توافق هسته‌ای چه کمکی به مردم ایران می‌کند؟

نویسنده: پیتر هارل * و الیزابت روزنبرگ **

دیپلماسی ایرانی: اگر ایالات متحده و دیگر قدرت های جهانی در روزهای پیش رو بتوانند با ایران توافق هسته ای را امضا کنند، آمریکا منجر به ایجاد گشایشی دیپلماتیک در زمینه تقویت مثبت جامعه مدنی و بخش خصوصی ایران می شود. چنین رویکردی مکمل مهم استراتژی حیاتی بازدارندگی است که برای کنترل جاه طلبی های منطقه ای ایران ضروری است. پتانسیل اقدامات صلح آمیز وجود دارد. سیاستگذاران ایالات متحده ابزار رسیدن به این هدف را در اختیار دارند: لغو تحریم ها منجر به ایجاد فرصت برای کارآفرینان و جامعه مدنی ایران می شود.

لغو تحریم ها قسمتی از هر گونه توافق هسته ای احتمالی با ایران خواهد بود. با این حال مذاکره کنندگان آمریکایی و متحدین ما باید مراقب این باشند که این کمک رسانی موجب شل شدن حلقه فشار بر اقتصاد داخلی و جامعه مدنی شود، نه این که موحب تنگ تر شدن آن شود. سیاستگذاران آمریکایی باید اقدامات فعالانه ای را صورت دهند تا مطمئن شوند که این استراتژی منجر به وقوع تغییرات مثبت می شود.

تاریخ به ما می آموزد که رشد بخش خصوصی و جامعه مدنی پر جنب و جوش، شالوده کشورهای دموکراتیک است. تقویت بخش خصوصی در مقابل سازمان های دولتی اهمیت ویژه ای در ایران دارد، جایی که بسیاری از نهادها سرمایه های زیادی در اختیار دارند.

توانمندسازی مردم ایران برای هدایت کشورشان به سمت بین المللی شدن و پیشرفت جزء مهم و روبه رشد استراتژی آمریکا در قبال ایران در آینده است. تقویت کارآفرینان، جوانان و گروه های جامعه مدنی منجر به دستیابی این گروه ها به رشد اقتصادی و سیاسی می شود.

بهترین ابزاری که سیاستگذاران آمریکا و متحدین ما برای تقویت مردم ایران در اختیار دارند، لغو تحریم های ایران براساس توافق هسته ای است. مذاکره کنندگان ایرانی بر روی به دست آوردن 100 میلیارد دلار از دارایی های این کشور که در خارج بلوکه شده، تمرکز کرده اند. آنها همچنین خواستار برداشته شدن تحریم های بخش انرژی و بانکی هم هستند.

برای رفع تحریم ها و تقویت مردم ایران یک مدل وجود دارد: لغو تحریم های ایالات متحده علیه کوبا که در دسامبر 2014 اعلام شد. بر این اساس شرکت های آمریکایی اجازه یافتند تا از کارآفرینان خرده پای کوبایی کالا خریداری کنند، به آنها در رابطه با تجارت آموزش و سرمایه بدهند و به آنها کالاهای آمریکایی را بفروشند. آمریکایی ها همچنین در زمینه حمایت گسترده از جامعه مدنی کوبا هم دستور العمل هایی صادر کردند.

براساس هرگونه توافق هسته ای، دولت آمریکا باید مجوز حمایت از مردم ایران را از طریق اقدام مشابهی همچون کوبا صادر کند و به شهروندان و شرکت های آمریکایی اجازه دهد تا کارآفرینان خرده پا در ایران را از طریق تامین اعتبار، آموزش، خرید و فروش کالا و گسترش حمایت از گروه های جامعه مدنی در ایران را حمایت کنند.

آمریکا هم اکنون گام های آزمایشی برای تقویت مردم ایران برداشته است. در سال 2013، دولت آمریکا به شرکت های تکنولوژیکی آمریکایی اجازه داد تا موبایل، تبلت و دیگر ابزار ارتباطی را به ایران بفروشند. باید به گسترش اینترنت و سرویس های تکنولوژی در ایران کمک کرد.

می توان به طبقه کارآفرین و جامعه مدنی در ایران کمک کرد. در حالی که تغییرات در ایران در بستر زمانی رخ می دهد، این مسئله انگیزه ای برای مردم ایران به منظور گسترش روابط با مردم خارج از کشور خواهد بود و منجر به وجود آمدن تحولی مثبت خواهد شد. سیاستگذاران آمریکایی فرصت ایجاد این تغییرات را در پی به دست آمدن توافق هسته ای و دیپلماسی با ایران، دارا هستند.

* معاون سابق دستیار تهدیدات مالی و تحریم وزارت خارجه و عضو مرکز امنیت جدید آمریکا

** عضو ارشد مرکز امنیت جدید آمریکا و مشاور ارشد معاون وزیر خزانه داری در امور مالی تروریسم

منبع: نشنال اینترست/ ترجمه: تحریریه دیپلماسی ایرانی/20

انتشار این مطلب به معنای تایید محتوای آن توسط دیپلماسی ایرانی نیست