تردید سعودی‌ها درباره جنگ یمن

نویسنده: بروس ریدل

دیپلماسی ایرانی: بعد از چهار ماه جنگ، به نظر نمی رسد که شورشیان حوثی و متحد آنها «علی عبدالله صالح»، رئیس جمهور سابق یمن، بخواهند در مقابل اراده ملک سلمان، پادشاه عربستان سر فرود بیاورند. نبرد هولناک یمن همچنان پیش می رود بدون آنکه برای مردم این کشور فایده ای داشته باشد.

«عبدالمالک الحوثی»، رهبر زیدی های یمن، در سخنرانی این هفته خود برای پیروانش گفت که آنها در میانه یک نبرد بزرگ هستند و باید از تمام توانشان بهره بگیرند. او با اذعان به پس گرفتن شهر عدن توسط سعودی ها و متحدانشان گفت دشمن علی رغم استفاده از تمام توانش، موفقیت کوچکی به دست آورده است. عبدالمالک، سعودی ها و عبدربه منصور هادی رئیس جمهور [مخلوع] یمن را متهم به همکاری با اسرائیل و داعش برای تصرف عدن کرد. او همچنین خواستار راه حل سیاسی داخلی برای پایان دادن به جنگ شد.

صالح، رئیس جمهور سابق، در مصاحبه ای که اخیراً انجام داده است پا را فراتر از این گذاشت و جانشین خود «هادی» را به خاطر حمایت از عربستان خائن خواند و خواستار محاکمه او به خاطر خیانت به کشور شد. او معاون سابق خودش را دشمن تمام یمنی ها نامید و گفت که عبدربه منصور هادی به خاطر جنایات جنگی اش باید در دیوان لاهه محاکمه شود. صالح همچنین رهبران جدید عربستان سعودی را به خاطر کنار گذاشتن سیاست های معقول پادشاه فقید، ملک عبدالله، مورد انتقاد شدید قرار داد. وی افزود رهبری جدید عربستان دیگر نه کشور دوست و برادر مردم یمن نیست، بلکه یک کشور متجاوز است.

با ادامه جنگ، مردم یمن روز به روز بیشتر به یک فاجعه انسانی نزدیک می شوند. مقدار اندکی کمک های انساندوستانه به عدن می رسد، اما بقیه شهرهای این کشور با کمبود شدید آب، غذا و امکانات بهداشتی مواجه هستند. هر دو طرف درگیری نیز تلاش برای آتش بس کوتاه مدت را ناکام گذاشته اند. ادبیات عبدالمالک حوثی و علی عبدالله صالح نشان می دهد که آنها هراسی از قدرت نیروی هوایی عربستان ندارند. نیروهای آنها منطقه ای را که سابقاً قلمروی کشور یمن شمالی بود به صورت تقریباً کامل کنترل می کنند. از آن طرف، نیروهای سعودی، هادی و القاعده کنترل بنادر یمن جنوبی را در دست گرفته اند. عدن در دست سعودی ها و نیروهای هادی است و القاعده بر شهر جنوبی «المکلا» مسلط شده است.

در همین حال، عربستان سعودی و امارات متحده عربی سیل اسلحه را روانه عدن کرده اند و تلاش می کنند در شمال این کشور نیز جای پایی به دست بیاورند، اگرچه تا رسیدن به این هدف راه درازی در پیش دارند. در حال حاضر در پایگاه هوایی «العند» در شمال عدن (که به دست شوروی سابق بنا شده است) درگیری سنگینی در جریان است. این پایگاه هوایی بر سر راه شهر «تعز»، دیگر هدف مورد نظر سعودی ها قرار دارد.

آنطور که رسانه های عربستان گزارش داده اند، 1500 نیروی اماراتی در نبرد برای تصرف «العند» مشارکت دارند. آنها اولین یگان نیروی زمینی ائتلاف شورای همکاری خلیج فارس هستند که وارد جنگ شده اند. این مسئله نشانگر آن است که نیروهای عبدربه منصور هادی ضعیف تر از آن هستند که به تنهایی نبرد را ببرند. هادی خواستار پیروزی کامل است.

در داخل عربستان سعودی، تردیدها درباره این جنگ به صورت زیرپوستی بیشتر و بیشتر می شود. محمد بن سلمان، پسر جاه طلب ملک سلمان و وزیر دفاع عربستان به خاطر آغاز این جنگ به تحقیر «ژنرال کوچک» خوانده می شود. شایع شده است که وزیر خارجه فقید عربستان، شاهزاده سعود الفیصل، مخالف این جنگ بوده است و پیش از مرگ اظهار داشته است که یمن تبدیل به باتلاق عربستان یا حتی چیزی بدتر از آن خواهد شد. سعود الفیصل در میان عربستانی ها از احترام زیادی برخوردار بوده است و ذکر این جملات، حرکتی حساب شده برای تضعیف جنگ و جایگاه محمد بن سلمان است.

فاجعه انسانی وحشتناکی در شبه جزیره عرب در حال وقوع است و به نظر می رسد جامعه بین الملل نه می تواند و نه می خواهد که کمکی به مردم یمن بکند. ثروتمندترین کشورهای دنیای عرب علیه فقیرترین کشور شبه جزیره عرب جنگی به راه انداخته اند که هیچ پایانی هم برای آن متصور نیست. در این وضعیت، ایالات متحده هم تعهد داده است که تحویل اسلحه به پادشاهی عربستان و کشورهای حاشیه خلیج فارس را تسریع کند تا آنها بتوانند محاصره دریایی و حملات هوایی خود را ادامه دهند.

منبع: بروکینگز؛ مترجم: علی عطاران