریاضتی از سوی ریاض بکاهد.

از سوی دیگر بر پایه همین گزارش شاهزاده محمد بن سلمان جانشین ولیعهد و مرد قدرتمند رژیم سعودی و رییس کمیته اقتصادی این کشور در گفت وگو با خبرگزاری بلومبرگ تهدید کرد که اگر نشست دوحه به توافق دست نیابد و یا ایران به این توافق پایبند نماند، عربستان میزان تولید نفت خود را یک یا دو میلیون بشکه در روز افزایش خواهد داد. اگر او تهدید خود را عملی کند در آن صورت قیمت نفت به کمتر از 20 دلار در هر بشکه و چه بسا کمتر از آن خواهد رسید.

به نوشته رأی الیوم، عربستان با در پیش گرفتن چنین اقدامی همانند کسی خواهد بود که پای خود را هدف گلوله قرار داده است.

دکتر عبدالصمد العوضی کارشناس نفتی کویت و کفیل سابق وزارت نفت این کشور در مصاحبه با رأی الیوم تاکید کرد: مازاد بازار هم اکنون تقریبا دو میلیون بشکه تخمین زده می شود و هر گونه افزایش تولید از سوی عربستان و یا دیگران باعث کاهش هر چه بیشتر قیمت نفت خواهد شد؛ بدیهی است قیمت نفت اخیرا به دلیل افزایش امیدها نسبت به راکد ماندن سطح تولید در نشست دوحه اندکی بهبود یافته و از مرز 40 دلار در هر بشکه فراتر رفت.

العوضی معتقد است: 'بازار نفت در صورت دستیابی به توافق در نشست دوحه و یا عدم دستیابی به آن همچنان در وضعیت فعلی خود باقی خواهد ماند زیرا اساس بحران بالا بودن میزان عرضه بر تقاضا در بازارهای جهانی نفت است.'

رأی الیوم خاطرنشان کرد: عربستان هم اکنون خود را رویارو با روسیه می بیند؛ اخبار به دست آمده از نشست دوحه از وجود کشمکش شدید میان ریاض و مسکو بر سر بندهای توافقنامه و مکانیزم های نظارت بر آن و تولید ایران حکایت دارد.

بر پایه همین گزارش، ایران تا پایان سال جاری میلادی نیم میلیون بشکه به تولید خود خواهد افزود و این رقم در سال آینده میلادی چه بسا دو برابر شود؛ این موضوع برای عربستان و کشورهای خلیج فارس یک سردرد مزمن به شمار می رود.

به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، عربستان عامل این بحران محسوب می شود زیرا بر عدم راکد ماندن سقف تولید نفت پافشاری کرد و بیش از یک و نیم میلیون بشکه نفت اضافی را روانه بازارها کرد و می خواهد سهمیه کنونی خود را حفظ کند و دیگران را به پذیرش شرایط خود در خصوص راکد ماندن سقف تولید متقاعد کند و در غیر این صورت می خواهد سقف را بر سر خود و دیگر تولیدکنندگان نفت خراب کند.

رأی الیوم پیش بینی کرد که عربستان موفق به انجام چنین کاری نخواهد شد، زیرا روسیه همانند مصر، پاکستان و سایر کشورهای خلیج فارس نیست و ایران نیز که در اجلاس سران کشورهای اسلامی مورد اهانت قرار گرفت، این بار چه بسا به شیوه دیگری برخورد کنند.

رأی الیوم معتقد است که قیمت نفت با خطر روبرو است و به احتمال زیاد قیمت نفت باز هم کاهش خواهد یافت. کشورهای خلیج فارس و عرب تولیدکننده نفت باید کمربندها را بیش از پیش بر شکم های خود تنگ تر کنند و در انتظار سیاست های ریاضت اقتصادی بیشتر باقی بمانند مگر آنکه معجزه ای روی دهد؛ البته ما در دوران معجزه ها بسر نمی بریم؛ نشست دوحه بی نتیجه پایان یافت و جهان در انتظار واکنش عربستان است.

این روزنامه فرامنطقه ای در خاتمه با مطرح کردن این سوال که 'آیا شاهزاده محمد بن سلمان تهدیدهای خود را عملی خواهد کرد و بازار نفت را با دو میلیون بشکه اضافی غرق خواهد کرد و قیمت هر بشکه نفت به کمتر از 20 دلار برای هر بشکه خواهد رسید؟' پیش بینی کرد: ما وقوع چنین امری را محتمل می دانیم زیرا ما در دوران 'توفان قاطعیت' بسر می بریم!؛ ساعت های پیش رو سرنوشت ساز هستند و ما چیزی که باعث خوشبینی شود، مشاهده نمی کنیم.