برنامه‌های تنبیهی کنگره جدید برای ایران و فلسطین

دیپلماسی ایرانی: در این ماه که جمهوری خواهان کنترل کنگره را در دست گرفته اند، بازار مجازات ایران و فلسطین گرم است. برخلاف شکاف هایی که میان مجلس نمایدگان و سنا و خود حزب جمهوری خواه درباره اقدامات سیاست داخلی وجود دارد، در رابطه با سیاست ها در قبال ایران و فلسطین میان آنها اتحاد وجود دارد. آنها به سرعت می خواهند جلوی برنامه هسته ای ایران و اقدامات رهبران فلسطین علیه اسرائیل و شکایت از این رژیم در دادگاه جنایی بین الملل را بگیرند.

بحثی که در حال حاضر وجود دارد این است که آیا فلسطین قانون کمک 400 میلیون دلاری را نقض کرده است؟ کمکی که همراه با انتقال درآمد مالیاتی اسرائیل، فلسطین را سرپا نگه داشته است. اسرائیل از هفته گذشته جریان مالیاتی را به حالت تعلیق درآورده است. این اقدام پاسخی به تغییر سیاست محمود عباس در شب سال نو مبنی بر امضای بیانیه رم دادگاه بین المللی بود.

قانون فعلی کمک ایالات متحده به فلسطین مستلزم منصرف شدن فلسطین از اقدامات علیه اسرائیل در لاهه است. یکی از دستیاران سنا در این زمینه به جروزالم پست می گوید که جمهوری خواهان کپیتول هیل احتمالاً به خاطر اقدامات فلسطین در دادگاه جنایی بین الملل، کمک ها به این کشور را لغو خواهند کرد. کنگره در گذشته هم کمک به فلسطین را لغو کرده بود، اما این مسئله همراه با اقدامات اسرائیلی ها بود. مقامات مستقر در رام الله هم اکنون هشدار می دهند که مشکل نبود بودجه را حل خواهند کرد.

ایران نگرانی استراتژیک بزرگتری برای قانون گذاران ایالات متحده و تنش سیاسی مهمتری میان کنگره و کاخ سفید است. درحالی که احتمالاً مقامات دولت در نهایت با تعلیق کمک های مالی به فلسطین موافقت خواهند کرد، اما رئیس جمهور باراک اوباما به وضوح مشخص کرده است که تا زمانی که مذاکرات با ایران بر سر برنامه هسته ای ادامه دارد، با لایحه جدید تحریم ها موافقت نخواهد کرد.

مذاکرات از اوایل سال 2013 تاکنون دو بار تمدید شده است و در حال حاضر با دو مهلت روبه رو است: اولی تا ماه مارس برای رسیدن به توافق سیاسی و دومی تا ماه ژوئن برای رسیدن به توافق جامع است. کادر رهبری جدید سنا در کمیته های بانکداری و روابط خارجی به دنبال اعمال نفوذ بر فرآیند مذاکرات هستند و در حال تهیه پیش نویس لایحه ای هستند که اگر ایران توافق را نقض کند یا مذاکرات شکست بخورد، تحریم های جدید عملی شوند.

سناتور میچ مک کانل (جمهوری خواه از کنتاکی) رهبر جدید اکثریت سنا اعلام کرده که اجازه رای گیری درباره این لایحه را خواهد داد. منابعی که به این لایحه نزدیک هستند می گویند این لایحه حمایت 65 سناتور را در اختیار دارد. این میزان از رای می تواند موفقیت این لایحه را در برابر وتوی اوباما که پیش از این تهدید کرده بود، تضمین کند.

توافق موقت یا همان برنامه اقدام مشترک، که پاییز سال گذشته میان قدرت های جهانی و ایران به دست آمد، اعمال تحریم های جدید هسته ای را در طول روند مذاکرات، ممنوع کرده است. جمهوری خواهان می گویند لایحه آنها منجر به اعمال تحریم های جدید نمی شود، بلکه زمانی که نیاز باشد، می تواند فوراً اجرا شود. این امکان وجود دارد که جمهوری خواهان به جای اعمال تحریم هایی مربوط به برنامه هسته ای، تحریم هایی درباره حقوق بشر و کمک مالی به گروه های لیست تروریستی ایالات متحده وضع کنند.

پیش از این مقامات ایران گفته بودند اگر این لایحه تصویب شود، برنامه اقدام مشترک نقض خواهد شد. علاوه بر این هرگونه توافقی که در وین به دست بیاید، مورد نظارت و کنترل سناتور باب کورکر (جمهوری خواه از تنسی) رئیس جدید کمیته روابط خارجی سنا خواهد بود. لایحه پیشنهادی کورکر که از سال پیش در صف انتظار است اگر تصویب شود، هرگونه توافقی با ایران، باید به تصویب کنگره هم برسد.

البته چنین رأیی از لحاظ حقوقی الزام آور نیست. چون توافق با ایران بر سر برنامه هسته ای به عنوان یک معاهده که تنها موردی است که باید به تایید کنگره برسد، طبقه بندی نمی شود. موافقت نامه های بین المللی در اختیار قوه مجریه قرار دارند. در نهایت کنگره باید رای به لغو تحریم های ایران به عنوان بخشی از توافق جامع که نگرانی ها درباره برنامه هسته ای را رفع کند، بدهد. جمهوری خواهان کنگره تاکنون نقشی در جریان مذاکرات نداشته اند و بعید است که توافقی را که به دست بیاید، تغییر دهند.

منبع: جروزالم پست/ مترجم: حسین هوشمند