رابطه عربستان و داعش؛ تنفر و تحمل

نویسنده: شیخه دالمیا

دیپلماسی ایرانی: برخی مشکلات حل نمی شوند چون آنهایی که اراده حل آن را دارند راه حل های آن را ندارند و آنهایی که راه حل آن را در اختیار دارند، اراده انجام آن را ندارند. شکست دادن داعش هم چنین مشکلی است.

غرب به ویژه پس از حملات پاریس و سن برناردینو اراده آن را دارد اما راه حل آن را ندارد. خاورمیانه راه حل آن را دارد اما اراده اش را ندارد. این مسئله خودش را در اظهارات اخیر جمهوری خواهان و اتحاد نظامی ساختگی عربستان سعودی با 30 کشور مسلمان که اوایل این ماه تشکیل شد، نشان می دهد.

اگر اراده به تنهایی می توانست داعش را شکست دهد، آن وقت کاندیداهای جمهوری خواه (به جز رند پال) نیروی جنگی اعزام می کردند، همان گونه که در مناظره هفته گذشته به آن اشاره کردند. سپس کاندیداهای جمهوری خواه دو استراتژی مختلف برای مقابله با داعش وضع می کردند، که هر دو هم شکست می خورد.

تد کروز که بیشتر شبیه جنگ طلبان است، پیشنهاد بمباران شدید داعش را داده تا به موجب آن، آنها زیر شن ها مدفون شوند. وی پس از اطلاع از این که چنین کمپین هوایی باعث تلفات زیادی در منطقه پرجمعیتی همچون رقه که در اختیار داعش است، خواهد شد، منصرف می شود. این مسئله نه تنها موجب تلفات بالای غیرنظامیان خواهد شد -که براساس قوانین حقوق بین الملل جرایم جنگی محسوب می شود- بلکه آن گونه که وی فکر می کند موثر نخواهد بود، چون داعش یک گروه متحرک است که به سرعت می تواند نیروها و تسلیحاتش را جابجا کند. (اگر شما فکر می کنید داعش هم اکنون خطرناک است، صبر کنید تا کودکانی که توسط بمب های آمریکایی یتیم شده اند، بزرگ شوند.)

پیشنهاد دیگر توسط لیندسی گراهام، نئوکان معروف صورت گرفت مبنی بر اعزام 10 هزار نیروی نظامی آمریکایی به عنوان یک ارتش منطقه ای. مارکو روبیو و دیگر کاندیداها هم از ایده های مشابهی حمایت کرده اند.

اما دلیل اصلی برای عدم اعزام نیروهای آمریکایی، استفاده داعش از این فرصت است. حضور نیروهای آمریکایی بهانه لازم را به دست داعش می دهد و این کار فقط منجر به انرژی گرفتن داعش می شود.

یک نیروی مسلمان با چنین مشکلاتی روبه رو نیست. آنها راحت تر می توانند مانع از رشد تمایلات ضد اسلامی میان غرب و جمعیت مسلمان و سربازگیری داعش شوند. به همین دلیل سخنان شاهزاده ترکی فیصل، سفیر سابق عربستان در ایالات متحده مبنی بر این که تروریسم مذهبی «بذر شیطان» است و جهان اسلام باید «آنها را بیرون کنند» و پذیرفتن مسئولیت شکست آنها، دلگرم کننده است.

اما همچنان اشتباه است اگر به ائتلاف ضد تروریسم سعودی امید داشته باشیم. اول از همه این مسئله همانند طنزی است که کشوری که بیشترین مسئولیت را در ایجاد هیولای افراط گرایی دارد، هم اکنون به دنبال مبارزه با آن است. این عمده ترین دلیلی است که به این مسئله بدبین باشیم.

البته عربستان سعودی دلایلی برای تنفر از داعش دارد، حملات داعش به عربستان تلفاتی بیشتر از 14 کشته دارد که در جریان حمله سن برناردینو در آمریکا به دست آمد. همچنین از سال گذشته که ابوبکر البغدادی، رهبر داعش به پیروانش توصیه کرد تا به این پادشاهی حمله کنند چندین حمله به عربستان صورت گرفته که در دو حمله مرگبار آن 34 نفر کشته شده اند.

اما عربستان تا حد زیادی اقدامات تروریستی داعش را تحمل می کند، چون برخلاف ایالات متحده یک نگرانی بزرگتری هم دارد. داعش یک گروه تروریستی سنی است که اقلیت شیعیان عربستان را مورد هدف قرار می دهد. این مسئله موجب می شود تا حاکمان این کشور سختشان باشد تا اقداماتی علیه داعش انجام دهند. به ویژه آن که در سال های گذشته بسیاری از آنها مشغول تلاش برای سرکوب شورش شیعیان بوده اند.

اما یک مشکل اصولی دیگر هم وجود دارد. ائتلاف عربستان سعودی در صورتی موفق خواهد بود که تمام کشورهای مسلمان را فارغ از دسته بندی های داخلی شان در کنار خودش داشته باشد. این به آن معنا است که عربستان سعودی سنی و ایران شیعه با هم کار کنند. البته این مثل این است که کوکلاکس کلان ها با انجمن ملی پیشرفت رنگین پوستان بر سر تغییرات آب و هوایی متحد شود. خیلی سخت است اگر بگوییم عدم حضور ایران در ائتلاف عربستان سعودی تصادفی است.

منبع: ویک/ مترجم: حسین هوشمند   

انتشار اولیه: شنبه 5 دی 1394 / انتشار مجدد: شنبه 19 دی 1394