ایران، عامل شکاف میان اوباما و نتانیاهو

نویسنده: یوری ساویر

دیپلماسی ایرانی: نشانه هایی وجود دارد که در اواسط جولای باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا و بنیامین نتانیاهو در کاخ سفید با یکدیگر دیدار و بر سر تلاش های جدید برای فرآیند صلح اسرائیل-فلسطین گفتگو خواهند کرد، اما ایالات متحده این شایعه را تکذیب کرده است.

براساس یک منبع نزدیک به نتانیاهو که خواستار عدم افشای نامش شد، در حالی که توافق هسته ای ایران به پایان مهلت خودش نزدیک می شود، اسرائیل و نخست وزیرش به مبارزه با اوباما در کنگره و افکار عمومی آمریکا ادامه می دهند. آنها سعی دارند تا اوباما را ساده لوح و ضعیف جلوه دهند.

بدون شک نتانیاهو خواستار فردی تهاجمی تر به عنوان رئیس جمهور ایالات متحده است، فردی که در سوریه و ایران دست به مداخله نظامی بزند، رئیس جمهوری که به دنبال رویکرد دو دولتی نباشد و از سیاست شهرک سازی اسرائیل و اشغال کرانه باختری انتقاد نکند.

با این وجود از بعضی جهات، شاید اوباما بهترین متحد اسرائیل در کاخ سفید بوده باشد. من به طور فعالی در ایجاد روابط میان اسرائیل-ایالات متحده در زمان ریاست جمهوری شیمون پرز با روسای جمهور سابق ایالات متحده، جیمی کارتر، رونالد ریگان، جورج بوش پدر و بیل کلینتون درگیر بوده ام. در طول این دوره ها اسرائیل نخست وزیرانی از حزب لیکود و کارگر داشته و با این وجود روابط دوجانبه همیشه نزدیک بوده است. در این دوران حمایتی قوی و بی قید و شرط در زمینه دفاعی و همچنین هماهنگی در ارتباط با خاورمیانه و فرآیندهای صلح منطقه ای وجود داشته است. این مسئله به طور ویژه در زمان توافق اسلو در دوران رئیس جمهور کلینتون وجود داشت.

این اتحاد، دارایی اصلی سیاست خارجی اسرائیل است. چون به منزله پلی جدید برای دوستی با جهان و بازدارنده دشمنی اعراب است. اما امروز، این اتحاد در معرض خطر قرار گرفته است. یکی از مقامات ارشد وزارت خارجه به شرط عدم افشای نامش می گوید که اوباما از نتانیاهو مایوس است و در این زمینه نکته مخفی ای وجود ندارد.

رئیس جمهور ایالات متحده در مصاحبه ای که 2 ژوئن با کانال 2 تلویزیون اسرائیل داشت از نخست وزیر اسرائیل به خاطر عدم رعایت حقوق اقلیت عرب و شکست در دستیابی به صلح با همسایگان عرب انتقاد کرد. وزارت خارجه ایالات متحده هم اعلام کرده است که نتانیاهو اعتبارش برای ایجاد صلح احتمالی در منطقه را از دست داده است.

همزمان نتانیاهو هم از سیاست اوباما در قبال ایران و خاورمیانه که وی آن را ساده لوحانه، ضعیف و بدون هدایت می داند، رضایت ندارد. نتانیاهو زمانی که در مخالفت با رویکرد اوباما در مذاکرات هسته ای ایران با جمهوری خواهان کنگره در یک طرف قرار گرفت، رویکرد اصولی و دوحزبی اتحاد ایالات متحده-اسرائیل را شکست. یک منبع نزدیک به نتانیاهو می گوید، در صورتی که توافق هم به دست بیاید، وی به اقداماتش ادامه خواهد داد.

اسرائیل به رئیس جمهوری در آمریکا نیاز دارد که راستگو باشد. به رئیس جمهوری نیاز دارد که نه تنها از اسرائیل دفاع کند، بلکه آشکارا انتظاراتش از اسرائیل را هم بیان کند. به رئیس جمهوری نیاز دارد که همان طور که از کودکان اسرائیلی دفاع می کند، از کودکان فلسطینی هم دفاع کند.

اسرائیل به رئیس جمهوری در آمریکا نیاز دارد که درگیر جنگ های بیهوده در منطقه نشود، اما از استفاده و ساخت تسلیحات شیمیایی و هسته ای در سوریه و ایران از طریق دیپلماسی جمعی ممانعت به عمل آورد.

یکی از مقامات ارشد وزارت خارجه درباره فرآیند صلح اسرائیل-فلسطین به رهبری ایالات متحده می گوید که این مسئله بستگی به رهایی اوباما از شیفتگی اسرائیل و در مقیاس بزرگتر رهبران فلسطین دارد. در چندین مورد اخیر، وی و مقامات دولتش نشان داده اند که ایالات متحده به دنبال ارزیابی مجدد سیاست خود نسبت به اسرائیل به ویژه در زمینه حمایت ایالات متحده از اسرائیل در برابر تلاش های دیپلماتیک جامعه جهانی و اتحادیه اروپا در رابطه با مسئله فلسطین هستند.

بنابر گفته های یک منبع ارشد در وزارت خارجه، حق وتوی ایالات متحده به پیشنهاد فرانسه مبنی بر تشکیل دولت فلسطین در شورای امنیت سازمان ملل، پس از انجام توافق با ایران، تا حد زیادی نامشخص است.

منبع: المانیتور/ مترجم: حسین هوشمند