ملک سلمان با چه اهدافی به ترکیه می‌رود؟

پادشاه عربستان در حالی قرار است از امروز سفر رسمی خود به ترکیه را آغاز کند که از جمله مسائل اصلی دستور کار این سفر وی همکاری نظامی نزدیک تر، مقابله با ایران، امنیت، روابط تجاری و راهبردی هستند.

به گزارش ایسنا به نقل از خبرگزاری شینهوا، دفتر رئیس جمهور ترکیه در بیانیه ای درباره این سفر اعلام کرد: در نشست هایی که قرار است در چارچوب سفر رسمی ملک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان به ترکیه برگزار شود علاوه بر روابط دو جانبه مسائل منطقه ای و جهانی نیز مورد بحث قرار خواهد گرفت.

هم ترکیه و هم عربستان از جمله مخالفان بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه بوده و از گروه های مسلح مخالف وی که پنج سال است درگیر جنگ برای سرنگون کردن دولت دمشق هستند حمایت می کنند.

هم آنکارا و هم ریاض خواهان کناره گیری بشار اسد از قدرت در چارچوب توافق صلحی هستند که پس از توافق آتش بس اخیر در سوریه قرار است حاصل شود. با این حال آنها در خصوص اینکه چه کسی در دوران پس از جنگ جانشین بشار اسد خواهد شد، اختلاف دارند.

دولت حزب عدالت و توسعه ترکیه از جمله حامیان گروه اخوان المسلمین سوریه بوده و خواهان ایفای نقش این گروه در دولت بعدی سوریه است. در حالی که عربستان از دورنمای قدرت گرفتن این اسلام گرایان سیاسی که ممکن است خواهان اعمال نفود در عربستان نیز باشند، هراس دارد.

پادشاه عربستان قرار است پس از سفر به آنکارا برای شرکت در سیزدهمین اجلاس سازمان همکاری اسلامی به استانبول برود.

همکاری نظامی نزدیک تر
ترکیه و عربستان از جمله کشورهای منطقه هستند که وارد ائتلاف تحت رهبری آمریکا برای مقابله با گروه تروریستی داعش شدند. ماه فوریه چهار جنگنده عربستانی در پایگاه هوایی اینجرلیک ترکیه واقع در استان آدانا در نزدیکی مرز سوریه مستقر شدند تا در ماموریت های هوایی علیه مواضع داعش شرکت کنند.

اوایل سال جاری میلادی عربستان رهبری ابتکار عملی برای تشکیل یک ائتلاف نظامی اسلامی متشکل از 34 کشور به بهانه مبارزه با گروه های تروریستی و افراط گر را برعهده گرفت و ترکیه نیز اعلام کرد که به این ائتلاف می پیوندد.

روز یکشنبه رسانه های حامی دولت در گزارش هایی این ائتلاف را ستایش کرده و این ابتکار عمل را قابل رقابت با ائتلاف نظامی ناتو دانستند.

نشریه استار نوشت: مهمترین مساله دستور کار ملک سلمان مساله ارتش اسلامی و جنگ علیه تروریسم در سوریه، عراق، یمن و لبنان است. ماه فوریه ارتش ترکیه به همراه 20 کشور دیگر در یک رزمایش نظامی گسترده در منطقه به رهبری عربستان شرکت کردند.

همچنین ریاض چند جنگنده اف 15 برای پیوستن به یک رزمایش نظامی تحت رهبری نیروی هوایی ترکیه که در استان قونیه این کشور برگزار شد، اعزام کرد.

مقابله با ایران
ریاض با توجه به افزایش نفوذ ایران در منطقه به ویژه در خلیج فارس مشغول رایزنی و لابی گری با کشورهای سنی برای مقابله مشترک با آنچه شده است که بلندپروازی های منطقه ای و سیاست های توسعه طلبانه ایران می خواند.

این حقیقت که ترکیه و مصر به عنوان دو قدرت منطقه ای با یکدیگر اختلاف دارند باعث پیچیده شدن طرح های عربستان در خاورمیانه شده است. پادشاه عربستان که پیش از سفر به ترکیه به مصر سفر کرد براساس گزارش ها در تلاش برای ترمیم اختلافات آنکارا و قاهره است با وجود آنکه به طور رسمی تایید نشده اما رسانه های ترکیه ادعا کردند که سامح شکری، وزیر امور خارجه مصر ممکن است برای شرکت در اجلاس سازمان همکاری اسلامی در ترکیه به این کشور سفر کند و اولین قدم رسمی را برای نزدیک شدن دو کشور بردارد.

روابط دیپلماتیک میان ترکیه و مصر پس از سرنگون شدن محمد مرسی، رئیس جمهوری مخلوع مصر در سال 2013 و سرکوب حامیان وی در این کشور قطع شد.

ترکیه اعلام کرده که دولت عبدالفتاح سیسی، رئیس جمهوری مصر را مشروع نمی داند و به رسمیت نمی شناسد.

در ماه ژانویه ترکیه همچنین در جریان مناقشه دیپلماتیک ریاض با تهران بر سر اعدام شیخ نمر، روحانی برجسته شیعی از سوی عربستان و همچنین مناقشه حمله به ساختمان های دیپلماتیک عربستان در ایران جانب ریاض را گرفت.

از سوی دیگر هم آنکارا و هم ریاض نگران تحولات عراق و یمن و احتمال سرایت درگیری ها به ترکیه و عربستان هستند.

ارتقای روابط راهبردی
در جریان سفر پادشاه عربستان به ترکیه یک توافق رسمی قرار است به منظور ایجاد یک شورای سطح بالای راهبردی به عنوان یک مکانیسم برای کنفرانس های بین دو دولت توسط رهبران دو کشور امضا شود.

این ایده برای اولین بار در جریان سفر رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه در ماه دسامبر به عربستان مطرح شد و بعدا از سوی احمد داووداوغلو، نخست وزیر ترکیه در سفر به ریاض در ماه ژانویه مورد بحث قرار گرفت.

داووداوغلو تاکید کرده که این توافق باعث شکل دهی یک دورنمای راهبردی مشترک برای ساختار روابط دو کشور شده و باعث عمیق تر شدن روابط دو جانبه خواهد شد.

تقویت روابط تجاری
ترکیه همچنین خواهان برقراری روابط تجاری و اقتصادی بهتر با عربستان است تاجران ترکیه ای چشم به بازارهای دفاعی و مسکن و عربستان دارند و در عین حال آنکارا در تلاش برای جذب سرمایه گذاران عربستانی به ترکیه است.

رهبر ترکیه اظهار داشت که دولت وی خواهان آن است که سرمایه گذاری عربستان در کشورش که در حال حاضر نزدیک به دو میلیارد دلار آمریکاست به سطح 10 میلیارد دلار و حتی در آینده 20 میلیارد دلار برسد.

در سال 2012 حجم تبادلات تجاری دو کشور برابر با 9 / 5 میلیارد دلار بود و در سال 2015 میزان به 6 / 5 میلیارد دلار کاهش یافت.

براساس جدیدترین اطلاعات تجاری دولت ترکیه در ماه ژانویه و فوریه حجم تجارت دو کشور به میزان 3 / 2 درصد افزایش یافته است.