اول مارس می‌تواند مهمترین تاریخ دیپلماتیک 2015 باشد

 

 

به گزارش سرویس بین الملل فرارو به نقل از گاردین، قرار بود که تا 24 نوامبر توافق نهایی به دست آید اما ایران و غرب اختلافات زیادی برای برداشتن گام نهایی داشتند. پس از 9 ماه چانه زنی، این مذاکرات پیچیده و چندبعدی به دو مانع اصلی برخورد: ظرفیت درازمدت ایران برای غنی سازی اورانیوم و سرعت و مقیاس لغو تحریم ها.

 

 

ایران خواستار به رسمیت شناخته شدن حق خود از سوی جامعه بین المللی نه تنها برای غنی سازی اورانیوم، بلکه تداوم این غنی سازی در مقیاس صنعتی است. این کشور خواستار حفظ زیرساخت های موجود برای 10 هزار سانتریفیوژ فعال و 9 هزار سانتریفیوژ دیگر به صورت آماده است و می خواهد که امکان گسترش این ظرفیت را داشته باشد.

 

 

آمریکا و متحدانش می گویند تهران هیچ نیازی به این حجم از اورانیوم غنی شده ندارد. تنها راکتور موجود ایران و راکتورهایی که برای ساختشان برنامه ریزی شده، ساخت روسیه هستند و بر اساس قرارداد فی مابین سوخت آنها از سوی روسیه تامین می شود. نگرانی غرب این است که غنی سازی اورانیوم در سطح صنعتی به ایران اجازه می دهد اوانیوم لازم برای تولید بمب را با سرعتی بالا تولید کند، البته اگر تصمیم گرفته باشد که یک بمب داشته باشد.

 

 

در حال حاضر غرب پیشنهاد لغو گسترده و فوری تحریم ها در قبال توقف بخشی از فعالیت های ایران را مطرح نکرده است. باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا تنها قادر به لغو موق تحریم های کنگره ای آمریکا است و کشورهای غربی آماده هستند که تنها بخشی از تحریم های شورای امنیت سازمان ملل را برگردانند. بهترین پیشنهاد غرب می تواند لغو تحریم های نفتی اتحادیه اروپا باشد.

 

 

این شکاف ها همچنان قابل توجه هستند اما هیچ یک از طرفین نمی توانند میز مذاکرات را ترک کنند. شکست مذاکرات منجر به بازگشت به آستانه درگیری میان ایران و اسرائیل می شود؛ این رژیم اعلام کرده که حمله نظامی را به دستیابی ایران به بمب ترجیح می دهد. ضمن اینکه می تواند موجی از گسترش تسلیحاتی را در سراسر منطقه و فراسوی آن ایجاد کند.

 

 

بنابراین طرفین مذاکره زمان بیشتری به خود داده اند- اول مارس 2015- تا در مورد چارچوب توافقنامه به جمع بندی برسند و تا اول جولای روی جزئیات آن کار کنند. آنها مذاکرات در ژنو را آغاز کرده اند و تاکیدشان بر جلسات میان مهمترین کشورها یعنی ایران و آمریکا است. مشکل این است که دیپلمات های حاضر در مذاکرات پیشرفت هایی را حس می کنند و این در حالی است که افراد بدبین در داخل کشورها تنها فریب و بازی برای خریدن زمان بیشتر از سوی طرف مقابل را می بینند.

 

 

این مسئله به خصوص در مورد کنگره آمریکا صدق می کند. سنای جدید آمریکا با اکثریت جمهوری خواهان در ششم ژانویه گردهم می آیند. از آن تاریخ به بعد، کاخ سفید دیگر نمی تواند برای ممانعت از رای به قانون تحریم های جدید، به رهبر اکثریت دموکرات ها اتکا کند. این قانون که در حال حاضر مورد بحث و بررسی است می تواند موجی از تحریم ها را به دنبال داشته باشد که در صورت عدم توافق تا تاریخ تعیین شده، اجرایی خواهد شد. همین مسئله بر ضرورت دستیابی سریعتر به توافق می افزاید اما چنین اقداماتی می تواند باعث مقابله پارلمان ایران شود.

 

 

این امکان وجود دارد که رهبر جمهوری خواهان در سنا پیش از ایجاد اجماع برای تصویب تحریم ها، دیگر میدان های نبرد را برای جنگ با رئیس جمهور انتخاب کند اما اگر در اول مارس توافقی روی میز نباشد، این فشارها افزایش خواهد یافت. اول مارس می تواند مهمترین تاریخ دیپلماتیک سال 2015 باشد.