لایحه‌ای که می‌تواند توافق هسته‌ای را نابود کند

دیپلماسی ایرانی: امور سیاسی و سیاستگذاری درباره مسئله هسته ای و منع گسترش سلاح هسته ای، گاهی اوقات ترکیبی از مواد منفجره هستند. سناتور باب کورکر (جمهوری خواه از تنسی) و پنج سناتور جمهوری خواه به همراه شش دموکرات لایحه ای را مطرح کرده اند که به دنبال تصمیم گیری درباره توافق احتمالی میان گروه 1+5 و ایران است.

با نگاهی دقیق تر به لایحه کورکر (S.615) متوجه می شویم که این لایحه چیزی فراتر از تایید یا رد توافق است. این لایحه ابتکاری غیرسازنده است که می تواند مذاکرات ایران و گروه 1+5 را که در مرحله حساسی قرار دارد پیچیده کند. همچنین می تواند موجب ایجاد فرصت برای کسانی شود که در کنگره برخلاف نظر اکثریت مردم آمریکا که خواهان راه حل دیپلماتیک هستند. بدون دستیابی این توافق، ریسک تشدید بحران هسته ای ایران، درگیری نظامی و شانس دستیابی ایران به سلاح هسته ای افزایش خواهد یافت.

با این حال، اقدام بی سابقه 47 سناتور جمهوری خواه و نامه ای که در 9 مارس به رهبران ایران نوشتند و هشدار دادند که روی ایالات متحده حساب نکنند، روشن کرد که آنها به دنبال ضربه زدن به توافق هستند. دموکرات های سنا، شامل کسانی که از لایحه کورکر حمایت کرده اند، اشتباهی احمقانه را مرتکب شده اند، چون این فرصت را به جمهوری خواهان داده اند تا مانع از بهترین فرصت دیپلماتیک برای جلوگیری از مجهز شدن ایران به سلاح هسته ای شوند. آنها قبل از این که به این لایحه رای بدهند، باید متن آن را مطالعه کنند.

سناتور میچ مک کانل (جمهوری خواه از کنتاکی) رهبر اکثریت سنا و کورکر در حال حاضر نتوانسته اند این لایحه را در صحن مجلس سنا مطرح کنند. هفته گذشته آنها پیشنهاد دادند که این لایحه روند قانونی را دور بزند و به سرعت در صحن سنا مطرح شود، اما این مسله باعث خشم چندین تن از دموکرات ها از جمله سناتور هری رید (دموکرات از نوادا) رهبر اقلیت سنا شد که گفت: «این حرکتی کاملاً سیاسی است.»

با این حال، مک کانل و کورکر گفته اند که این لایحه را تا قبل از پایان مارس که زمان دستیابی به توافق سیاسی در مذاکرات ایران و گروه 1+5 است، در صحن سنا مطرح خواهند کرد. همچنین ممکن است جمهوری خواهان بخواهند لایحه تحریم های جدید که توسط مارک کرک (جمهوری خواه از ایلینوی) و رابرت منندز (دموکرات از نیوجرسی) مطرح شده است را ضمیمه این لایحه کنند.

لایحه کورکر در صورت تصویب با وتوی رئیس جمهور روبه رو خواهد شد و دلیل خوبی هم برای این اقدام وجود دارد. لایحه کورکر مانع از اجرایی شدن توافق هسته ای ایران برای حداقل 65 روز و شاید بیشتر از آن شود. این اقدام باعث تاخیر در مراحل کلیدی محدودیت و کاهش قابلیت هسته ای ایران می شود. این لایحه همچنین قدرت رئیس جمهور برای چشم پوشی از تحریم های هسته ای را مسدود می کند، اقدامی که به خودی خود می تواند باعث نابودی توافق شود.  

رای مخالف به توافق هسته ای ایران، حتی اگر وتوی رئیس جمهور را هم حفظ کند، به شدت اعتبار ایالات متحده را تضعیف می کند و این احتمال که ایران به توافق پایبند باشد را کاهش می دهد. کورکر ادعا می کند که این لایحه موجب خواهد شد تا رئیس جمهور به طور مرتب درباره میزان پایبندی ایران به تعهداتش در توافق هسته ای، گزارش دهد. در واقع این لایحه موجب اضافه شدن قسمتی می شود که براساس آن رئیس جمهور باید درباره مسائلی که خارج از محدوده و یا شرایط توافق هسته ای بوده است، گزارش دهد. لایحه کورکر می تواند موفقیتی که ایالات متحده و شرکایش در شورای امنیت سازمان ملل به آن رسیده اند را مورد خدشه قرار دهد.

منبع: نشنال اینترست/ مترجم: حسین هوشمند