آرامشی که بر تهران حکمفرماست

نویسنده: جد بابین*

دیپلماسی ایرانی: در حالی که مطمئناً باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا این هفته در جشن شکرگزاری شرکت خواهد کرد، می دانیم که بزرگترین دستاورد دیپلماتیک وی توافق هسته ای با ایران است. تا زمان نگارش این مقاله هیچ خبری از تمدید اجتناب ناپذیر مذاکرات هسته ای منتشر نشده است. اما امروز توافق موقت با ایران به انقضاء می رسد. آن چه که ما از این مذاکرات فهمیده ایم این است که نه تنها بن بست ادامه خواهد یافت بلکه حتی با وجود دستیابی به توافق ما از توانایی ایران در زمینه ساخت مخفیانه سلاح هسته ای اطمینان نداریم. این مسئله فراتر از توانایی نهادهای اطلاعاتی ما است.
محتمل ترین نتیجه ی مذاکرات تمدید مهلت توافق موقت از شش ماه تا یک سال است. از 24 نوامبر سال گذشته نتایج حداقلی بوده است و بر سر هیچ کدام از مسائل اصلی از جمله توانایی غنی سازی اورانیوم در حد ساخت سلاح، توافقی صورت نگرفته است. هنوز بازرسی های نامحدود از تاسیسات هسته ای صورت نمی گیرد و برخی از آنها هنوز برای غرب ناشناخته هستند. فعالیت برای ساخت مواضع دفاعی در این گونه تاسیسات به گونه ای که با هیچ گونه حمله ای تخریب نشوند، متوقف نشده و حتی سرعت آن کم هم نشده است.
ایرانی ها بیشتر از آن که ما آنها را زیر نظر داریم، رفتار ما را بررسی می کنند. مقامات ایران می دانند که روسای جمهور آمریکا از زمان جورج بوش پدر اعلام کرده اند که داشتن سلاح هسته ای برای ایران غیرقابل قبول است، ولی در عین حال هیچ اقدام قاطعی برای جلوگیری از توسعه ی این فرآیند انجام نداده اند. تاریخ در سمت آنها است و زمان مهمترین سلاح برای آنها است. ایران با افشاگری رسانه ها از تفکر کاخ سفید آگاهی دارد و می داند که اوباما به توافق با ایران هم سطح قانون بیمه درمانی اش، به عنوان میراث دوران ریاست جمهوری اش نگاه می کند.
ایران از رفتار اوباما از زمان تحلیفش می داند که وی به طور کامل آماده ی قربانی کردن توانایی ما در مواجهه با تهدیدات امنیتی در قبال رسیدن به اهداف سیاسی خودش است. همچنین این واقعیت را هم می دانند که وی منافع متحدین ما را هم قربانی می کند. ایران با دقت به سخنرانی بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم اسرائیل در سازمان ملل در سال 2012 گوش داده است. نتانیاهو در آن سخنرانی گفته بود که ایران در حال رسیدن به نقطه ای است که برنامه ی تسلیحاتی هسته ای اش با استفاده از حمله ی نظامی نابود نخواهد شد.
نتانیاهو هشدار داده بود که جهان باید در این رابطه خط قرمزی ترسیم کند، چون برخلاف کشورهای هسته ای پس از جنگ جهانی دوم، ایران در معرض استراتژی بازدارندگی نیست. آن گونه که وی می گوید بازدارندگی درباره ی اتحاد جماهیر شوروی کار می کرد، چون آنها در انتخاب بین بقا و ایدئولوژی، همیشه بقا را انتخاب کرده اند. در عوض وی نیازی ندید که اضافه کند ایران ایدئولوژی را انتخاب می کند. ایرانی ها می دانند که ایالات متحده و کشورهای ناتو هشدارهای نتانیاهو را نادیده گرفته اند.
ایران به دقت اقدامات علیه آمریکا را محاسبه کرده است و انفعال ما در برابر اظهارات روسای جمهورمان را می بینند. به طور خلاصه ایران با استفاده از زمان مجاز به استفاده از آنجام آن چه که می خواهد هست و مسیر دستیابی به سلاح هسته ای را کاهش یا افزایش می دهد، ولی هرگز هیچ وقت از رسیدن به اهدافش کوتاه نخواهد آمد.
در روزهای اخیر اسرائیل مجدداً به قدرت نمایی دست زده است و تهدید به اقدام نظامی علیه ایران کرده است. اسرائیلی ها می دانند که کشورشان آن قدر کوچک است که تحمل انفجار یک بمب هسته ای در مراکز جمعیتی اش را ندارد. اسرائیلی ها همچنین می دانند که ایران مشغول کار بر روی موشک های بالستیک و قابلیت های هسته ای است و سلاح های هسته ای به اندازه ای کوچک هستند که توسط موشک های بالستیک قابل حمل خواهند بود. مقامات اسرائیل در حال حاضر به خاطر توافق اوباما با ایران از اقدام نظامی منصرف شده اند، اما در مقطع کنونی در کناری نشسته اند و می دانند که مقامات ایران توسط هیچ توافق دیپلماتیکی، اقداماتشان را تغییر نخواهند داد.

* معاون دستیار وزیر دفاع آمریکا در دولت جورج بوش پدر

منبع: آمریکن اسپکتیتر/ تحریریه دیپلماسی ایرانی/20

انتشار اولیه: دوشنبه 3 آذر 1393 / انتشار مجدد: یکشنبه 9 آذر 1393