پشت پرده شروط جدید جمهوری‌خواهان برای توافق هسته‌ای

طی روزهای اخیر، سنای آمریکا درگیر بحث درباره طرح نظارت کنگره بر توافق هسته ای با ایران بوده و سناتورهای جمهوری خواه، بندهای مختلفی را برای گنجانده شدن در این طرح ارائه کرده اند. بررسی این بندها که بخشی از آن ها عملاً توافق هسته ای را ناممکن می سازد و همچنین نگاهی به افراد ارائه کننده آن ها، از وجود یک دستور کار کاملاً سیاسی در پس این موضوع حکایت می کند.

 

به گزارش «تابناک»، طی روزهای اخیر برخی از سناتورهای تندرو جمهوری خواه بندهای اصلاحی را برای طرح نظارت کنگره بر توافق هسته ای ایران مطرح کرده اند که به عقیده تحلیلگران، می تواند سبب بی نتیجه ماندن مذاکرات شود. هرچند تاکنون دو مورد از این اصلاحیه از تصویب در سنا بازمانده، اما سایت شبکه خبری «بلومبرگ» در مطلبی به بررسی این موضوع پرداخته و آن را ناشی از دستور کار سیاسی برخی سناتورها دانسته است.

 

در این مطلب اشاره شده که مارکو روبیو، سناتور تندرو جمهوری خواه، خواستار آن شده که ایران علناً حق حیات رژیم اسرائیل را به رسمیت بشناسد. تد کروز، سناتور هم حزبی وی نیز خواستار اطمینان یافتن از آن است که هیچ گونه توافق نهایی با ایران، بدون تأیید کنگره به مرحله اجرا درنیاید. این دو سناتور که هر دو نامزد احتمالی جمهوری خواهان در انتخابات ریاست جمهوری می باشند، خواستار سخت تر شدن مفاد طرح نظارت کنگره بر توافق هسته ای ایران هستند.

 

به عقیده بلومبرگ، این دو نامزد احتمالی انتخابات ریاست جمهوری، به همراه شماری دیگر از سناتورها که در تلاش برای انتخاب مجدد در سنا هستند، به سختی تلاش دارند تا از طریق افزودن این بندهای جدید به طرح مذکور، اعتبار خود را برای انتخاب شدن افزایش دهند. با این وجود، طرفداران طرح فعلی می گویند پیشنهادات کروز و روبیو می تواند سبب از میان رفتن بخت دستیابی به توافق شود.

 

بن کاردین، سناتور دموکرات ایالت مریلند که به همراه سناتر کورکر، طرح فعلی را که حاصل رایزنی با کاخ سفید است تدوین کرده، می گوید موضوع در حال بسیار حساس است و از جمهوری خواهان خواسته از طرح اصلاحیه هایی که می تواند سبب از میان رفتن حمایت از کلیت طرح شود، خودداری کنند. وی با بیان اینکه طرح موجود، طرحی بسیار مهم است، گفته باید مسائل مربوط به این موضوع فراتر از انگیزه ها و تمایلات فردی مورد بررسی قرار گیرد تا در نهایت، آنچه برای مردم آمریکا بهتر است، حاصل شود. 

 

بر اساس طرح فعلی، کنگره این امکان را پیدا می کند که توافق نهایی با ایران را مورد بررسی قرار دهد و باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا نمی تواند طی مدتی که نمایندگان کنگره در حال بررسی توافق هستند، اقدام به تعلیق تحریم هایی کند که توسط کنگره علیه ایران وضع شده است. اوباما که در ابتدا تهدید کرده بود نسخه اولیه طرح نظارت کنگره را وتو خواهد کرد، پس از مذاکرات انجام شده میان دموکرات ها و جمهوری خوهان، پذیرفت که در صورت تصویب، آن را به امضا برساند. 

 

اما بند پیشنهادی که از سوی روبیو ارائه شده، چنین بیان می کند که تا وقتی رئیس جمهور تأیید نکرده که ایران حق حیات رژیم اسرائیل را به رسمیت شناخته است، تحریم های ایران نباید کاهش پیدا کند. کروز نیز خواستار آن است که هرگونه کاهش تحریم های ایران، حتماً به تصویب کنگره برسد. 

 

کروز دموکرات را متهم کرده که از پذیرش پیشنهاد روبیو برای لحاظ کردن شرط به رسمیت شناخته شدن رژیم اسرائیل ترسیده اند و به دلیل عدم تمایل دموکرات ها از پذیرش تغییرات در طرح، آن ها را مورد انتقاد قرار داده است. وی همچنین نمایندگان دموکرات را متهم کرده که منافع حزبی را در اولویت بالاتری نسبت به امنیت ملی آمریکا قرار می دهند.

 

جالب اینجاست که حتی لابی صهیونیستی آمریکا (آیپک) نیز با اضافه شدن بندهای جدید به طرح نظارت کنگره مخالفت کرده است. به عقیده رهبران آیپک، این گونه بندها می تواند سبب از میان رفتن حمایت مشترک هر دو حزب از طرح شود. 

 

روبیو اصلاحیه دیگری را نیز مطرح کرده که بر اساس آن، هرگونه توافق نهایی با ایران مشروط به آزادی سه زندانی آمریکایی حاضر در ایران خواهد بود. اصلاحیه کروز نیز که با همراهی سناتور پت تومی تهیه شده، چنین بیان می کند که تنها پس از تدوین قطعنامه ای از سوی کنگره در حمایت از توافق، تحریم ها می تواند کاهش پیدا کند.

 

تومی نیز از جمله سناتورهایی است که در تلاش برای انتخاب مجدد به سمت خویش است. کرسی وی یکی از هفت کرسی است که جمهوری خواهان سال آینده باید برای دفاع از آن ها در ایالت هایی که اوباما در هر دو دور ریاست جمهوری خود در آن ها رأی برتر را آورده، تلاش کنند. کرسی مارکو روبیو، یکی دیگر از این هفت کرسی است.

 

ران جانسون، سناتور ایالت ویسکانسین نیز یکی دیگر از این هفت کرسی را در اختیار دارد. جانسون نیز اصلاحیه ای را بر طرح نظارت کنگره بر توافق هسته ای مطرح کرده که خواستار تأیید رسمی کنگره برای کاهش تحریم های ایران شده است. چهار سناتور دیگری که موقعیت خود را متزلزل می بینند، عبارتند از مارک کِرک، راب پورتمن، کِلی آیوت و چارلز گرسلی. کِرک در تدوین بند اصلاحی روبیو با وی همکاری کرده است. 

 

تاکنون سه تن از سناتورهای جمهوری خواه، تصمیم خود برای حضور در رقابت های انتخابات ریاست جمهوری را اعلام کرده اند. این سه تن عبارتند از کروز، روبیو و رند پال. از این میان تنها رند پال است که هیچ اصلاحیه ای را برای طرح نظارت کنگره ارائه نکرده است. 

 

هری رِید، سناتور دموکرات ایالت نوادا و رهبر دموکرات های سنا می گوید برخی از جمهوری خواهان که در تلاش برای پیروزی در رقابت های انتخاباتی هستند، قصد دارند از طرح نظارتی کنگره که مورد حمایت هر دو حزب است، به عنوان بستری برای پیشبرد اهداف سیاسی خود استفاده کنند. با این حال، به گفته وی این طرح مهمتر از آن است که ابزار بازی سیاسی عده ای شود.