بیانیه ایران و 1+5، پلی برای مذاکرات نهایی است

دیپلماسی ایرانی: دود سفید مذاکرات هسته ای از لوزان خارج شد؛ حفظ برنامه هسته ای ایران همزمان با لغو تحریم های اعمال شده. فرهاد کلینی، کارشناس ارشد مسایل استراتژیک در گفت وگو با دیپلماسی ایرانی، در نخستین دقایق اعلام بیانیه مشترک ایران و 1+5 گفت: «این بیانیه در اصل منجر به یک پل برای مذاکرات تا 30 جولای شده است و در خصوص موارد اختلافی در طی مذاکرات به فرمول های نزدیکی بر روی پارامترهای کلیدی دست پیدا کردند.»

آقای کلینی امروز ما شاهد پایان یک دوره از گفتگوهای ایران با گروه 1+5 بودیم. ارزیابی شما از این دور از مذاکرات چیست؟

شاهد یک مذاکره طولانی بین نمایندگان کشورمان با طرف مقابل بودیم. دود سفید این بار از سوئیس بصورت آرام خارج شد و مقدمه تفاهم شکل گرفت. این مذاکرات گویا طولانی تر از مذاکرات کمپ دیوید در تاریخ مذاکرات بود تا حدی که برادرمان جناب آقای ظریف بعد از یکی از دوره های مذاکرات دیگر صدایشان گرفته بود. رسانه ای غربی از آن به عنوان ماراتن یاد کردند و معنای مسابقه، رقابت و برد و باخت را القاء می کردند در حالیکه تابلوی آغاز دور جدید از مذاکرات بعد از 2013 متمرکز بر شعار برد – برد بود.

در این دور از مذاکرات شاهد یک بازی چندجانبه در عرصه مذاکرات سیاسی، فضاسازی رسانه ای، تغییر تاکتیکی ادبیات اعلامی بودیم بصورتی که برخی تهدید به ترک مذاکرات کردند و تیم مذاکره کننده ایرانی تا آخر با جدیدت بر دیپلماسی مذاکراتی تاکید ورزید. برخی رسانه های خارجی تلاش کردند تا با دادن استرس به افکار عمومی عملا با بالا بردن سطح انتظارات برای یک مذاکرات سریع عملا توان چانه زنی طرف ایرانی را کاهش دهند که عملا با هوشیاری طرف ایرانی سبک مذاکراتی مدیریت شد.

این دور از مذاکرات اهمیت بنیادی داشت چون به هر حال در خود یک نوع مدالیتی را برای حرکت به سمت توافق جامع مشخص می کرد. تعهد برابر، گام های متوازن، زمان بندی دقیق، درک سازنده، کنترل دخالت عناصر ثالث از قبیل رژیم تل آویو و لابی آیپک و برخی کشورهای عربی که به دنبال تند کردن شرایط منطقه ای هستند، همه و همه بایستی در مصادیق برای یک حرکت و نه دو حرکت شکل می گرفت.

همزمان با مذاکرات خبری مطرح شد که گویا امروز سناتور منندز به دلیل محکوم شدن وی به جرم رشوه گیری و فساد مالی رسما استعفای خود را به هری رید رهبر دموکراتهای سنا می دهد تا دیگر به عنوان عضو ارشد در کمیته روابط خارجی سنا حضور نداشته باشد. البته وی قبلا اعلام کرده بود که به هیچ عنوان استعفاء نخواهد کرد به هر حال اگر واقعا این موضوع درست باشد معنای مهمی خواهد داد که طرف آمریکایی برای کنترل مخالفان روند مذاکرات وارد حوزه عملیلاتی شده است و احتمالا برای کنترل بازی و بسترسازی جدید در ادامه تعامل با ایران وقایع کوچکی در حال شکل گرفتن است.

نظرتان پیرامون محتوای مذاکرات این دور از مذاکرات چیست؟

البته برای قضاوت صحیح بایستی در جزء جزء مذاکرات اشراف داشت و اقدامات بعدی را به دقت نظارت کرد. مجموعا کار بزرگی صورت گرفت و واقع بینانه نیست که پیرامون این مذاکرات مهم و طولانی بر اساس حدسیات قضاوت کرد ولی آنچه تاکنون مشخص است این است که این بیانیه در اصل منجر به یک پل برای مذاکرات تا 30 جولای شده است و در خصوص موارد اختلافی در طی مذاکرات به فرمول های نزدیکی بر روی پارامترهای کلیدی دست پیدا کردند. برنامه هسته ای ایران با کمی محدودیت ادامه خواهد داشت و نگارش پیش نویس آغاز خواهد شد و این ها بیانگر این است که دیپلماسی کارایی دارد و عقلانیت سیاسی می تواند در دفاع از منافع ملی در همه عرصه ها استفاده شود. جامعه ایران زمین خواهان حفظ حقوق خود و دفع تحریم های ظالمانه است و بدنبال شکست نیست. بنا به اخبار منتشره با پایان یافتن این مرحله از مذاکرات، تدوین پیش نویس برنامه جامع اقدام مشترک تا بازه زمانی 10 تیر در آینده نزدیک آغاز خواهد شد و قرار است که همکاری های بین المللی هسته ای با جمهوری اسلامی ایران از جمله با اعضای 1+5 امکان پذیر و ارتقاء پیدا کند. در خصوص تحریم ها براساس راه حل های بدست آمده، پس از اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک همه تحریم های اقتصادی و مالی چندجانبه اروپا و با تایید آژانس بین المللی انرژی اتمی، تحریم های یکجانبه آمریکا بایستی لغو شود و مجموعا تلاش مهمی صورت پذیرفت. اکنون باید در مراحل بعدی به جزئیات بپردازند و به هر حال در اصول کلی تفاهم پدید آمده است. جدیت و شجاعت را باید تیم مذاکره کننده کماکان در پرتو دفاع از منافع ملی کشورمان دنبال نمایند و با حمایت مقام معظم رهبری و مردم مذاکرات به پیش برود.

انتشار اولیه: پنج شنبه 13 فروردین 1394 / انتشار مجدد: سه شنبه 18 فروردین 1394