جزییاتی از ماجرای لغو تحریم طلا

19 ماه پیش بود که کشورهای غربی در توافق ژنو متعهد به لغو تحریم طلا و فلزات گرانبها برای ایران شدند؛ تعهدی که تازه یک هفته از عملی شدن آن می گذرد.
 
به گزارش خبرنگار اعزامی فارس از وین، آذرماه سال 93 بود که آمریکا و اتحادیه اروپا، تحت توافقنامه ژنو متعهد شدند در قبال پایبندی ایران به تعهداتش، تحریم طلا و فلزات گرانبها و همین طور خدمات مرتبط با آنها را تعلیق کنند و اکنون بعد از گذشت 19 ماه، در حاشیه مذاکرات وین، مشکل انتقال «بخشی» از دارایی های طلای ایران رفع شد!

این خبر را «ولی الله سیف» رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرد و گفت: «معادل 13 تن طلا که قبلاً خریداری شده و در آفریقای جنوبی به صورت امانی طی 2 سال گذشته نگهداری می شد و به دلیل شرایط تحریم و برخی کارشکنی ها امکان انتقال به ایران را نداشت، بر اساس پیگیری های انجام شده در مذاکرات جاری در وین رفع مشکل شده و طی هفته گذشته در قالب 3 محموله که آخرین آن به میزان 4 تن بود، وارد کشور و تحویل خزانه بانک مرکزی شد».

اینکه دلیل اصلی تحریم طلا چه بود به دوران بعد از تحریم بانک مرکزی باز می گردد. بعد از تحریم بانک مرکزی، ایران بخشی از درآمد نفتی خود را با انتقال به ترکیه تبدیل به طلا و آن را به داخل کشور منتقل می کرد. در واقع بخش قابل توجهی از صادرات نفت و گاز ایران با سایر کشورها نظیر چین، هند و ترکیه به دلیل تحریم های مالی، از طریق تهاتر با طلا تسویه و طلا جایگزین دلارهای نفتی می شد.

با این کار بخشی از درآمدهای نفتی به داخل کشور منتقل می شد، پشتوانه ریال افزایش می یافت و همچنین ضمن حفظ ذخایر ارزی و ارزش آنها، این امکان به وجود می آمد که دلار از حجم انبوهی از مبادلات حذف شود. در نتیجه ایران به این وسیله می توانست بخش مهمی از تحریم های غرب علیه خود را خنثی کند. با توجه به اهمیت مبادلات طلا و استفاده از آن برای دورزدن تحریم ها، غربی ها در سال 2012 چندین قانون تحریمی برای ممنوعیت خرید و فروش طلا و فلزات گرانبها وضع کردند.

در اکتبر 2013، به دنبال انعقاد توافقنامه ژنو، آمریکا و اتحادیه اروپا متعهد شدند «کلیه تحریم ها در خصوص معاملات طلا و فلزات گرانبها و خدمات مرتبط با آنها را تعلیق کنند».

در حالی که آژانس بین المللی انرژی اتمی از همان ابتدا در گزارش های خود به پایبندی ایران به تعهداتش طبق توافقنامه ژنو اذعان داشته، اما عملی شدن تعهد غرب به یکی از تعهداتش که لغو تحریم طلا بوده، 19 ماه زمان برده و آنهم در نهایت با رایزنی وزارت خارجه در حاشیه مذاکرات هسته ای وین محقق شده است.

سئوالی که اکنون مطرح می شود این است که آیا قرار است به دنبال لغو تحریم های آمریکا  و اروپا علیه ایران در توافقنامه ای که میان ایران و 1+5 منعقد می شود، طرف ایرانی بار دیگر باید ماه ها زمان صرف کند تا بتواند زمینه عملی شدن تعهد آنها را فراهم سازد؟!